Αντ. Κεφαλάς: Πλεόνασμα ερήμου έλλειμμα οάσεων...

Η μείωση της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών μας οφείλεται πρωταρχικά στο γεγονός ότι οι εταιρείες άλλων κρατών προχωρούν πιο γρήγορα. Στο ερώτημα γιατί οι δικές μας υστερούν, η απάντηση είναι απλή: Πρωταρχικά επειδή δεν τις βοηθά το περιβάλλον. Είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι περάσαμε σε μια νέα εποχή αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας, μεγαλύτερης κοινωνικής έντασης και οικονομικής αβελτηρίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Γράφει ο Αντώνης Κεφαλάς.

Δημοσιεύθηκε: 5 Απριλίου 2007 - 16:34

Αντ. Κεφαλάς: Πλεόνασμα ερήμου έλλειμμα οάσεων...

του Αντώνη Κεφαλά

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι διαδικαστικά δύσκολες και κοινωνικά επώδυνες. Δεν υπάρχει επίσης καμία αμφιβολία ότι αρκετοί υπουργοί αυτής της κυβέρνησης έχουν δείξει και διπλωματικότητα στους χειρισμούς τους για τις μεταρρυθμίσεις και διάθεση για ουσιαστική δουλειά και πολιτικό θάρρος. Το οικονομικό επιτελείο των κ. Αλογοσκούφη, Δούκα, Φώλια και Μπέζα είναι ένα παράδειγμα. Η κ. Γιαννάκου είναι ένα άλλο.

Σιωπηλά και αρκετά αποτελεσματικά δουλεύουν οι κ. Παπαληγούρας και Παυλόπουλος - οι οποίοι συχνά μάλιστα φορτώνονται τα λάθη και την πολιτική αβελτηρία άλλων.

Δυστυχώς, όμως, στη σημερινή εποχή το παράδειγμα και οι πράξεις των λίγων συχνά αναιρούνται από την ολιγωρία και τον λαϊκισμό των πολλών, καθώς και από τις διεθνείς εξελίξεις - οι οποίες πάντως δεν μας περιμένουν.

Το παγκόσμιο σκηνικό συνεχίζει να αλλάζει με απίθανους ρυθμούς. Η μείωση της ανταγωνιστικότητας των εταιρειών μας οφείλεται πρωταρχικά στο γεγονός ότι οι εταιρείες άλλων κρατών προχωρούν πιο γρήγορα. Στο ερώτημα γιατί οι δικές μας υστερούν, η απάντηση είναι απλή: πρωταρχικά επειδή δεν τις βοηθά το περιβάλλον. Δεν τις βοηθά η αδυναμία διαδοχικών υπουργών απασχόλησης -κ. Παναγιωτόπουλου και Τσιτουρίδη- να απελευθερώσουν την αγορά εργασίας και να ελέγξουν τις πράξεις των διοικήσεων των ασφαλιστικών ταμείων.

Διότι το θέμα δεν είναι μόνο το ”μαύρο χρήμα”. Το θέμα είναι γιατί και οι δύο υπουργοί δεν άφησαν να λειτουργήσει η αρμόδια επιτροπή της οποίας προεδρεύει η Τράπεζα της Ελλάδος και η οποία θα μπορούσε να είχε ίσως αποφύγει τα πιο έκδηλα από τα σημαντικά έκτροπα που σημειώθηκαν.

Δεν τις βοηθά η αδυναμία του υπουργού Ανάπτυξης (κ. Σιούφα) να απελευθερώσει τις αγορές και πρωταρχικά την αγορά ενέργειας. Δεν τις βοηθά η επίθεση κατά της ίδιας της επιχειρηματικότητας της οποίας προΐσταται ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Παπαθανασίου.

Δεν τις βοηθά η αδυναμία του υπουργού Μεταφορών (κ. Λιάπη) να ξεκινήσει την προσπάθεια εκσυγχρονισμού του δικτύου μεταφορών. Δεν βοηθούν οι δήθεν ανεξάρτητες αρχές, οι οποίες δέχονται τις πολιτικές παρεμβάσεις και φτάνουν σε σημείο να ακυρώνουν την εκπτωτική πολιτική που ακολουθεί (όπως έχει κάθε δικαίωμα) εταιρεία εισηγμένη στο χρηματιστήριο - ιδέ ΟΛΠ.

Και για να δώσουμε μερικά ενδεικτικά παραδείγματα: Με υπουργικές παρεμβάσεις καταρρέει η ΔΕΗ. Με υπουργικές αποφάσεις γίνεται μπάχαλο η αγορά των σούπερ μάρκετ σε μια άνευ προηγουμένου παρέμβαση υπέρ των αρτοποιών - που τυγχάνει να ”ανήκουν” στην εκλογική πελατεία της Νέας Δημοκρατίας.

Με υπουργικές δειλίες τα νοσοκομεία έχουν ανοίξει νέα πληγή στα δημοσιονομικά. Με υπουργικές ανοχές η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει εξελιχθεί σε νέα πηγή σκανδάλων σε αναθέσεις και κοστολογικές υπερβάσεις έργων, σε νέα δημοσιονομική τρύπα, σε νέο παράδειγμα παντελούς αγνόησης βασικών αρχών χρηστής διοίκησης και υπακοής στους νόμους.

