Ειρήνη Μαραγκουδάκη: Πού κολλάει η διαχείριση των NPLs

Κοινά αποδεκτές λύσεις, είναι το αποτέλεσμα του ενάμιση χρόνου λειτουργίας της Θεάς Άρτεμις, της τρίτης εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων που έλαβε άδεια στην εγχώρια αγορά. «Το πιο δύσκολο έργο είναι να πολεμήσουμε την αντίληψη των ανθρώπων που έχουν μάθει να μη συνεργάζονται», απαντά στο euro2day.gr η διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας, κυρία Ειρήνη Μαραγκουδάκη.

Κυρία Μαραγκουδάκη, η «Θεά Άρτεμις» έχει ήδη μπει στο παιχνίδι της διαχείρισης των κόκκινων δανείων. Τι χαρτοφυλάκια έχετε αναλάβει και πώς αυτά τελούν υπό διαχείριση;

H  Θεά Άρτεμις -ο τρίτος servicer  στην ελληνική αγορά που πήρε άδεια- δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της τιτλοποίησης μη εξυπηρετούμενων δανείων  της Τράπεζας Αττικής, που είχαν καταγγελθεί. Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι του 2017, η «Θεά Άρτεμις» ανέλαβε τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου των τιτλοποιημένων δανείων ύψους 1,3 δισ. ευρώ.

Κατά καιρούς, «ακούγεται» ότι το deal της τιτλοποίησης δανειακού χαρτοφυλακίου της Αttica Bank δεν εξελίσσεται όσο.... φιλόδοξα είχε ξεκινήσει. Πώς σχολιάζετε τις πληροφορίες αυτές; Υπάρχει σκέψη να αλλάξει κάτι, ώστε να αντιμετωπισθούν τα θέματα που τυχόν έχουν προκύψει; 

Το deal της τιτλοποίησης του δανειακού χαρτοφυλακίου της Αttica Bank είναι μια καινοτόμος συναλλαγή την οποία στα τέλη του 2016 εμπνεύστηκε και υλοποίησε πρώτη στην ελληνική αγορά η διοίκηση της Τράπεζας Αττικής. Η συναλλαγή αυτή ολοκληρώθηκε με επιτυχία το καλοκαίρι του 2017. Από τότε μέχρι σήμερα, η Θεά Αρτεμις σε στενή συνεργασία με τη Διοίκηση της Τράπεζας Αττικής εργάζεται μεθοδικά, προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιτυχής υλοποίηση όλων των επιμέρους στόχων αυτού του deal.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για την ελληνική αγορά; Θα επιδιώξετε συνεργασίες;

Ναι. Στόχος μας είναι να αναλάβουμε τη διαχείριση χαρτοφυλακίων και άλλων επενδυτών και τραπεζικών ομίλων. Ήδη στον ενάμιση χρόνο της λειτουργίας μας έχουμε εισπράξει πάνω από 53 εκατ. ευρώ από τα συνολικά επενδεδυμένα κεφάλαια των 70 εκατ. ευρώ που κατέβαλαν οι επενδυτές, στο πλαίσιο του προγράμματος τιτλοποίησης των καταγγελθέντων δανείων της Attica Bank. Και να σημειωθεί ότι η εισπραξιμότητα αυτή επετεύχθη σε συνεργασία με τους δανειολήπτες και με την οικειοθελή πώληση περιουσιακών τους στοιχείων. Ηταν όλες συμφωνίες με κοινά αποδεκτή λύση.

Ο λόγος που πιστεύουμε ότι θα τα καταφέρουμε και στη διεκδίκηση διαχείρισης χαρτοφυλακίων άλλων τραπεζών έγκειται τόσο στις υποδομές μας όσο και στην αποτελεσματικότητα των εισπράξεων. Με την τεχνογνωσία και την εμπειρία των διεθνούς βεληνεκούς επενδυτών μας, είμαστε εστιασμένοι σε δάνεια μικρών επιχειρήσεων, εξασφαλισμένα με περιουσιακά στοιχεία -χώρο όπου έχουμε ήδη «ιστορικό δράσης».

Ποια πιστεύετε ότι είναι η κυριότερη πρόκληση για τις εταιρείες του είδους αυτού;

Πιστεύω ότι μετά από όλα αυτά τα χρόνια συσσώρευσης NPLs, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες για να βρεθούν λύσεις ώστε από τη μία πλευρά να ενταθεί ο ρυθμός εισπραξιμότητας, και από την άλλη πλευρά, να υπάρξει ουσιαστική συμβολή προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης. Αυτό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τη συνέχιση της υγιούς πορείας και της ανάπτυξης των επιχειρήσεων. Όσοι το καταφέρουν, θα έχουν μέλλον. Ως προς τις δυσκολίες που με ρωτάτε, εκεί πραγματικά  υπάρχει θέμα. Εχουν γίνει κάποια βήματα μεν, αλλά στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμη επιλυθεί μια σειρά ζητημάτων που μπλοκάρουν την εύρυθμη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων (στο νομικό πλαίσιο, το φορολογικό πλαίσιο, το θεσμικό, το γραφειοκρατικό....) και που καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη την εισπραξιμότητα».

Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεασθεί η αγορά από τις πρόσφατες εξελίξεις (Πειραιώς -  Intrum,  Eurobank - Pimco); Θα αναγκασθούν οι μικρότεροι παίκτες σε συγχωνεύσεις;

Οι εξελίξεις αυτές που προέκυψαν από πρωτοβουλίες των ίδιων των τραπεζών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι εταιρείες που ασχολούνται με την είσπραξη απαιτήσεων πρέπει να δίνουν έμφαση στο να είναι αποτελεσματικές, με λογικά κόστη για να μπορέσουν να επιβιώσουν, όπως σε οποιαδήποτε άλλη αγορά. Αν δεν καταφέρουν να συνδυάσουν αποτελεσματικότητα και κόστος, θα αναγκαστούν να φύγουν, ανεξαρτήτως του ύψους των κεφαλαίων που διαχειρίζονται.

Είστε αισιόδοξη για την εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών;

Το γεγονός ότι ενεργοποιήθηκε ο θεσμός των servicers και ότι ξεκίνησαν οι συναλλαγές για την πώληση κόκκινων δανείων, θα βοηθήσει πολύ τις τράπεζες προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης των ισολογισμών τους. Θα δώσει τη δυνατότητα στις τράπεζες να δουλέψουν σε δύο ταχύτητες, να δώσουν έμφαση στην ανάπτυξη και τη χρηματοδότηση της οικονομίας και παράλληλα, να ξεκαθαρίσουν το χαρτοφυλάκιο των κόκκινων δανείων.

Ετσι, θα ενεργοποιηθεί ο ισολογισμός των τραπεζών, με έμφαση τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, ώστε να ξεκινήσει δυναμικά η συγκέντρωση καταθέσεων και η χορήγηση δανείων. Έτσι, καθαρές από κόκκινα δάνεια, θα ακολουθήσουν οι τράπεζες μια άλλη πορεία. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα συμβεί αυτό.

Τελικά, για ποιους λόγους «απέτυχαν» οι ίδιες οι τράπεζες να περιορίσουν τα επισφαλή ανοίγματα και σήμερα αναθέτουν τη διαχείριση σε ειδικές εταιρείες; Είναι θέμα εμπειρίας;

Είναι θέμα εστίασης στον συγκεκριμένο κλάδο. Οι τράπεζες έχουν έμπειρα και ικανά  στελέχη, παρά ταύτα όμως, υπάρχει θέμα εστίασης. Σε όλες τις αγορές εκτός Ελλάδος (Αγγλία, Αμερική) αυτό έγινε επί της ουσίας. Πουλήθηκαν τα χαρτοφυλάκια των δανείων σε εξειδικευμένες εταιρείες διαχείρισης. Άλλωστε, οι εταιρείες διαχείρισης είναι σαν τραπεζικά ιδρύματα που ασχολούνται αποκλειστικά και μόνο με αυτό το αντικείμενο.

Πόσο ανταγωνιστικές μπορεί να είναι οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων του εξωτερικού;

Τόσο από την προηγούμενη εμπειρία μου στον τραπεζικό τομέα, όσο και από τη συνεργασία μου με ξένους ομίλους, εκτιμώ  ότι έχει μεγάλη σημασία για μια εταιρεία ο συνδυασμός αποτελεσματικού μάνατζμεντ με βαθιά γνώση του ελληνικού θεσμικού πλαισίου με τη μεταφορά τεχνογνωσίας από άλλες αγορές του εξωτερικού. Κατά τη γνώμη μου, η συνταγή της επιτυχίας είναι ένα ισορροπημένο management, από Έλληνες που έχουν τη γνώση της τοπικής αγοράς, των θεσμών και της νομοθεσίας, αλλά και από ανθρώπους του εξωτερικού, που έχουν την εμπειρία των ξένων αγορών αλλά και την απαραίτητη τεχνογνωσία.

Ποια είναι τα δυσκολότερα προς ρύθμιση δάνεια και για ποιους λόγους;

Είναι αυτά των στρατηγικών κακοπληρωτών. Το πιο δύσκολο έργο είναι να πολεμήσουμε την αντίληψη των ανθρώπων που έχουν μάθει να μη συνεργάζονται, δημιουργώντας πολλά προβλήματα στην πορεία, όχι μόνο στη μη αποπληρωμή των δόσεων των δανείων (μη πληρωμή φόρων για τα ακίνητα, πολεοδομικές παραβάσεις κ.ά.). Χαρακτηριστικά, ακόμη κι αν έχουμε τη συναίνεση κάποιων εξ αυτών για να ρευστοποιήσουμε την ακίνητη περιουσία, πέφτουμε σε σκοπέλους στη διαχείριση των ακινήτων, λείπουν έγγραφα, είναι λάθος τα στοιχεία των φακέλων, δεν υπάρχουν σχέδια...

Θέλετε να μας πείτε ένα παράδειγμα;

Ναι, βέβαια. Έχουμε τη συναίνεση για πώληση πενταώροφου κτιρίου στη Αθήνα και λείπουν τα σχέδια, τρεις από τους πέντε ορόφους δεν έχουν άδεια και οι ιδιοκτήτες δεν έχουν πληρώσει ποτέ εφορία!