Συγχωνεύσεις: Μήπως είναι πρόωρες;

Η πρόταση της Εθνικής για φιλική συγχώνευση με την Alpha Bank έριξε λάδι στη φωτιά των συζητήσεων για συγχωνεύσεις στον τραπεζικό κλάδο. Μήπως όμως η χρονική συγκυρία δεν προσφέρεται; Ο "μύθος" και η πραγματικότητα

Δημοσιεύθηκε: 22 Φεβρουαρίου 2011 - 07:51

Dr Money

Οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις στον τραπεζικό τομέα ήταν ένα από τα αγαπημένα θέματα του Τύπου εδώ και χρόνια.

Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά όταν πολύπειροι τραπεζίτες, όπως ο κ. Κωστόπουλος και άλλοι στο παρελθόν, είχαν αναφέρει ότι η σχετικά μικρή ελληνική τραπεζική αγορά δεν μπορεί να χωρέσει παραπάνω από 2 με 3 μεγάλες τράπεζες.

Όμως, οι συγχωνεύσεις μεταξύ μεγάλων τραπεζών δεν είναι εύκολη υπόθεση γιατί συνήθως εμπλέκονται προσωπικές φιλοδοξίες, συμφέροντα κτλ.

Είναι γνωστό ότι η αποτυχία του ντιλ μεταξύ της Εθνικής και της Alpha το 2001 οφείλεται κατά βάση στις αντιδράσεις των υψηλόβαθμων στελεχών και μετόχων της δεύτερης.

Άλλες μεγάλες τράπεζες έφθασαν επίσης κοντά σε συμφωνία την προηγούμενη δεκαετία, αλλά τα χάλασαν την τελευταία ώρα γιατί δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν στο μοίρασμα των θέσεων κορυφής και στη σχέση ανταλλαγής των μετοχών.

Ακόμη όμως κι αν συμφωνηθούν κάποια ντιλ, χρειάζονται αρκετό χρόνο για να υλοποιηθούν και να αρχίσουν να παράγουν αξία για τους μετόχους των τραπεζών.

Ας αναλογιστεί κανείς πόσα χρόνια πήρε στη Eurobank να εναρμονίσει πλήρως τα συστήματά της με τα αντίστοιχα της Τράπεζας Εργασίας, που εξαγόρασε στα τέλη της δεκαετίας του 1990.

Ακόμη και η απορρόφηση της Ιονικής Τράπεζας από την Alpha Bank, που από πολλούς θεωρήθηκε επιτυχημένο εγχείρημα, χρειάστηκε τουλάχιστον δύο χρόνια για να ολοκληρωθεί.

Κι όλα αυτά σε εποχές όπου η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν με ρυθμό 3% και βάλε, οι οικονομίες των χωρών της ΝΑ. Ευρώπης, στις οποίες οι ελληνικές τράπεζες είχαν παρουσία, "έτρεχαν" με πολύ υψηλότερους ρυθμούς και η ρευστότητα ήταν άπλετη και φθηνή.

Είναι προφανές ότι οι ανωτέρω συνθήκες δεν ισχύουν σήμερα.

Επομένως, οποιοδήποτε εγχείρημα συγχώνευσης μεταξύ μεγάλων τραπεζών είναι εξ ορισμού πιο δύσκολη υπόθεση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι συγχωνεύσεις είναι αδύνατες.

Ίσως μάλιστα κάποιο ή κάποια ντιλ να είχαν διευκολυνθεί αν το κράτος είχε προχωρήσει σε εξορθολογισμό των μετοχικών συμμετοχών του στην ΑΤΕ, στο Τ.Τ., στο Παρακαταθηκών και οι τελευταίες σε εξορθολογισμό των δικών τους συμμετοχών σε μικρότερες τράπεζες και σε άλλες επιχειρήσεις.

Όμως, η κυβέρνηση φαίνεται να είναι πιο πολύ απασχολημένη με την ενθάρρυνση των άλλων μεγάλων τραπεζών να προχωρήσουν σε "γάμους".

Αναμφισβήτητα, υπάρχουν επιχειρήματα υπέρ και κατά των μεγάλων συγχωνεύσεων.