Με υπουργικές παλαιοκομματικές τοποθετήσεις επιχειρείται μια νέα επέκταση του όγκου του κράτους, η δημιουργία νέας πηγής σπάταλης διαχείρισης, και η ίδρυση νέων θέσεων για τον διορισμό ημετέρων - ιδέ το (ελπίζουμε θνησιγενές) Ειδικό Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Ο κόσμος

Το ελληνικό μπάχαλο χειροτερεύει όταν ληφθούν υπόψη και οι πρόσφατες εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον. Επικρατεί, κατ’ αρχάς, μια αυξημένη ευαισθησία των επενδυτών στις έστω πιθανές αρνητικές εξελίξεις - πολύ περισσότερο μάλιστα σε αυτές που πασιφανώς είναι αρνητικές.

Έτσι, με τεράστια νευρικότητα αντιδρούν οι αγορές στην εξελισσόμενη διαμάχη Βρετανίας - Ιράν και η τιμή του πετρελαίου παίρνει την πάνω βόλτα.

Με ακόμη μεγαλύτερη νευρικότητα αντιδρούν στην παρέμβαση της κυβέρνησης της Κίνας στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης.

Και με κομμένη την ανάσα παρακολουθούν τις τοποθετήσεις των μελών της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ στο θέμα των υποβαθμισμένων στεγαστικών δανείων: από τη μια πλευρά η κ. Sandra Baunstein προειδοποιεί ότι το πρόβλημα θα συνεχιστεί για τουλάχιστον μία διετία ακόμη και από την άλλη ο κ. Ben Bernanke προσπαθεί να μετριάσει τις αρνητικές εντυπώσεις με αναφορά στα μέτρα τα οποία παίρνει η Fed.

Η προοπτική περαιτέρω ανόδου των επιτοκίων του ευρώ δημιουργεί πρόσθετη νευρικότητα. Η προβλεπόμενη νέα πτώση του δολαρίου ανησυχεί τα κράτη που έχουν φορτώσει τα συναλλαγματικά τους διαθέσιμα με δολάρια. Αν η Fed επιχειρήσει να μετριάσει την πτώση θα υποχρεωθεί και αυτή να αυξήσει τα επιτόκιά της - με έντονα αρνητικά αποτελέσματα στην ήδη ευάλωτη αγορά των στεγαστικών δανείων, αλλά και στα χρηματιστήρια.

Η πιθανότητα ανατίμησης του κινεζικού νομίσματος ανησυχεί αλλά και ευχαριστεί. Η προοπτική μικρής επιβράδυνσης στον ρυθμό ανάπτυξης της Κίνας δεν ευνοεί ούτε τις πρώτες ύλες ούτε τη ναυτιλία. Και ο αυξανόμενος πληθωρισμός στην Ινδία καταδεικνύει ότι μερικές φορές υπάρχει μεγάλη βιασύνη στην επισήμανση μελλοντικών ευνοϊκών τάσεων και εξελίξεων.

Νέες ισορροπίες

Η παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων αρχίζει να αλλάζει και πάλι. Η Ρωσία έμαθε καλά το παιχνίδι του καπιταλισμού και εκμεταλλεύεται στο έπακρο τη μονοπωλιακή της θέση σε διάφορους τομείς - όπως είναι σήμερα η ενέργεια, αύριο ίσως με αναφορά σε ορισμένα πολύτιμα αλλά απόλυτα αναγκαία για την παραγωγή μέταλλα.

Μπαίνει, επίσης, ξανά στο παιχνίδι των εξοπλισμών και της πώλησης όπλων, ενώ παράλληλα είναι σαφές ότι η Κίνα έχει μπει στον δρόμο της εξέλιξης μιας Μεγάλης Δύναμης, καθώς επιδιώκει να αποκτήσει σύγχρονη αεροπορία και ναυτικό ανοιχτής θάλασσας.

Τα παγκόσμια πολιτικά προβλήματα της Μέσης Ανατολής, της τρομοκρατίας, της περαιτέρω εξέλιξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ρόλου και της σημασίας της Μεσογείου, των εστιών ανάφλεξης στα Βαλκάνια και της συνεχιζόμενης υποβάθμισης των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών παραμένουν έντονα και με απρόβλεπτες εκβάσεις.

Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με την αυξανόμενη ανισότητα στην κατανομή εισοδήματος: η εργατική τάξη παραμένει καθηλωμένη (στην καλύτερη περίπτωση), οι φτωχοί βλέπουν τη θέση τους να χειροτερεύει και η αστική τάξη έχει χωριστεί στους νεόπτωχους και στους σούπερ πλούσιους. Τα φαινόμενα του κοινωνικού αποκλεισμού εντείνονται και η κοινωνική έκρηξη είναι μόνο θέμα χρόνου.

Είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι περάσαμε σε μια νέα εποχή αυξημένης πολιτικής αβεβαιότητας, μεγαλύτερης κοινωνικής έντασης και οικονομικής αβελτηρίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Εμείς έχουμε χτίσει σε σαθρά κοινωνικά και οικονομικά θεμέλια, ενώ παράλληλα η μορφή των πολιτικών εξελίξεων είναι ουσιαστικά άδηλη.

Μέσα στο επικίνδυνο αυτό περιβάλλον εμείς ομφαλοσκοπούμε. Ζούμε τη δική μας στενή και άθλια πραγματικότητα, βλέποντας το σήμερα -ακόμη και το χθες- μέσα από πρίσμα ροζ που στην πραγματικότητα είναι γκρίζο ή και μαύρο. Ακόμη χειρότερα, δεν καταφέρνουμε καν να εκμεταλλευτούμε με πληρότητα και αποτελεσματικότητα τα εχέγγυα και τους πόρους που μας δίνει η Ε.Ε. Το ξύπνημα θα είναι άσχημο - διότι σίγουρα θα έρθει.

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 471 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 30/3-4/4/2007.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.