Sachs: Oι Έλληνες δεν παίζουν παιχνίδια

Οι απαιτήσεις της Ευρώπης έναντι της Ελλάδας είναι αυτοκαταστροφικές και αφελείς, υποστηρίζει σε άρθρο του ο Jeffrey Sachs, λέγοντας ότι οι Έλληνες δεν παίζουν παιχνίδια αλλά προσπαθούν να μείνουν ζωντανοί.

Όπως τονίζει ο ίδιος, η σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας είναι τραγική και θυμίζει αυτήν της γερμανικής το 1933.

Φυσικά, σημειώνει ο κ. Sachs, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν είναι τυφλοί σε όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα, ούτε υπήρξαν εντελώς παθητικοί. Στην αρχή της κρίσης, αρνήθηκαν μια ελάφρυνση χρέους και απαίτησαν πολύ υψηλά επιτόκια στα δάνεια διάσωσης που χορήγησαν. Αλλά καθώς η ελληνική κρίση βάθαινε, οι ευρωπαϊκοί φορείς άσκησης πολιτικής πίεσαν τις ιδιωτικές τράπεζες και άλλους ομολογιούχους να διαγράψουν μεγάλο μέρος του χρέους τους.

Αλλά σε κάθε στάδιο της κρίσης, έκαναν μόνο όσα πίστευαν ότι μπορούσαν να δεχτούν οι ψηφοφόροι τους και τίποτα παραπάνω. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί δεν έχουν δεχτεί ακόμα μέτρα που θα ενέπλεκαν τους φορολογουμένους. Η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την ανταλλαγή των υφιστάμενων δανείων με νέα που θα έχουν χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερη ωρίμανση και θα συνδέονται με την οικονομική ανάπτυξη. Αλλά οι προτάσεις αυτές δεν έχουν μπει στο τραπέζι, γιατί θα έπρεπε να περάσουν από τα κοινοβούλια των κρατών μελών, όπου πολλές κυβερνήσεις θα δέχονταν έντονη κριτική.

«Αντί να αντιμετωπίσουν τα πολιτικά εμπόδια, οι ηγέτες της Ευρώπης κρύβονται πίσω από ένα βουνό υποκριτικής και ανόητης ρητορικής. Ορισμένοι επιμένουν ότι η Ελλάδα πρέπει να ολοκληρώσει το πρόγραμμα ανεξάρτητα από τις ανθρωπιστικές και οικονομικές επιπτώσεις και την αποτυχία όλων των προηγούμενων ελληνικών κυβερνήσεων να εκπληρώσουν τους όρους της. Άλλοι παριστάνουν ότι ανησυχούν για τον ηθικό κίνδυνο που ενέχει η ελάφρυνση χρέους, παρά το γεγονός ότι το χρέος του ιδιωτικού τομέα έχει ήδη διαγραφεί μετά από απαίτηση της Ε.Ε. και ότι υπάρχουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες προηγούμενα αναδιάρθρωσης δανείων χρεοκοπημένων κρατών» γράφει ο κ. Sachs.

O κ. Sachs επικαλείται μια προειδοποίηση του Τζον Μέιναρντ Κέυνς στο τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, η οποία σύμφωνα με τον ίδιο είναι εξαιρετικά επίκαιρη σήμερα: «Θα δεχτούν οι δυσαρεστημένοι λαοί της Ευρώπη να οργανώσουν την ζωή τους για μια ακόμα γενιά, ώστε ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής τους να διατίθεται για την τήρηση των πληρωμών προς ξένους ; Εν ολίγους, δεν πιστεύω ότι οι θα συνεχίσουν να πληρώνονται τα χρέη αυτά για πολλά χρόνια».

Ο αμερικανός οικονομολόγος υποστηρίζει ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες φαίνεται να τάσσονται πλέον υπέρ μιας χρεοκοπίας της Ελλάδας και της εξόδου της από το ευρώ. Πιστεύουν ότι ο αντίκτυπος θα συγκρατηθεί χωρίς πανικό ή μετάσταση. Σύμφωνα με τον κ. Sachs αυτός ο τρόπος σκέψης είναι ο ίδιος με εκείνον που οδήγησε στην κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, από την οποία ακόμα προσπαθεί να συνέλθει η παγκόσμια οικονομία.

Όπως αναφέρει ο κ. Sachs, η νοοτροπία αυτή θυμίζει πολύ την στάση των πολιτικών στον μεσοπόλεμο, την οποία επέκρινε ο Κέυνς λέγοντας ότι χαρακτηρίζονται από μια αόριστη αισιοδοξία ότι τίποτα σοβαρό δεν συμβαίνει ποτέ. «Εννιά στις δέκα φορές, τίποτα σοβαρά δεν συμβαίνει όντως, ίσως μια μικρή πίεση σε άτομα οι ομάδες. Αλλά είμαστε με τον κίνδυνο της δέκατης φοράς» έγραφε ο Βρετανός οικονομολόγος.

Σήμερα, καταλήγει ο κ. Sachs, οι Ευρωπαίοι πιστωτές δείχνουν έτοιμοι να εγκαταλείψουν τις δεσμεύσεις τους για την μη αναστρεψιμότητα του ευρώ για να μαζέψουν ορισμένα ψίχουλα από τους συνταξιούχους μιας χώρας. Αν επιμείνουν στις απαιτήσεις τους, ωθώντας την Ελλάδα εκτός ευρώ, ο κόσμος δεν θα εμπιστευτεί ποτέ ξανά την μακροημέρευση του ευρώ. Στην καλύτερη περίπτωση, τα πιο αδύναμα μέλη του ευρώ θα υποστούν μεγάλες πιέσεις από τις αγορές. Στην χειρότερη θα χτυπηθούν από έναν νέο φαύλο κύκλο πανικού και τραπεζικών πανικών.

«Η ελληνική κυβέρνηση έχει δίκιο που τραβάει την γραμμή. Έχει ευθύνη απέναντι στους πολίτες της. Η πραγματική επιλογή άλλωστε δεν είναι της Ελλάδας, αλλά της Ευρώπης» υποστηρίζει ο ίδιος.