Ιωάννης Κιουμής: Υποχρεωτικός εμβολιασμός υγειονομικών τώρα

Κατηγορηματικά υπέρ της θέσπισης του υποχρεωτικού εμβολιασμού όλων των υγειονομικών, και μάλιστα όχι από τον Σεπτέμβριο που λέει η κυβέρνηση αλλά από τώρα, τάσσεται ο καθηγητής πνευμονολογίας- λοιμωξιολογίας στο ΑΠΘ και διευθυντής της Κλινικής Αναπνευστικής Ανεπάρκειας του νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου» της Θεσσαλονίκης Ιωάννης Κιουμής.

Το σύνταγμα, που επικαλούνται όσοι αρνούνται να εμβολιαστούν, δεν τους παρέχει το δικαίωμα να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή των ασθενών, τονίζει στη συνέντευξή του στο Euro2day.gr, ενώ δεν αποκλείει πιθανές νομικές προσφυγές ασθενών που κόλλησαν στο νοσοκομείο.

Ο κ. Κιουμής υπολογίζει πως το ποσοστό ανοσίας στη Θεσσαλονίκη ξεπερνά το 30%, παρακολουθεί με προσοχή τα αυξημένα κρούσματα στο κέντρο της Αθήνας, ενώ εμφανίζεται αισιόδοξος για ένα ομαλό καλοκαίρι. Καθοριστικά σε αυτή την κατεύθυνση θεωρεί την κάλυψη των εμβολιαστικών κενών σε ορισμένες ηλικιακές και επαγγελματικές ομάδες, αλλά και την ταχύτερη μείωση του ιικού φορτίου, ώστε να μην υπάρξει έδαφος για την ανάπτυξη κάποιας νέας παραλλαγής, ανθεκτικής στα εμβόλια.

Ποια είναι η ανάγνωσή σας για τη σημερινή επιδημιολογική κατάσταση στη Θεσσαλονίκη και στη χώρα συνολικά;

Στη Θεσσαλονίκη, το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια αρκετά σημαντική και συνεπής καθοδική πορεία, χωρίς να έχει δημιουργήσει μέχρι στιγμής εκπλήξεις. Τα τελευταία νέα όσον αφορά τα λύματα κινούσαν λίγο το ενδιαφέρον μας και μια προσοχή ιδιαίτερη. Παρ' όλα αυτά η αύξηση που δείχνουν τα λύματα δεν έχει απεικονιστεί μέχρι σήμερα σε νέες μολύνσεις ή στις νοσηλείες στις κοινές κλίνες Covid και στις ΜΕΘ. Και στην Ελλάδα συνολικά υπάρχει μια αντίστοιχη καταγραφή. Υπήρξε μια μικρή αμφιβολία για την Αθήνα, γιατί τα στοιχεία της Τετάρτης είχαν μια ασυνέπεια σε σχέση με την πορεία των τελευταίων ημερών, αλλά δεν φτάνει μια μέρα για να αποδώσει στατιστικά την πραγματική εικόνα. Θα πρέπει να το δούμε στις επόμενες μέρες πώς εξελίσσεται. Υπό άλλες συνθήκες, δεν θα δημιουργούσε ούτε καν ανησυχία, αλλά επειδή υπάρχει μια συγκεκριμένη υπέρβαση -για να μην πω τη λέξη παραβατικότητα- της τήρησης των μέτρων. Αυτό δημιουργεί μια ανησυχία γιατί αν αυτό το πράγμα γίνεται συστηματικά -κορωνοπάρτι, παραβάσεις στα καταστήματα, ωράριο, συγχρωτισμούς και συνωστισμούς εκεί που δεν θα έπρεπε να υπάρχουν-, είναι φανερό ότι εγκυμονεί κινδύνους.

Σας ανησυχούν τα πολλά περιστατικά μιας συγκεκριμένης παραλλαγής από τη Νιγηρία στο κέντρο της Αθήνας;

Δεν με ανησυχεί ιδιαίτερα, γιατί με τα χαρακτηριστικά που έχουν αποτυπωθεί μέχρι στιγμής, δεν δημιουργεί μεγάλο κίνδυνο. Οι μεταλλάξεις τις οποίες φέρει αυτή η παραλλαγή δεν την κατατάσσουν στην πρώτη γραμμή προτεραιότητας από πλευράς ανησυχίας, όχι μόνο σε μας αλλά και στον ΠΟΥ. Σε κάθε περίπτωση, ο όρος «αθηναϊκή μετάλλαξη» που αποδόθηκε από κάποιους είναι τουλάχιστον ατυχής.

