Η επόμενη φάση της διεθνούς κρίσης

Οι περισσότεροι συμφωνούν πως σε ό,τι αφορά την πτώση των αγορών ίσως έχουμε δει τα χειρότερα. Ωστόσο, αυτό που απασχολεί είναι η μετάσταση της κρίσης, αφού θα μπορούσε να διαψεύσει τις εκτιμήσεις.

Δημοσιεύθηκε: 15 Μαΐου 2008 - 08:02

Dr Money

Είναι ίσως παράδοξο σε μια περίοδο όπου οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές δείχνουν σημάδια σταθεροποίησης, μετά την απότομη ανάκαμψη από τα χαμηλά του Μαρτίου, να μιλούν κάποιοι για τη δεύτερη φάση της κρίσης.

Ιδίως μία μέρα μετά τα ενθαρρυντικά στοιχεία για τον αμερικανικό πληθωρισμό, που αυξήθηκε λιγότερο απ’ ό,τι αναμενόταν τον Απρίλιο, δίνοντας καλή αφορμή στις χρηματιστηριακές αγορές να κάνουν ράλι.

Ίσως γιατί δεν παραβλέπουν ότι ο αμερικανικός πληθωρισμός τρέχει 3,9% σε 12μηνη βάση.

Ίσως γιατί δεν συμμερίζονται την άποψη ότι οι μειώσεις στις τιμές των καυσίμων θα συνεχίζουν να αντισταθμίζουν τις αυξήσεις στα τρόφιμα, που ήταν οι μεγαλύτερες των τελευταίων 18 ετών τον Απρίλιο.

Από αυτή την σκοπιά, ο "καλός" Απρίλιος μπορεί κάλλιστα να μεταφραστεί σε "κακό" Μάιο, αφού οι αυξήσεις στα καύσιμα δεν πέρασαν όλες στον καταναλωτή τον προηγούμενο μήνα.

Από την αρχή η θεωρία των πιο αισιόδοξων βασιζόταν σε δύο σημεία.

Πρώτον στην εκτίμηση ότι οι τράπεζες έχουν καταγράψει τις ζημίες που προκάλεσε η κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων κι έχουν κλείσει τις τρύπες στην κεφαλαιακή τους βάση.

Δεύτερον, οι μειώσεις επιτοκίων και οι ενέσεις ρευστότητας από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Fed και η ΕΚΤ, έχουν αποκαταστήσει την ομαλή λειτουργία των αγορών σε σημαντικό βαθμό.

Δύσκολα θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς μαζί τους, όμως οι πιο απαισιόδοξοι παρατηρούν ότι αυτή η εικόνα περιγράφει τη μισή διαδρομή της κρίσης.

Την άλλη μισή δεν την έχουμε δει ακόμη και δεν έχει αποτυπωθεί στις αποτιμήσεις των εταιριών που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια.

Η δεύτερη φάση αφορά στις επιπτώσεις της πιστωτικής κρίσης στην πραγματική οικονομία των ΗΠΑ και άλλων χωρών του πλανήτη και, επομένως, στις μετοχές.

Η ελπίδα είναι ότι οι επιπτώσεις της κρίσης δεν θα είναι τόσο ισχυρές ώστε να εκτροχιάσουν την πραγματική οικονομία, μειώνοντας την απασχόληση και την καταναλωτική δαπάνη.

Aν αυτό συμβεί, είναι επόμενο οι χρηματιστηριακές αγορές να ξαναβουτήξουν αφού η μέχρι σήμερα πτώση των μετοχών δεν προεξοφλεί πλήρως τις επιπλέον μειώσεις κερδοφορίας που θα φέρει η μετάσταση της κρίσης στην πραγματική οικονομία.

Πίσω από τις συστάσεις της Morgan Stanley και άλλων οίκων για πωλήσεις μετοχών όταν οι αγορές δείχνουν δυνατές βρίσκεται αυτή ακριβώς η εκτίμηση.

Ήδη, τα περισσότερα σημάδια δεν είναι καλά, αφού δείχνουν ότι η αμερικανική οικονομία έχει μπει σε αναπτυξιακή ύφεση, κοινώς αναπτύσσεται με ρυθμό μικρότερο από εκείνον που θα μπορούσε, η οικονομία της ευρωζώνης επιβραδύνεται και της Βρετανίας πνέει τα λοίσθια.

Αυτή η μειοψηφία πιστεύει ότι είναι θέμα χρόνου πριν προκύψουν απώλειες θέσεων εργασίας, που συνδυαζόμενες με την αυστηρότερη πιστοδοτική πολιτική των τραπεζών τα χτυπήματα από την πτώση των μετοχών και του real estate θα συμπιέσουν περαιτέρω την οικονομική δραστηριότητα, αναδεικνύοντας τη β΄ φάση της κρίσης.

Η αλήθεια είναι ότι οι ένορκοι της αγοράς δεν έχουν βγάλει ακόμη την τελική τους απόφαση.

Πολλά θα εξαρτηθούν από τον πληθωρισμό, αφού τυχόν ανάφλεξή του θα εμποδίσει της νομισματικές αρχές από την προσφυγή στα κλασικά μέτρα αντιμετώπισης μιας ύφεσης, π.χ. νέες μειώσεις επιτοκίων.

Το σενάριο της μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας και της διατήρησης του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα δεν θα πλήξει μόνο τις μετοχές.

Θα πλήξει επίσης την αξιοπιστία εκείνων, π.χ. της Fed, που έχουν ταχθεί υπέρ της σταθερότητας των τιμών να δεν κάνουν κάτι για να τον περιορίσουν παίρνοντας περιοριστικά μέτρα.

Στην τελευταία περίπτωση ίσως ξυπνήσουν μνήμες Βόλκερ, δηλαδή του προέδρου της Fed που έστειλε τα επιτόκια του δολαρίου σε διψήφιο αριθμό για να καταπολεμήσει τον αμερικανικό πληθωρισμό στα τέλη του 1970 - αρχές του 1980, βυθίζοντας την οικονομία σε ύφεση.

Κατά σύμπτωση, ο κ. Βόλκερ επανήλθε χθες στο προσκήνιο ανακοινώνοντας την υποστήριξή του στην υποψηφιότητα του Δημοκρατικού κ. Μπάρακ Χουσεΐν Ομπάμα για την προεδρία των ΗΠΑ.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.