Διαφωνώ με όσα ψηφίζεις και θα σε αφήσω... άνεργο!

Με παραπομπή στα πειθαρχικά συμβούλια και διαγραφές απείλησαν τους βουλευτές-μέλη τους που θα τολμούσαν να υπερψηφίσουν το ασφαλιστικό νομοσχέδιο Επιμελητήρια και επαγγελματικοί Σύλλογοι.

Τον χορό του πολέμου ξεκίνησε το Τεχνικό Επιμελητήριο (πιθανώς εμπνεόμενο από τις πρόσφατες επιλεκτικές διαγραφές της ΕΣΗΕΑ αντιγνωμούντων δημοσιογράφων). Ακολούθησε ο Ιατρικός Σύλλογος, που εξομοίωσε την ψήφο με «διαγωγή αναξιοπρεπή ή ασυμβίβαστη προς το λειτούργημα του γιατρού» (μάλλον θα το είχε πει ο Ιπποκράτης), για να ακολουθήσει το Οικονομικό Επιμελητήριο (που προειδοποίησε ότι «ο κλάδος θα θυμάται τον καθένα από εσάς»).

Τελευταίος ζήλεψε ο Φαρμακευτικός Σύλλογος (αυτός που είχε κάνει τα φαρμακεία εκλογικά κέντρα) και εξέδωσε φετφά απειλώντας με διαγραφές. Η ανακοίνωση του Δικηγορικού Συλλόγου ήταν πιο προσεκτική καθώς, γνωρίζοντας λίγα νομικά παραπάνω, περιορίστηκε σε αναλύσεις του ασφαλιστικού, ηρωικά προτρέποντας τους δικηγόρους βουλευτές: «Ακολουθώντας τη φωνή της συνείδησής σας, καλείστε να διασφαλίσετε τις αρχές του κράτους δικαίου και την ανάπτυξη της εργασίας στην εποχή της κρίσης. Η ευθύνη είναι δική σας».

Ανάμεσα στα λουλούδια και την πυρά

Ζούμε σε μία εποχή που οι ηγεσίες επαγγελματικών συντεχνιών δεν επιτρέπεται να καίνε τα διαφωνούντα μέλη τους στην πυρά. Από την άλλη, δεν ισχυρίζομαι ότι θα πρέπει να στείλουν λουλούδια στα μέλη τους που ψηφίζουν ενάντια σε συντεχνιακά συμφέροντα στη Βουλή. Όμως, ανάμεσα στην πυρά και τα λουλούδια υπάρχει το δικαίωμα στη διαφωνία καθώς και η υποχρέωση του βουλευτή να υπερασπίζεται τα συμφέροντα της χώρας στο κοινοβούλιο. Οι βουλευτές δεν έχουν ορκιστεί να υπερασπίζονται τα συμφέροντα του σωματείου τους και δεν εκλέχτηκαν με αρχαιρεσίες. Η διαγραφή και η συνακόλουθη απώλεια επαγγελματικών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων είναι μία εκβιαστική απόπειρα φίμωσης.

Κώδικας Δεοντολογίας vs Συντάγματος

Το ΤΕΕ τόνισε πως οι βουλευτές μηχανικοί «θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους τον Κώδικα Δεοντολογίας των Μηχανικών» καθώς «η μη εφαρμογή του συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα». Αν δηλαδή ο κώδικας δεοντολογίας ενός σωματείου ή ενός συλλόγου έρχεται σε αντίθεση με το Σύνταγμα, τότε ισχύει το στενό επαγγελματικό συμφέρον ενάντια σε όλους τους άλλους. Η δημοκρατία είναι ένα εύθραυστο πολίτευμα που επιτρέπει την ύπαρξη τέτοιων οργανώσεων, θέτοντας περιορισμούς στη δράση τους με βάση τους κανόνες που θεσπίζει. Μπορεί να ανεχτεί μέχρι και συλλόγους ιδεολογικά διαταραγμένων ατόμων, θα περιόριζε επιστήμονες;

