Κόμματα, ΜΜΕ και ο τραγέλαφος του χρέους!

Το έχουν φαίνεται οι εκλογές. To 2007 με αφορμή το σκάνδαλο των δομημένων ομολόγων δαιμονοποιήθηκαν κάποια χρηματοοικονομικά προϊόντα. Σήμερα, πάει να γίνει το ίδιο με το πρόγραμμα Euro Commercial Paper.

Δημοσιεύθηκε: 30 Σεπτεμβρίου 2009 - 07:45

Dr Money

Κόμματα, ΜΜΕ και ο τραγέλαφος του χρέους!

Λίγες μέρες πριν ο κόσμος πάει στις κάλπες για να ψηφίσει, τα δύο κόμματα εξουσίας βρήκαν ένα ακόμη θέμα για να διασταυρώσουν τα ξίφη τους και μερίδα του Τύπου να επαναλάβει το ίδιο λάθος.

Το ζήτημα αφορά στο πρόγραμμα Euro Commercial Paper (ECP) που χρησιμοποιεί η Ελληνική Δημοκρατία, όπως είναι γνωστή στον κόσμο της παγκόσμιας αγοράς ομολόγων.

Η επανάληψη των ίδιων λαθών από μερίδα του Τύπου αφορά στον λανθασμένο υπολογισμό του συνολικού ποσού που έχει δανειστεί το κράτος μέσω ομολόγων και εντόκων από την αρχή της χρονιάς μέχρι πρόσφατα.

"Έτσι που πάει το πράγμα θα φτάσουμε στο σημείο η χώρα να μη χρησιμοποιεί ένα εργαλείο όπως το πρόγραμμα ECP στη διαχείριση του δημοσίου χρέους για να μην υπάρχει κίνδυνος να κατηγορηθεί κανείς στον ΟΔΔΗΧ ή αλλού. Εκεί έχουμε φτάσει"". Αυτό τόνισε στέλεχος της αγοράς μετά τον θόρυβο που δημιουργήθηκε.

Κι όμως, όλοι θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι ο μεν ΟΔΔΗΧ (Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους) έχει ενεργοποιήσει πρόγραμμα ECP από την περίοδο 2000 - 2001, η δε Τράπεζα της Ελλάδος το χρησιμοποιούσε από πιο παλιά, π.χ. το διάστημα 1994 - 1995, στο πλαίσιο του εξωτερικού δανεισμού της χώρας.

Η έκδοση τέτοιων χρεογράφων (ECPs) που μπορεί να έχουν διάρκεια μέχρι 1 έτος συνιστά βραχυχρόνιο δανεισμό του κράτους από τις συμμετέχουσες τράπεζες και αποσκοπεί συνήθως στη γεφύρωση των αναγκών ρευστότητας (bridge financing) που προκύπτουν.

Μέχρι πριν ένα - δύο χρόνια το πλαφόν του προγράμματος ECP του ελληνικού κράτους ήταν τα 5 δισ. ευρώ, αλλά πλέον βρίσκεται στα 20 δισ. ευρώ.

Είναι λογικό ο ΟΔΔΗΧ να έχει κάνει χρήση των δυνατοτήτων που του δίνει το πρόγραμμα τόσο τα προηγούμενα χρόνια όσο και φέτος κι αυτό φαίνεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2009.

Στον σχετικό πίνακα φαίνεται ότι οι εξοφλήσεις βραχυπρόθεσμου δανεισμού, συμπεριλαμβανομένων των ECP, είχαν ανέλθει σε 23 δισ. ευρώ στα τέλη του 2007 και εκτιμούνταν σε 21,5 δισ. ευρώ το 2008.

Τα ανωτέρω ποσά είναι πολύ μεγάλα για να αφορούν στον καθαρό δανεισμό του Δημοσίου μέσω ECP από τη στιγμή που το πρόγραμμα είχε και έχει πλαφόν. Αφορούν προφανώς στο σύνολο του ετήσιου δανεισμού μέσω τέτοιων βραχυπρόθεσμων τίτλων εξωτερικού από τις μετακυλίσεις (roll-over) των ECP.

