Ν. Χρυσοχοΐδης: Ποιες μετοχές επιλέγει από το ΧΑ

Ο κ. Νίκος Χρυσοχοΐδης, διευθύνων σύμβουλος της γνωστής ομώνυμης χρηματιστηριακής εταιρείας δεν θεωρεί υψηλό τον κίνδυνο του Grexit και πιστεύει πως σε περίπτωση εξομάλυνσης της πολιτικής κατάστασης στη χώρα, οι μετοχές του Χ.Α. μπορούν να επιστρέψουν στα υψηλά του 2014, ή κατά περίπτωση και σε ανώτερα επίπεδα.
Μέχρι τότε όμως, προτείνει ένα διεθνοποιημένο χαρτοφυλάκιο, στο οποίο οι μετοχές δεν θα υπερβαίνουν το 30% του συνολικού ποσού της επένδυσης.

Ο κ. Χρυσοχοΐδης, επίσης, δηλώνει ποιες μετοχές του Χ.Α. και ποια ελληνικά εταιρικά ομόλογα επιλέγει για το 2015, ενώ ταυτόχρονα δηλώνει στους κατόχους των τραπεζικών warrants πως δεν θα πρέπει να αισθάνονται εγκλωβισμένοι, αν ο χρονικός επενδυτικός τους ορίζοντας εκτείνεται μέχρι και το 2017.

Κύριε Χρυσοχοΐδη, πώς θα μπορούσατε να περιγράψετε την τρέχουσα κατάσταση της χρηματιστηριακής αγοράς;

Η χρηματιστηριακή αγορά εδώ και περίπου δύο μήνες κινείται σε πλαίσιο μεγάλης αβεβαιότητας που προκάλεσε το ζήτημα των εκλογών. Ουσιαστικά η αβεβαιότητα συνδέεται με το συνεπή τρόπο τήρησης του προγράμματος των δεσμεύσεων της χώρας, με τη συνέχιση ή όχι του μνημονίου και με τη συνέχιση ή μη της παροχής ρευστότητας προς τη χώρα και προς τις τράπεζες. H αγορά έχει θεμελιώδεις αξίες και διαθέτει δυνάμεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις τιμές των μετοχών στα υψηλά του 2014 ή και ακόμη πιο πάνω κατά περίπτωση, αλλά όσο συνεχίζεται αυτή η αβεβαιότητα και όσο το προεξοφλητικό επιτόκιο παραμένει ουσιαστικά αίολο, δεν μπορούμε να προσβλέπουμε σε πολύ καλύτερες αποτιμήσεις.

Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο βασικός παράγοντας ανησυχίας; Πόσο πιθανό είναι το Grexit;

Το μεγάλο ζήτημα είναι αν θα υπάρξει κυβέρνηση και πολιτικό προσωπικό την επαύριο των εκλογών, έτσι ώστε μέσα στον κρίσιμο μήνα Φεβρουάριο -όπου εκπνέει η περίοδος του μνημονίου- να διαπραγματευθεί την «επόμενη μέρα» με τους πιστωτές. Και όταν λέω να διαπραγματευθεί, δεν εννοώ μόνο να βελτιώσει, αλλά και να διαχειριστεί την όλη κατάσταση. Υπενθυμίζω ότι υπάρχουν ανάγκες αποπληρωμής ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που ξεκινούν το Φεβρουάριο και κορυφώνονται τον Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο σε ποσά που είναι δύσκολο να αποπληρωθούν με βάση τα σημερινά δεδομένα. Το μεγάλο ζήτημα λοιπόν είναι ο κίνδυνος της ακυβερνησίας, δηλαδή ο κίνδυνος της παράτασης των εκλογικών διαδικασιών που ουσιαστικά θα περιορίσει, ή και θα εκμηδενίσει το χρόνο αντίδρασης της ελληνικής πλευράς έναντι των πιστωτών της. Σε ό,τι αφορά το λεγόμενο Grexit, θα απαντούσα απλά ότι υπάρχουν κάποιες πιθανότητες, οι οποίες ήταν μηδαμινές παλαιότερα και τώρα είναι λίγο μεγαλύτερες. Δεν πιστεύω σε κάποιο πλάνο εξόδου, ούτε ότι αντιλαμβάνομαι να υπάρχει. Θα έλεγα αντίθετα ότι όταν υπάρχει ακυβερνησία και αδυναμία εκτέλεσης συγκεκριμένων δεσμεύσεων, υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος του ατυχήματος.