Κάποιοι έσπευσαν να υποστηρίξουν τις αποφάσεις-απειλές των συντεχνιών γιατί επιτέλους «όταν παραβιάζεται ο Κώδικας Δεοντολογίας ενός επαγγελματικού φορέα από κάποια μέλη του, η διοίκηση του φορέα έχει υποχρέωση (και ΟΧΙ δικαίωμα) να τους καλέσει να απολογηθούν στο κατάλληλο πειθαρχικό όργανο». Δεν θα διαφωνήσω ότι κάθε οργάνωση έχει το δικαίωμα να υποχρεώνει τα μέλη της σε συμμόρφωση με βάση κώδικες δεοντολογίας (αρκεί αυτοί οι κώδικες να μην ενοχλούν όλους τους υπόλοιπους που δεν είναι μέλη).

Και φυσικά κάθε οργανισμός έχει το δικαίωμα να αποβάλλει -σύμφωνα με τις διαδικασίες που έχει ορίσει- όσα μέλη δεν επιθυμεί. Όμως οι επαγγελματικές συντεχνίες στην Ελλάδα, και ιδιαίτερα οι επονομαζόμενες «επιστημονικές», έχουν κατοχυρώσει την υποχρεωτική εγγραφή των μελών τους καθώς είναι απαραίτητη για να ασκούνται επαγγελματικά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Αυτή είναι και η ουσία της απειλής τους στους βουλευτές: «Δεν ψηφίζεις όπως θέλω, θα σε αφήσω άνεργο και ανασφάλιστο».

Το συμφέρον μας über alles

Οι απειλές εναντίον των μελών δεν υπηρετούν κάποια ανώτερα ιδανικά ή επιστημονικές δεοντολογίες. Αφορούν στην υπεράσπιση προνομιούχων ταμείων και προνομιακές συντάξεις που χρηματοδοτούνται με φόρους υπέρ τρίτων. Υπερασπίζονται δηλαδή ένα σύστημα που είναι εξαιρετικά άδικο, επιδιώκοντας τη διατήρηση της ανισότητας ανάμεσα στους εργαζόμενους. Ταυτόχρονα διατηρείται μία αντίστροφη διαγενεακή υποστήριξη μεταβιβάζοντας πόρους από τους εργαζόμενους στους σημερινούς συνταξιούχους, χωρίς να περισσεύει τίποτε για τους νέους άνεργους.

Τα «επιστημονικά συνδικάτα» υποστηρίζουν οποιοδήποτε κόμμα αναγνωρίζει ιδιαιτερότητες σε λειτουργήματα (sic) και δίνουν μάχες οπισθοφυλακής για προνόμια που «έχουν κατακτηθεί». Αδιαφορούν για το ότι κανένα ασφαλιστικό σύστημα χώρας, όσο πλούσια και αν είναι, δεν μπορεί να συντηρηθεί με 170 ταμεία. Όταν αναφέρουν ότι δεν θέλουν τα πλεονασματικά ταμεία τους να ενταχθούν στον ελλειμματικό κοινό φορέα ασφάλισης, ομολογούν με κυνισμό ότι δεν ενδιαφέρονται για την πλειοψηφία των Ελλήνων εργαζομένων αλλά για την πάρτη τους. Αν μάλιστα αυτοί οι πληβείοι πληρώνουν και κανένα φόρο υπέρ τους (κοινωνικός πόρος είναι μία πιο σικάτη έκφραση), τότε αποδίδεται κοινωνική δικαιοσύνη. Πώς θα ασκούν λειτούργημα και όχι επάγγελμα κάποιοι που -κατά τα λοιπά- θέλουν να αμείβονται με προκαθορισμένες αμοιβές και ποσοστά κέρδους;

