των Στέφανου Κοτζαμάνη, Γιώργου Σαββάκη

* Οι σχετικοί πίνακες δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

Έπειτα από μία διετή περίοδο έντονου προβληματισμού, το πάρτι στον χώρο των κατασκευών μόλις τώρα φαίνεται να αρχίζει:

* Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων των μεγάλων ομίλων περίπου διπλασιάστηκε τους τελευταίους 15 μήνες.

* Επτά ακόμη μεγάλα αυτοχρηματοδοτούμενα έργα αναμένεται να ”βγουν” στην αγορά.

* Το πεδίο δράσης στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας ξεκαθάρισε με τον καλύτερο τρόπο.

* Τα σχέδια των κατασκευαστικών ομίλων στην παραγωγή θερμικής ενέργειας είναι φιλόδοξα.

* Οι κατασκευαστικές εργασίες στο εξωτερικό αυξάνονται.

* Οφέλη αναμένονται από το real estate, καθώς προσδοκάται σαφής βελτίωση στο θεσμικό πλαίσιο, προκειμένου να προσελκυστούν ημιδιαμένοντες Βορειοευρωπαίοι.

* Νέος κύκλος εξαγορών και συγχωνεύσεων βρίσκεται σε εξέλιξη, με το deal μεταξύ της Ελληνικής Τεχνοδομικής και της Παντεχνικής (της 1ης και της 5ης δύναμης στον κλάδο) να είναι μόνο η αρχή.

Και όλα αυτά με τους αναλυτές να πιστεύουν ότι τα νέα δεδομένα δεν έχουν προεξοφληθεί επαρκώς στο ταμπλό της Σοφοκλέους, γι’ αυτό συνιστούν την αγορά των μεγάλων ”παικτών” του κλάδου.

Το κατασκευαστικό έργο

Στο κατασκευαστικό κομμάτι, το πάρτι για τους ”μεγάλους” τώρα φαίνεται να ξεκινά. Η έντονη ”ξηρασία” της διετίας 2004 - 2005 ανάγκασε τους ομίλους να στραφούν -και να αναλάβουν έργα- στο εξωτερικό, ενώ τα μεγάλα έργα του Γ΄ ΚΠΣ μόλις από πέρυσι άρχισαν να ανατίθενται.

Ενδεικτικό είναι ότι στις αρχές του 2005 το ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων της Μηχανικής ήταν μόλις 42 εκατ. ευρώ, για να φτάσει γύρω στα 450 εκατ. στο τέλος του 2006 και γύρω στα 600 εκατ. στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2007!

Στον όμιλο ΓΕΚ το ανεκτέλεστο υπόλοιπο από το 1 δισ. ευρώ στα τέλη του 2006 ”σκαρφάλωσε” στο 1,7 δισ. μέσα σε μόλις 3 μήνες! Ο leader του κλάδου, η Ελληνική Τεχνοδομική, αύξησε κατά 1 δισ. ευρώ (από τα 3 στα 4 δισ.) το υπόλοιπο των συμβάσεών της μέσα στο πρώτο φετινό τρίμηνο, ενώ, τέλος, η δεύτερη δύναμη στον χώρο των κατασκευών, η J&P Άβαξ, από 1,4 δισ. στις αρχές του 2007 έχει φτάσει το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των έργων της άνω των 2 δισ. ευρώ.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, τα ανεκτέλεστα υπόλοιπων έργων για τους τέσσερις μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας αντιστοιχούν γύρω στις 7 φορές τον ετήσιο τζίρο στις κατασκευές για την Ελληνική Τεχνοδομική, γύρω στις 6,5 φορές τον κατασκευαστικό τζίρο του ομίλου της Μηχανικής, γύρω στις 6,7 φορές για τον όμιλο ΓΕΚ και πάνω από 5 φορές για την J&P Άβαξ.

Και όλα αυτά όταν απομένουν να εκτελεστούν γύρω στα 15 δισ. ευρώ σε έργα υποδομής έως το 2013 στην Ελλάδα και γύρω στα 5 - 6 δισ. αναμένεται να είναι τα μεγάλα κτιριακά έργα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα μέσα στην επόμενη επταετία.

Και χωρίς φυσικά να αναφερθούμε στις ολοένα και περισσότερες συμβάσεις που αναλαμβάνουν οι ελληνικοί όμιλοι στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή.

Η αμφιβολία ωστόσο των αναλυτών δεν εστιάζεται στο ύψος του κύκλου εργασιών, αλλά στο περιθώριο κέρδους, που παρουσιάζεται μειωμένο τα τελευταία έτη. Οι αισιόδοξοι βέβαια πιστεύουν ότι όση πτώση ήταν να δούμε, την έχουμε ήδη δει, καθώς:

1. Ο ανταγωνισμός μειώνεται μετά τις αποχωρήσεις πολλών μικρών εταιρειών και μετά τις συγχωνεύσεις στον κλάδο, που φαίνεται ότι θα συνεχιστούν.

2. Η ζήτηση για έργα είναι πλέον ισχυρή και δεν υπάρχει η ”αγωνία” για ανάληψη έργων της μεταολυμπιακής περιόδου.

3. Σημαντική αιτία για την πτώση των περιθωρίων κέρδους ήταν η ανάληψη έργων στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, η J&P Άβαξ, η εταιρεία με τις μεγαλύτερες εκτός Ελλάδας δραστηριότητες, σημείωσε το 2006 περιθώριο κέρδους προ φόρων και τόκων (EBIT) 7,4% στην Ελλάδα και μόλις 1,6% στο εξωτερικό.

Οι αισιόδοξοι λοιπόν παράγοντες πιστεύουν ότι τα χαμηλά περιθώρια στο εξωτερικό αντανακλούν τα αρχικά κόστη προσαρμογής και δραστηριοποίησης στις αγορές αυτές, τα οποία σταδιακά θα αποκλιμακώνονται.

Το real estate

Πέρα από τα φιλόδοξα σχέδια στον χώρο της κτηματαγοράς που έχουν δρομολογήσει ήδη οι μεγάλοι όμιλοι, σημαντικές προοπτικές θα μπορούσαν να προκύψουν και από τις αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο οι οποίες -σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς- δρομολογούνται ήδη και σταδιακά θα υλοποιηθούν, προκειμένου να προσελκυστούν στην Ελλάδα ημιδιαμένοντες Βορειοευρωπαίοι. Πρόκειται για εκατομμύρια άτομα που αγοράζουν πολυτελή σπίτια (κυρίως σε νέες, ειδικά δημιουργημένες οικιστικές περιοχές) σε χώρες της Μεσογείου και διαμένουν σ’ αυτά αρκετούς μήνες τον χρόνο.

Οι προοπτικές είναι τεράστιες και αν η Ελλάδα επιτύχει το 1/10 μόνο της σχετικής επίδοσης της Ισπανίας, τότε το ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 0,5% - 1% ετησίως μόνο από αυτή τη δραστηριότητα. Αναδύεται λοιπόν άλλο ένα ”πεδίο δόξης λαμπρό” για τις κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας.

* Οι σχετικοί πίνακες δημοσιεύονται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”