Πώς βλέπετε την πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος και ποια είναι η πρόβλεψή σας για το καλοκαίρι; 

Οι εμβολιασμοί προχωρούν με ικανοποιητικό ρυθμό και με οργάνωση υποδειγματική. Η ανταπόκριση όμως στον εμβολιασμό, παρ' όλα όσα λέγονται, δεν είναι πάρα πολύ καλή. Υπάρχουν ακόμη πολλά κενά σε πολλές ηλικιακές ομάδες -αναφέρομαι και στις μεγάλες ηλικίες αλλά και στις νεότερες. Πρέπει να καλυφθεί αυτό το κενό σύντομα, για να ελπίζουμε σε ένα καλοκαίρι χωρίς εκπλήξεις. Από πού μπορούν να μας έρθουν οι εκπλήξεις; Κυρίως από την ύπαρξη κάποιας μετάλλαξης, η οποία θα είναι σχετικά ανθεκτική στον εμβολιασμό. Όσο περισσότερο ιικό φορτίο υπάρχει στην κοινότητα, δηλαδή όσο περισσότερο κυκλοφορεί ο ιός -κι αυτό σημαίνει περισσότερα ανεμβολίαστα άτομα, περισσότερες νοσήσεις- τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να κάνει μια μετάλλαξη η οποία θα μπορούσε να είναι καταστροφική για τους εμβολιασμούς. Αρα είναι πολύ σημαντικό να προχωρήσουν γρήγορα οι εμβολιασμοί, να μειωθεί το ιικό φορτίο στην κοινότητα και ως εκ τούτου να μειωθούν και οι δυνατότητες του ιού να δημιουργήσει ανθεκτική μετάλλαξη, που θα παρακάμπτει τα εμβόλια.

Η ΕΜΑΚ έγινε πριν από λίγες μέρες η πρώτη επαγγελματική ομάδα με υποχρεωτικό εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού για τα μέλη της. Πιστεύετε πως πρέπει να επεκταθεί το μέτρο και σε άλλες;

Είμαι κατηγορηματικά υπέρ της λύσης του εμβολιασμού για τους υγειονομικούς με υποχρεωτικότητα. Αυτοί που ισχυρίζονται ότι με αυτό τον τρόπο παραβιάζονται συνταγματικά δικαιώματα, κάνουν πως αγνοούν ότι υπήρχαν και θα υπάρχουν τέτοιου είδους καταστάσεις στην καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, αν θέλετε να δουλέψετε ως μάγειρας σε ένα κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος, σας ζητούν να κάνετε μια σειρά από εξετάσεις. Αν δεν τις κάνετε αυτές τις εξετάσεις και αν δεν πιστοποιηθεί ότι έχετε κάνει και τους ανάλογους εμβολιασμούς, δεν θα πάρετε άδεια να λειτουργήσετε. Εκεί γιατί δεχόμαστε ότι αυτό είναι υποχρέωση της πολιτείας για την προστασία της υγείας των ανθρώπων, αλλά λέμε, από την άλλη μεριά, ότι αν είσαι νοσηλευτής ή γιατρός σε ένα νοσοκομείο, έχεις το δικαίωμα επειδή εσύ για προσωπικούς λόγους δεν θέλεις να εμβολιαστείς, να αφαιρέσεις τη ζωή όποιου θέλεις; Ε, λοιπόν, αυτό το δικαίωμα συνταγματικά δεν σου παρέχεται. Το ίδιο συμβαίνει αν θέλετε να γράψετε τα παιδιά σας στο νηπιαγωγείο. Σας ζητούν να τα φέρετε με τους εμβολιασμούς που πρέπει, αλλιώς δεν σας γράφουν. Αν θέλετε να ταξιδέψετε σε ορισμένες χώρες, είστε υποχρεωμένος να κάνετε κάποιους εμβολιασμούς. Εκεί γιατί δεν λέμε ότι είναι συνταγματικό δικαίωμα; Άρα λοιπόν υπάρχουν πρακτικές που έχουν αποδείξει ότι όταν προτάσσεται το συμφέρον της δημόσιας υγείας, τότε τα ατομικά δικαιώματα αυτού του τύπου πηγαίνουν σε δεύτερη μοίρα και αυτό είναι πάρα πολύ σωστό.

Η κυβέρνηση λέει πως θα το συζητήσει από τον Σεπτέμβριο.