Στο υπάρχον κλίμα αβεβαιότητας, τι θα προτείνατε σε έναν επενδυτή που διαθέτει μετοχές στο χαρτοφυλάκιό του;

Η μόνη σύσταση είναι η διακράτηση, πάντα βεβαίως μέσα στο πλαίσιο μιας σωστής οργάνωσης και διασποράς του χαρτοφυλακίου. Δεν προτείνω έκθεση σε μετοχές πάνω από το 30% του συνολικού διαθέσιμου ποσού προς επένδυση, άρα όσοι το ξεπερνούν θα πρέπει να μειώσουν τις θέσεις τους, ενώ αντίθετα όσοι βρίσκονται κοντά σ' αυτό το όριο, πιστεύω ότι η διακράτηση στις συγκεκριμένες μετοχές που προτείνει η χρηματιστηριακή μας μπορεί να αποτελέσει ένα ασφαλές καταφύγιο. Και βέβαια, αναφέρομαι σε ένα διεθνοποιημένο χαρτοφυλάκιο, που δεν θα περιλαμβάνει αποκλειστικά ελληνικές αξίες. Στο πλαίσιο του ελληνικού χαρτοφυλακίου, δεν θα έλεγα ότι βρίσκω πλέον μετοχές που να θεωρούνται αμυντικές, καθώς έχει παρατηρηθεί ότι οι συντελεστές συσχέτισης είναι για όλες τις μετοχές υψηλοί. Άρα λοιπόν, θα σας απαντούσα πως θα επέλεγα μετοχές εταιρειών του Χ.Α. που έχουν καλές χρηματορροές και η αποτίμησή τους είναι πολύ λογική.

Στο πλαίσιο αυτό, πρώτες μας επιλογές είναι η Aegean (έχει αποδείξει πως αντέχει και μάλιστα αναπτύσσεται ακόμη και σε περιβάλλον κρίσης), ο Όμιλος του Μυτιληναίου (η ομώνυμος εταιρεία και η ΜΕΤΚΑ), ο ΟΤΕ, ο ΟΠΑΠ και δευτερευόντως η μετοχή των ΕΧΑΕ που ουσιαστικά λειτουργεί ως ένα καλό θεμελιώδες όχημα για κάποιον που προβλέπει βελτίωση των αποτιμήσεων σε κάποια μελλοντική στιγμή. Υπάρχουν επίσης κλάδοι που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, αλλά λόγω ειδικών συνθηκών προβληματίζουν, άρα βρίσκονται σε δευτερεύουσα προτίμηση. Αναφέρω χαρακτηριστικά ότι μέχρι πέρυσι το σενάριο των εναλλακτικών παρόχων ενέργειας παρουσίαζε ενδιαφέρον και η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή αποτελούσε μια από τις μετοχές που προτείναμε ως χρηματιστηριακή. Δυστυχώς όμως, το πλαίσιο όπως διαμορφώνεται δημιουργεί κάποιες αμφιβολίες ως προς την τήρηση των δεσμεύσεων έναντι αυτών των εναλλακτικών παρόχων ενέργειας, γι' αυτόν το λόγο βρισκόμαστε ένα βήμα πίσω σε σχέση με τις άλλες επιλογές.

Θα προτείνατε την αγορά ομολόγων που έχουν εκδώσει ελληνικές εταιρείες;

Βεβαίως. Θα πρότεινα τα ομόλογα των ελληνικών εταιρειών και ιδίως αυτών που έχουμε επιλέξει και στο μετοχικό χαρτοφυλάκιο. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, αναφέρομαι στα ομόλογα των εταιρειών ΤΙΤΑΝ, ΟΤΕ και δευτερευόντως των δύο διυλιστηρίων (Motor Oil, Ελληνικά Πετρέλαια). Τα συγκεκριμένα ομόλογα που βρίσκονται μάλιστα και κάτω από την ονομαστική τους τιμή νομίζω ότι αποτελούν καλές αξίες σε ένα τόσο δύσκολο περιβάλλον αποδόσεων, όπως το ελληνικό.

