Χρέος: Ιταλικό μάθημα για την Ελλάδα!

Ο ευρωπαϊκός νότος φλέγεται αλλά οι φλόγες δεν δείχνουν να ακουμπάνε, τουλάχιστον αρκετά, τη χώρα με το υψηλότερο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι και πέρυσι, την Ιταλία.

Δημοσιεύθηκε: 11 Νοεμβρίου 2010 - 07:53

Dr Money

Μια ματιά στο χθεσινό δελτίο των spreads του ευρωπαϊκού Νότου είναι άκρως αποκαλυπτική.

Οι επενδυτές ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν 875 μονάδες βάσης, δηλαδή 11 περισσότερες απ' ό,τι προχθές για να αγοράσουν προστασία έναντι του ενδεχομένου στάσης πληρωμών της Ελλάδας.

Κοινώς, 875.000 ευρώ ετησίως για δημόσιο χρέος ύψους 10 εκατ. ευρώ.

Ακόμη χειρότερη ήταν η επίδοση της Πορτογαλίας, που είδε το spread στο δικό της 5ετές CDS να σκαρφαλώνει 20 μονάδες, στις 480, στον απόηχο των υψηλών επιτοκίων που πλήρωσε η χώρα για να μαζέψει 1,242 δισ. ευρώ πουλώντας 6ετή και 10ετή ομόλογα.

Από κοντά η προβληματική Ιρλανδία, που είδε το δικό της CDS στις 590 μονάδες βάσης από 571 την προηγουμένη, σύμφωνα με τις τιμές της Markit.

Ούτε η Ισπανία έμεινε στο απυρόβλητο, αφού είδε το spread στο 5ετές της CDS να ανεβαίνει 13 μονάδες, στις 278 μονάδες βάσης.

Τι συνέβη όμως στο αντίστοιχο ιταλικό πιστωτικό παράγωγο;

Ανέβηκε μεν, αλλά μόλις 3 μονάδες, στις 200 μονάδες βάσης.

Δεν είναι αυτό που θα περίμενε κανείς από μια χώρα που έχει το δεύτερο υψηλότερο δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα και το υψηλότερο μέχρι το 2009, είναι γνωστή για δημοσιονομική απειθαρχία και πάει στις κάλπες σε σύντομα χρονικά διαστήματα.

Κι όμως.

Από τους αναλυτές των ξένων επενδυτικών οίκων μέχρι εκείνους των διεθνών οίκων αξιολόγησης υπάρχει η άποψη ότι η Ιταλία διαφέρει από τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου υπό την έννοια ότι θεωρείται πιο ασφαλής.

Οι εξηγήσεις είναι λίγο-πολύ οι ίδιες:

Πρώτον, η Ιταλία διαθέτει ένα τραπεζικό σύστημα που βρίσκεται σε σχετικά καλή κατάσταση, σε αντίθεση με άλλων χωρών όπως της Ιρλανδίας.

Δεύτερον, οι Ιταλοί είχαν την προνοητικότητα να μην έχουν πρωτογενές έλλειμμα στο προϋπολογισμό τους όπως η Ελλάδα.

Κοινώς, τα έσοδα ήταν περισσότερα από τις δαπάνες χωρίς τους τόκους, κάτι πολύ σημαντικό για μια χώρα που δανείζεται και έχει υψηλό δημόσιο χρέος.

Τρίτον και σημαντικότερο όλων:

Ένα σημαντικό μέρος του ιταλικού δημοσίου χρέους βρίσκεται σε ιταλικά χέρια, δηλαδή σε τράπεζες και κυρίως σε θεσμικά χαρτοφυλάκια, π.χ. συνταξιοδοτικά ταμεία.

Με άλλα λόγια, το αντίθετο απ' ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα, όπου μόλις 80 με 85 δισ. ευρώ από τα 310 δισ. και πλέον του δημοσίου χρέους βρίσκονται σε ελληνικά χέρια.

Υπάρχει λοιπόν ένα μάθημα για την Ελλάδα εδώ:

Πρώτον, να προσπαθήσει να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό το συντομότερο δυνατό.

Δεύτερον, να δημιουργήσει μια ισχυρή θεσμική επενδυτική βάση στο εσωτερικό, που θα μπορούσε να απορροφήσει σημαντικό μέρος των νέων εκδόσεων χρέους του Δημοσίου.

Τι θα μπορούσε να γίνει ρεαλιστικά;

Ο πρώτος στόχος θα μπορούσε να επιτευχθεί ακόμη και μέσα στο 2011 ή το 2012 το αργότερο.

Όμως, ο δεύτερος στόχος θα χρειαζόταν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κοινώς μερικά χρόνια, με την ταυτόχρονη παροχή των κατάλληλων φορολογικών και άλλων κινήτρων για να επιτευχθεί.

Ποτέ ασφαλώς δεν είναι αργά.

Όμως, στην προκειμένη περίπτωση η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου.

Παρ’ όλα αυτά, το ιταλικό μάθημα έχει την αξία του για όσους ασκήσουν οικονομική πολιτική στο μέλλον.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.