Επομένως, ακόμη κι αν το Δημόσιο έχει εξοφλήσει τίτλους ECP αξίας, π.χ. 20 δισ. ευρώ μέχρι στιγμής λόγω μετακυλίσεων, εκείνο που μετρά είναι πού θα βρίσκεται ο καθαρός δανεισμός, ο οποίος σήμερα μάλλον ανέρχεται σε 4 δισ. ευρώ, στις 31 Δεκεμβρίου του 2009.

Aν οι τίτλοι λήξουν χωρίς να ανανεωθούν το υπόλοιπο θα πάει στο μηδέν.

Αν όμως οι δανειακές ανάγκες του Δημοσίου αυξηθούν και γίνει μεγαλύτερη χρήση του προγράμματος ECP, το υπόλοιπο μπορεί να ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2009.

Επομένως, θα πρέπει να περιμένουμε.

Δεν χρειάζεται όμως να κάνουμε το ίδιο με το υπόλοιπο του προγράμματος ECP, στις 31 Δεκεμβρίου 2008, που ανεπίσημες πηγές ανεβάζουν πάνω από 4 δισ. ευρώ και προφανώς αντανακλούσε τις ανησυχίες που υπήρχαν εκείνη την εποχή στις διεθνείς αγορές για τον δανεισμό της χώρας.

Συνιστά το ανωτέρω υπόλοιπο "μυστικό δανεισμό";

Η απάντηση θα πρέπει να είναι αρνητική με βάση τα ισχύοντα σε άλλες χώρες της ευρωζώνης όπου τέτοια νούμερα δεν ανακοινώνονται όπως πληροφορούμαστε.

Ειδικά η Ιταλία δεν ανακοινώνει στο ετήσιο δανειακό της πρόγραμμα ούτε καν το ύψος των εντόκων γραμματίων που σκοπεύει να εκδώσει, πόσο μάλλον το υπόλοιπο του ECP προγράμματός της.

Με βάση όμως την ελληνική εκδοχή της πλήρους διαφάνειας σε τέτοια θέματα, που θέλει ό,τι δεν βγαίνει στη φόρα να είναι "μυστικό", η απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα θα πρέπει να είναι καταφατική.

Εξυπακούεται φυσικά ότι το υπόλοιπο θα πρέπει να προστίθεται στο δημόσιο χρέος γιατί διαφορετικά μιλάμε όντως για απόκρυψη.

Ο καθένας διαλέγει και παίρνει ό,τι θέλει. Δημοκρατία έχουμε άλλωστε.

ΜΜΕ & ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ

Eκεί φυσικά που δεν υπάρχει θέμα διχογνωμίας είναι στη διπλομέτρηση των εντόκων γραμματίων που κάνουν ορισμένα ΜΜΕ, προσθέτοντας την αξία των εντόκων διάρκειας 13 και 26 εβδομάδων που έληξαν και ανανεώθηκαν μέσα στη χρονιά.

Είναι σαν να λες σε κάποιον που δανείστηκε, π.χ. για 3 μήνες, 100 εκατ. ευρώ και τα ανανέωσε στη λήξη για άλλους 3 μήνες, ότι έχει δανειστεί 200 εκατ. ευρώ, ενώ το σωστό νούμερο είναι 100 εκατ. ευρώ συν τους τόκους.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ανεβάζουν τον συνολικό δανεισμό της χώρας από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα στα 55 - 56 δισ. ευρώ ή στα 60 δισ. ευρώ κατ’ άλλους, αντί των 52 δισ. ευρώ περίπου που είναι το σωστό νούμερο.

Εξυπακούεται ότι στα παραπάνω μεγέθη δεν περιλαμβάνεται τυχόν μετακύλιση των εντόκων που λήγουν τις επόμενες μέρες ούτε το όποιο υπόλοιπο του προγράμματος ECP το οποίο θα προκύψει στα τέλη του 2009.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.