Η μόνη διέξοδος από την κρίση

Τα υποζύγια έδωσαν ό,τι μπορούσαν, αλλά η χώρα οδηγήθηκε σε ύφεση. Η πίεση για την κοινωνία θα γίνει ακόμη χειρότερη αν δεν ακολουθήσουμε τον μοναδικό δρόμο που έχει απομείνει.

Δημοσιεύθηκε: 12 Νοεμβρίου 2010 - 07:55

Γιώργος Παπανικολάου [email protected]

Είτε είναι κάποιος σοσιαλιστής είτε καπιταλιστής, οφείλει σήμερα να αναγνωρίσει ότι η πορεία στην οποία βαδίζουμε είναι μάλλον αδιέξοδη. H συνεχής διολίσθηση άλλωστε της πολύ πιο πειθαρχημένης Ιρλανδίας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα κράτους που προσπαθεί, όμως η ύφεση δεν του επιτρέπει να επιτύχει.

Η άνοδος των έμμεσων φόρων αλλά και των άμεσων φόρων που πληρώνουν τα συνήθη υποζύγια (δηλαδή όσοι δεν φοροδιαφεύγουν) δεν αυξάνει όσο χρειάζεται τα έσοδα, ενώ επιτείνει την εκδήλωση βαθύτερης οικονομικής ύφεσης.

Ταυτόχρονα, η αύξηση των φορολογικών συντελεστών στις επιχειρήσεις εμποδίζει την είσοδο κεφαλαίων από το εξωτερικό, ενώ σταδιακά οδηγεί και σημαντικό αριθμό εγχώριων μονάδων να μεταφέρει δραστηριότητες στο εξωτερικό.

Ακόμη και η μείωση των απολαβών στον δημόσιο τομέα, πέρα από τις δυσμενείς επιδράσεις που είχε -και έχει- στην κατανάλωση, αποδείχθηκε ότι δεν αρκεί για να περιοριστούν όσο χρειάζεται οι δαπάνες του Δημοσίου.

Όλα όσα έγιναν δεν αρκούν καν για να κάνουμε το πρώτο μεγάλο βήμα (δες και σχετικό άρθρο του Dr. Money για την περίπτωση της Ιταλίας), να γυρίσει δηλαδή η χώρα σε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς, αποκτώντας το λεγόμενο «πρωτογενές πλεόνασμα».

Λύση στα παραπάνω αδιέξοδα υπάρχει. Απλώς δεν είναι εύκολη για το πελατειακό πολιτικό σύστημα που διαθέτουμε. Ένα σύστημα που έμαθε να χρησιμοποιεί το κράτος προς όφελος των εκάστοτε κομματικών μηχανισμών και συμφερόντων αλλά και ως πεδίο διαπλοκής με τα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Στο σκέλος των εσόδων, είναι πια προφανές ότι δεν υπάρχει άλλη λύση από την πραγματική πάταξη της φοροδιαφυγής, κάτι που ως τώρα (παρά τη διασπορά συναφών εντυπωσιακών ειδήσεων για μεγαλογιατρούς, σκαφάτους κ.λπ.) ΔΕΝ έχει επιτύχει η κυβέρνηση.

Κι ούτε και πρόκειται να το πετύχει, αν δεν αλλάξει εκ βάθρων το φορολογικό σύστημα αλλά και ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός που «συνδιαλέγεται» με τους φορολογουμένους, επί δεκαετίες.

Στο σκέλος των εξόδων, εκτός κι αν σκοπεύουμε να περάσουμε νέο μαχαίρι τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων ώστε να φύγουν… μόνοι τους για λόγους επιβίωσης, η λύση είναι μόνο μία.

Λιγότερο κράτος.

Που σημαίνει λιγότερο βόλεμα ημετέρων, λιγότερες «μίζες» και εν κατακλείδι λιγότερες δαπάνες.

Αυτό δεν σημαίνει ότι τα πάντα πρέπει να γίνουν ιδιωτικά.

Σημαίνει όμως ότι χρειάζεται να γίνει επιλογή κι ότι τουλάχιστον οι τομείς και οι υπηρεσίες που αποδεδειγμένα παράγουν τεράστιες και αδικαιολόγητες δαπάνες, ή αποτελούν εστίες διαφθοράς, θα πρέπει να μεταβιβαστούν στον ιδιωτικό τομέα (μέσω διεθνών διαγωνισμών με πλήρη δημοσιότητα και διαφάνεια) προκειμένου να υπάρξουν και έσοδα, κυρίως όμως προκειμένου να μειωθούν τα έξοδα.

Η… «λεπτομέρεια» είναι ότι αυτές οι κινήσεις πρέπει να γίνουν με απόλυτη διαφάνεια αλλά και με μέριμνα ώστε να μην είναι ασύδοτη, κατόπιν, η δράση των ιδιωτών.

Κοινώς, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο εποπτείας για εκείνους τους τομείς που θα έχουν μονοπωλιακό ή έστω ολιγοπωλιακό χαρακτήρα στην εσωτερική αγορά.

Όσα περιγράφονται παραπάνω δεν είναι ουτοπικά και ανεφάρμοστα. Τουναντίον, έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες χώρες.

Το ερώτημα είναι αν εμείς θέλουμε να τα εφαρμόσουμε και να σωθούμε.

Υ.Γ.: Για όσους άκριτα θα σπεύσουν να αντιδράσουν στην εκχώρηση δραστηριοτήτων από το κράτος στα ιδιωτικά κεφάλαια, ένα επιχείρημα έχω να αντιπαρατάξω:

Με βάση την ελληνική εμπειρία δεκαετιών, είναι πια προφανές ότι το μέγεθος της διαπλοκής και της διαφθοράς, της εν γένει διασπάθισης του δημοσίου χρήματος, καθιστά ανούσια την όποια συζήτηση περί ιδιοκτησίας των «δημοσίων αγαθών».

Διότι στην ουσία ο ελληνικός λαός πληρώνει… πριγκιπικά γι' αυτά τα δημόσια αγαθά (μια ματιά στο μέγεθος των ασφαλιστικών και λοιπών εισφορών σε σχέση με το επίπεδο υπηρεσιών του ΤΕΒΕ και του ΙΚΑ είναι αρκετή για να πείσει και τον πιο δύσπιστο), αλλά τελικά δεν τα απολαμβάνει.

Απλώς οι επιτήδειοι κερδίζουν χωρίς καν να έχουν «τα κλειδιά» και την ευθύνη του εκάστοτε «μαγαζιού»!

Υ.Γ. 2: Είναι περιττό να μιλάμε για «αναπτυξιακή πολιτική» αν δεν υλοποιηθούν τα παραπάνω. Αναπτυξιακή πολιτική όταν προσπαθούμε να βγούμε από την κρίση μόνο μειώνοντας τα εισοδήματα και αυξάνοντας τους φόρους πολύ απλά δεν γίνεται.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.