Η καταστροφή των ελεύθερων επαγγελματιών και των ταμείων τους

Είναι γεγονός ότι το ασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης είναι απαράδεκτο. Δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα καθώς επιβαρύνει υπέρμετρα ενισχύοντας κίνητρα για φοροδιαφυγή. Τιμωρεί όσους πληρώνουν υψηλές εισφορές. Είναι μαθηματικά βέβαιο ότι ούτε τον ελάχιστο στόχο της ανακούφισης της οφθαλμοφανούς ασφαλιστικής μας πανωλεθρίας δεν πρόκειται να πετύχει. Όμως οι ασφαλιστικές εξαιρέσεις τις οποίες παλεύουν να προστατεύσουν όσοι είναι «μέσα» από «τους απέξω» διατηρούν κοινωνικές αδικίες που δεν μπορούν πλέον να συντηρηθούν.

Η πρόταση της κυβέρνησης για ενοποίηση όλων των ταμείων είναι ένα θετικό και απολύτως επιβεβλημένο μέτρο (όποιος και αν την υποχρέωσε να το νομοθετήσει). Όσοι επικαλούνται ιδιαιτερότητες για να κρατήσουν το δικό τους Ταμείο στέλνουν τον λογαριασμό στους άλλους. Στη μακρά διάρκεια του ελληνικού κράτους τα χωριστά Ταμεία λειτούργησαν ως ένας απίστευτα αποδοτικός μηχανισμός ιδιοποίησης δημόσιου χρήματος.

Οι αυτοαπασχολούμενοι ορθώς διαμαρτύρονται ότι οι εισφορές είναι πολύ υψηλές. Αν όμως θέλουν να έχουν τις ίδιες καλύψεις και συντάξεις με τους μισθωτούς, πρέπει να αποδεχθούν ότι θα έχουν και ίδιες εισφορές με αυτούς. Θα πρέπει να δοθεί το δικαίωμα σε όποιον θέλει υψηλή σύνταξη να πληρώνει υψηλές εισφορές καθώς και το αντίστροφο.

Υπάρχουν ορθολογικές προτάσεις για να καταστεί το σύστημα ανταποδοτικό μέσω ενίσχυσης και άλλων πυλώνων με επαγγελματικά ταμεία και ιδιωτική ασφάλιση. Τίποτα από αυτά όμως δεν περιέχονται στις προτάσεις και στις κατάρες των συντεχνιών.

Εγχώριες κοινοβουλευτικές αναπηρίες

Οι απειλές διαγραφών βουλευτών από συντεχνίες είναι ένα δείγμα αναπηρίας της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας μας. Το πελατειακό σύστημα που αντιστέκεται σε κάθε αλλαγή είχε ισχυρά κοινοβουλευτικά ερείσματα που προστάτευαν προνόμια ακόμα και εναντίον του συλλογικού συμφέροντος, επιβάλλοντας απαράδεκτους κανόνες καθολικής ισχύος. Κάποιοι θεωρούν ότι η χρεοκοπία είναι μία λεπτομέρεια που δεν πρέπει να χαλάσει μια υπέροχη κατάσταση ευημερίας.

Συνεπώς όσοι δεν συμφωνούν είναι εχθροί, ανεξαρτήτως πολιτικού προσήμου, και όταν ψηφίζουν ενάντια σε συντεχνιακά συμφέροντα γίνονται προδότες της τάξης τους (δεν εξαιρούνται ούτε όσοι αποστατούν οικειοθελώς όπως ο υπουργός Εργασίας). Κάπως έτσι ξεχειλίζουν οι αγανακτισμένοι στις πλατείες εναντίον των «κακών ξένων και των ντόπιων υπηρετών τους», ψάχνοντας για εχθρούς αντί για λύσεις. Μέχρι να χάσουμε το μέτρημα των μνημονίων, που έχουν όλο και πιο πικρή γεύση.

* Ο κ. Κων/νος Μαρκάζος είναι οικονομολόγος.