Στις ασκήσεις επί χάρτου, κάθε πλευρά μπορεί να εμφανίσει διαφορετικές εκτιμήσεις για τις μελλοντικές συνέργιες από ένα μεγάλο ντιλ.

Αν όμως θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, δύο είναι τα μεγάλα πλεονεκτήματα από μια πιθανή συγχώνευση μεταξύ μεγάλων εγχώριων τραπεζών:

Πρώτον, οι συνέργιες από τις δραστηριότητες των θυγατρικών τους στο εξωτερικό και αυτές αφορούν κυρίως σε μία ή δύο χώρες στις οποίες έχουν παρουσία.

Δεύτερον, η πιθανή συμπίεση του επιτοκίου των καταθέσεων λόγω μείωσης του ανταγωνισμού και της μεγαλύτερης εμπιστοσύνης με την οποία θα περιβάλουν οι καταθέτες τη νέα μεγαλύτερη τράπεζα.

Είναι σαφές ότι αυτό συνιστά θετική εξέλιξη για τις τράπεζες, αλλά όχι προφανώς για τους καταθέτες.

Το επιχείρημα που θέλει το μεγαλύτερο σχήμα να μπορεί να δανειστεί με καλύτερους όρους στις διεθνείς αγορές χονδρικής είναι σωστό, όμως προϋποθέτει ομαλοποίηση των συνθηκών στις αγορές.

Ως εκ τούτου, παραπέμπει στο μέλλον.

Όμως, μια συγχώνευση ενέχει επίσης σοβαρά εμπόδια αυτήν την περίοδο.

Κατ’ αρχάς, δεν λύνει το πρόβλημα της ρευστότητας των τραπεζών.

Ούτε προφανώς η εξάρτηση από την ΕΚΤ θα μειωθεί, ούτε η απόσυρση καταθέσεων θα σταματήσει επειδή δύο τράπεζες συγχωνεύονται.

Ούτε μια συγχώνευση δύο μεγάλων τραπεζών με πολλά κρατικά ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους λύνει το πρόβλημα της έκθεσής τους στο ελληνικό ρίσκο.

Ούτε είναι σαφές από πού θα προκύψουν σημαντικές συνέργιες εσόδων, με δεδομένη την πρακτική δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων από αρκετές τράπεζες και τις προσδοκίες για σχεδόν μηδενική πιστωτική επέκταση τη διετία 2011 - 2012.

Από την άλλη πλευρά, τα περιθώρια για περιορισμό του κόστους λειτουργίας από τη συγχώνευση δύο μεγάλων τραπεζών είναι μεγάλα.

Όμως, όλοι γνωρίζουν ότι είναι πολύ δυσκολότερο να υλοποιηθούν τέτοια προγράμματα σε μεγάλη κλίμακα όταν η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και η ανεργία καλπάζει.

Η κυβέρνηση θα μπορούσε να διευκολύνει τις διεργασίες παρέχοντας φορολογικά κίνητρα κτλ. Είναι όμως σε θέση να βάλει πλάτη όταν η εικόνα που εκπέμπει προς τα έξω μόνο κάτι τέτοιο δεν δείχνει;

Πιθανόν η δραστική μείωση του κόστους και το κλείσιμο των καταστημάτων θα ήταν ευκολότερο να γίνουν όταν η οικονομία θα έβγαινε από το τούνελ της ύφεσης, κοινώς μετά το 2011.

Μέχρι τότε θα είχε επίσης διαφανεί τι θα γίνει με τα ελληνικά ομόλογα και θα είχε ξεκαθαρίσει ποιο είναι το πλήρες σχέδιο της ΕΚΤ για σταδιακή απεξάρτηση από τη χρηματοδότησή της.

Με την οικονομία σε ύφεση και τα θέματα της ρευστότητας και της έκθεσης σε ελληνικά ομόλογα άλυτα και ύστερα από μια συγχώνευση, ίσως η χρονική συγκυρία να μην είναι η πλέον πρόσφορη για μεγάλα τραπεζικά ντιλ, παρότι καλλιεργούν προσδοκίες και βελτιώνουν το κλίμα στη χρηματιστηριακή αγορά.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.