Τι θα λέγατε σε όσους είναι σήμερα εγκλωβισμένοι στα τραπεζικά warrants;

Η απάντηση ξεκινάει από τη φιλοσοφία των warrants. Τα warrants ήταν η ευκαιρία των μετόχων των τραπεζών να ελπίσουν -και να προεξοφλήσουν κατά κάποιο τρόπο- μια βελτίωση των συνθηκών στις τράπεζες και αντίστοιχα να καλύψουν μέρος της τεράστιας ζημίας που υπέστησαν μέσα στα χρόνια της κρίσης. Αυτή η φιλοσοφία πιστεύω -έστω και αιρετικά- ότι δεν έχει καταργηθεί. Μπορεί τα warrants αυτή τη στιγμή να είναι out of the money, ωστόσο μέχρι το Δεκέμβριο του 2017 υπάρχει χρόνος κάλυψης του εδάφους.

Πιστεύω λοιπόν πως εγκλωβισμένος δεν είναι όποιος έχει ένα πλάνο έως το Δεκέμβριο του 2017, ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία και πως η προεξόφληση τουλάχιστον για την περίπτωση της Alpha Bank υφίσταται ακόμη.

Σε περίπτωση μείωσης του πολιτικού ρίσκου, πιστεύετε ότι θα δούμε να φουντώνει και πάλι το ενδιαφέρον των ξένων για επενδύσεις τόσο στο Χ.Α. όσο και στην ελληνική οικονομία συνολικότερα;

Εκτιμώ πως το ενδιαφέρον των ξένων για την Ελλάδα δεν έχει σταματήσει. Οι αλλοδαποί επενδυτές επειδή έχουν πιο νηφάλια θεώρηση των πραγμάτων, ήδη από τις αρχές του φθινοπώρου, έχουν μειώσει τις θέσεις τους, διαβλέποντας την εξέλιξη των πραγμάτων. Πολλοί από αυτούς παραμένουν τοποθετημένοι στο Χ.Α., απλώς σε μικρότερο βαθμό. Πλήθος στελεχών τους επισκέπτονται την Ελλάδα όλες αυτές τις εβδομάδες και παρακολουθούν τις εξελίξεις από κοντά. Επίσης διαπιστώνω το μεγάλο ενδιαφέρον τους τόσο για τις αναλύσεις που εκδίδουμε, όσο αντίστοιχα και για τις αποτιμήσεις που εμείς θεωρούμε βάσει των καλών ή των κακών σεναρίων. Άρα, θα έλεγα ότι το ενδιαφέρον των ξένων εξακολουθεί να υπάρχει και η ελληνική αγορά μπορεί να αποδώσει όπως απέδωσε και το 2013. Άλλωστε η αύξηση από το... μηδέν στο ένα είναι πάντοτε τεράστια. Η ελπίδα μας βέβαια βασίζεται στη σταθεροποίηση του πολιτικού και του κοινωνικού σκηνικού, που θα οδηγήσει σε καλύτερη διαχείριση του οικονομικού πλαισίου.

Θα ήθελα επίσης στο σημείο αυτό να παραθέσω και άλλα δύο στοιχεία που αφορούν τις επενδύσεις στο Χ.Α.:

Πρώτον, ότι οι συγκεκριμένες εταιρείες που έχουν αποδώσει τα τελευταία χρόνια έχουν αποδείξει πως μπορούν να διαχειριστούν με επιτυχία δύσκολες καταστάσεις, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτες αντοχές.

Και δεύτερον, ότι η αποκλιμάκωση των επιτοκίων προεξόφλησης είναι πάρα πολύ γρήγορη στις μέρες μας. Ενώ σε περασμένες δεκαετίες οι 100 μονάδες βάσης χρειάζονταν τουλάχιστον μία χρήση για να υποχωρήσουν, σήμερα η αντίστοιχη μείωση μπορεί να συντελεστεί ακόμη και μέσα σε μία ώρα! Άρα, θα έλεγα πως μέσα στις ρευστές αγορές που βιώνουμε, μπορεί άνετα το προεξοφλητικό επιτόκιο από τα επίπεδα του 9%-11% να υποχωρήσει στο 6%-6,5%, ή και πιο κάτω, επομένως ταυτόχρονα να βελτιωθούν σημαντικά και οι αποτιμήσεις.