Η συνταγή για να αυξηθούν οι τιμές μετοχών και ακινήτων

Κατά το τελευταίο εξάμηνο ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας έχει αυξηθεί κατά περίπου 25%, δηλαδή η αποτίμηση του συνόλου των εισηγμένων εταιρειών έχει ανεβεί περίπου από τα 43,5 στα 54,5 δισ. ευρώ.

Αν υποθέσουμε ότι περίπου το 50% των μετοχών ανήκει σε Έλληνες, τότε ο εγχώριος πλούτος (επιμερισμένος σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά) ενισχύθηκε σχεδόν κατά 5,5 δισ. ευρώ!

Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που ερμηνεύουν τη συγκεκριμένη αύξηση τιμών στο ΧΑ είναι η προεξόφληση της προσδοκίας των επενδυτών πως μετά τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές θα προκύψει μια νέα κυβέρνηση με φιλοεπιχειρηματικό, φιλοεπενδυτικό και φιλοαναπτυξιακό πρόσημο. Άλλωστε, για το θέμα αυτό είχα αναφερθεί σε προηγούμενό μου δημοσίευμα στο Euro2day.gr (18/12/2018) με τίτλο «Οι υποσχέσεις των κομμάτων και ο Γενικός Δείκτης».

Η ίδια προσδοκία έχει επηρεάσει ανοδικά τις αποτιμήσεις και άλλων περιουσιακών στοιχείων των νοικοκυριών, όπως για παράδειγμα των ακινήτων και των ομολόγων, κάτι πολύ σημαντικότερο γιατί σε ακίνητα και ομόλογα (άμεσα ή μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων) η μέση ελληνική οικογένεια έχει τοποθετημένα πολύ μεγαλύτερο τμήμα των αποταμιεύσεων σε σύγκριση με το χρηματιστήριο. Άρα τα οφέλη για την ελληνική οικονομία είναι πολλαπλάσια των προαναφερθέντων 5,5 δισ. ευρώ.

Βέβαια, ως άτομο της αγοράς γνωρίζω πολύ καλά ότι οι μέχρι τώρα προαναφερθείσες εξελίξεις θα έχουν θεωρητικό μόνο χαρακτήρα για την οικονομία και τις τσέπες των Ελλήνων, αν η άνοδος στις τιμές των μετοχών, των ακινήτων και των ομολόγων:

α) Είναι πρόσκαιρη, ευκαιριακού χαρακτήρα και δεν ακολουθήσει μακροπρόθεσμη τάση.

β) Δεν λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, αναπληρώνοντας πολύ μεγαλύτερο τμήμα των απωλειών του παρελθόντος.

γ) Δεν συνοδευτεί από συνθήκες γενικότερης αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας, έτσι ώστε να προσελκυσθούν κεφάλαια από το εξωτερικό, να έρθουν νέες δουλειές στις εγχώριες εταιρείες και πολλές θέσεις εργασίας, οι οποίες κατά το δυνατόν θα είναι και ικανοποιητικά αμειβόμενες.

Άρα λοιπόν πιστεύω ακράδαντα, πως η ανάκαμψη της οικονομίας δεν μπορεί να συντελεστεί χωρίς την άνοδο τιμών σε μετοχές, ακίνητα και ομόλογα. Και αντίστροφα, άνοδος τιμών σε μετοχές, ακίνητα και ομόλογα δεν μπορεί να είναι διατηρήσιμη αν δεν συνοδευθεί από μια επιθετική αναπτυξιακή πολιτική μετά τις επικείμενες εκλογές.

Τι λοιπόν θα πρέπει να κάνει -μεταξύ άλλων- η επόμενη κυβέρνηση;

Πρώτον, να αφήσει κατά μέρος τις υπάρχουσες ιδεοληψίες και να διευκολύνει τάχιστα όσους επενδυτές θελήσουν να τοποθετήσουν τα χρήματά τους στη χώρα μας. Χωρίς ανόητα προσκόμματα (πχ Ελληνικό), χωρίς γραφειοκρατίες και χωρίς φτηνές δικαιολογίες.

Δεύτερον, να μειώσει όσο το δυνατόν περισσότερο και ταχύτερα τους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές. Δεν μιλάμε μόνο για τη φορολογία στα εταιρικά κέρδη και στα μερίσματα, αλλά επιπλέον στον ΕΝΦΙΑ, στους συντελεστές φυσικών προσώπων, στις προκαταβολές φόρων, στις «φοροεισφορές Κατρούγκαλου», και σε τόσα άλλα πεδία.

Έχω βαρεθεί να επαναλαμβάνω πως με το χαζό φορολογικό-ασφαλιστικό σύστημα που έχουμε δυσκολευόμαστε να προσελκύσουμε επενδύσεις, ακόμη και σε τομείς που διαθέτουμε σαφέστατο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Χρειάζεται λοιπόν να εκλεγεί στις επόμενες εκλογές η κυβέρνηση εκείνη που:

Πρώτον, πιστεύει πραγματικά στην ανάγκη μείωσης των φόρων και που είναι διατεθειμένη να την κάνει πράξη, όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Δεύτερον, είναι ανοιχτή στο να εφαρμόσει εξυπνότερες και πιο ευέλικτες φορολογικές πολιτικές, έτσι ώστε να προσελκύσουμε στη χώρα επενδύσεις και πλούσιους κατοίκους του εξωτερικού, οι οποίοι θα διαμένουν για πολλούς μήνες το χρόνο.

Τρίτον, να επιταχύνει τις διαδικασίες διευθέτησης του ζητήματος των κόκκινων δανείων τόσο για τις επιχειρήσεις, όσο και για τα νοικοκυριά, γνωρίζοντας πως όσο περισσότερο αργούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, τόσο δυσκολότερο γίνεται και τόσο περισσότερο φρενάρει η ανάπτυξη.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως για πολλά ακριβά επαγγελματικά ακίνητα που είναι συνδεδεμένα με μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια, υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον από funds του εξωτερικού. Η ταχεία διευθέτηση του θέματος, όχι μόνο θα έφερνε νέους ξένους επενδυτές στην εγχώρια αγορά ακινήτων, αλλά παράλληλα θα ωθούσε και τις αποτιμήσεις των λοιπών ακινήτων προς τα πάνω.

Τέταρτον, θα πρέπει επιτέλους να αυξηθούν οι δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες κατά τα τελευταία χρόνια μειώνονται συνεχώς. Για παράδειγμα ένα καλύτερο οδικό δίκτυο και ένα νέο σύγχρονο αεροδρόμιο όχι μόνο προσφέρει δουλειές σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους, αλλά παράλληλα προάγει τον τουρισμό, αναβαθμίζει τις τοπικές οικονομίες, άρα και την αγορά ακινήτων των περιοχών αυτών και

πέμπτο, να εμπεδώσει σε Έλληνες και ξένους ότι θέλει να διαμορφώσει μια ασφαλή και ευνομούμενη χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Με «Εξάρχεια», «Ρουβίκωνες», παρεμπόριο, «νόμους Παρασκευόπουλου» και τέτοια εγκληματικότητα, ούτε ανάπτυξη θα έρθει, ούτε οι τιμές των ακινήτων θα αυξηθούν, όπως άλλωστε έχουν αντιληφθεί οι κάτοικοι τόσων πολύπαθων περιοχών της Αθήνας και των άλλων πόλεων…

* Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι Οικονομολόγος, πρώην Βουλευτής ΝΔ Α' Αθήνας.