Δεν συμφωνώ να ανοίξει η συζήτηση τον Σεπτέμβριο. Αυτή η επιλογή ίσως να σχετίζεται με λόγους πολιτικού κόστους, αλλά εγώ δεν το καταλαβαίνω. Η ανάγκη είναι τώρα να γίνει. Τον Σεπτέμβριο μπορεί να πει κανείς «έλα, μωρέ, τώρα. Πέρασε το πολύ, ας μην πιέσουμε πολύ τις καταστάσεις». Μέσα στα νοσοκομεία μας -και δεν εξαιρώ ούτε το δικό μας, το «Παπανικολάου», υπήρξαν αλυσίδες μετάδοσης του κορωνοϊού από προσωπικό το οποίο δεν είχε ακόμα εμβολιαστεί. Δηλαδή αυτό γιατί έχει το δικαίωμα κάποιος να το κάνει σε έναν άρρωστο που μπαίνει μέσα για άλλη αιτία και ξαφνικά βρίσκεται να έχει κολλήσει κορωνοϊό, επειδή ο γιατρός ή ο νοσηλευτής είπαν ότι εγώ δεν θέλω να εμβολιαστώ; Από πού αντλείται αυτό το δικαίωμα; Κάποιος που μπήκε στο νοσοκομείο επειδή έσπασε το πόδι του, μπορεί να κολλήσει κορωνοϊό και μετά να στραφεί νομικά διεκδικώντας εκείνος με τη σειρά του τα ατομικά του δικαιώματα εναντίον αυτού που τον κόλλησε. Πρέπει να φτάσουμε σε αυτές τις καταστάσεις; Δεν πρέπει να τις προλάβουμε;

Πώς κρίνετε το άνοιγμα των δραστηριοτήτων;

Καλως ανοίξαμε και εγώ προσωπικά είχα την άποψη ότι θα μπορούσαμε με συνθήκες ελέγχου να είχαμε ανοίξει και νωρίτερα. Το παρατεταμένο κακό lockdown που υπήρξε σε αυτό το διάστημα δημιούργησε συνθήκες πιέσεων, τέτοιες που πραγματικά ευνοούν τώρα την παραβατικότητα και την έκρηξη ορισμένων συμπεριφορών. Θα έπρεπε να γίνει ένα σκληρό lockdown όταν έπρεπε να γίνει, με συγκεκριμένη όμως χρονική διάρκεια και στη συνέχεια απελευθέρωση της κινητικότητας των πολιτών, με τη βελτίωση των καιρικών συνθηκών και των εμβολιασμών, ώστε να μην υπάρχει συσσωρευμένη πίεση και άρα αυτή η εκρηκτική συμπεριφορά μιας μερίδας του πληθυσμού και αναφέρομαι κυρίως στους νεότερους ανθρώπους.

Υπάρχουν σήμερα ικανοποιητικά ποσοστά ανοσίας που να επιτρέπουν κάποια χαλάρωση;

Η Θεσσαλονίκη, από τα στατιστικά στοιχεία, μέχρι στιγμής αναδεικνύεται η πρωταθλήτρια των εμβολιασμών. Πραγματοποιούνται γύρω στις 12.000 εμβολιασμοί την ημέρα. Είναι ένας ικανοποιητικός αριθμός για την πόλη αυτή, που είχε καταγράψει και αρκετά κρούσματα στο δεύτερο κύμα. Αρα συνδυαστικά, οι άνθρωποι που νόσησαν στη Θεσσαλονίκη και αυτοί που εμβολιάστηκαν, δίνουν ένα ποσοστό ανοσίας που σαφέστατα απέχει για την περίφημη ανοσία αγέλης, αλλά δείχνει ότι η πόλη αποκτά μια πιο μεγάλη αντοχή, αντίσταση θα έλεγα, απέναντι στη διασπορά του ιού. Υπολογίζω ότι σίγουρα έχουμε ξεπεράσει το 30% συνολικής ανοσίας, ίσως και παραπάνω. Αυτό όμως, για να μη δώσουμε ένα λάθος μήνυμα, έχει ορισμένα περιθώρια λειτουργίας. Δηλαδή αν η συμπεριφορά των συμπολιτών μου γίνει εντόνως παραβατική στα μέτρα κατά του κορωνοϊού, δεν θα μας σώσει το μέχρι τώρα ποσοστό ανοσίας, γιατί απέχουμε πάρα πολύ από αυτό το ποσοστό που θα θεωρούσαμε ότι μας παρέχει μια σχετική ασφάλεια.