Το πελατειακό κράτος ζει και βασιλεύει

Αν διαβάσει κάποιος σήμερα τα ποιήματα του σατιρικού ποιητή και δημοσιογράφου Γιώργου Σουρή (1853-1919), θα διαπιστώσει ότι κάποια πράγματα δεν έχουν αλλάξει από τότε. Κι αυτό παρότι η σύγχρονη Ελλάδα είναι πολύ πιο πλούσια και ευημερούσα σε σχέση με την Ελλάδα του τέλους του 19ου αιώνα, αρχών του 20ού, που ο Σουρής ζούσε, καυτηριάζοντας τα άσχημα της εποχής του.

Ίσως κανένα άλλο ποίημα δεν αποτυπώνει τις ομοιότητες των δύο εποχών τόσο όσο το «Δυστυχία σου Ελλάς».  

Ποιος είδε κράτος λιγοστό
σ’ όλη τη γη μοναδικό,
εκατό να εξοδεύει
και πενήντα να μαζεύει;
Να τρέφει όλους τους αργούς,
Να 'χει επτά Πρωθυπουργούς,
ταμείο δίχως χρήματα
και δόξης τόσα μνήματα;
Να 'χει κλητήρες για φρουρά
και να σε κλέβουν φανερά,
κι ενώ αυτοί σε κλέβουνε
τον κλέφτη να γυρεύουνε;

Κλέφτες φτωχοί και άρχοντες με άμαξες και άτια,
κλέφτες χωρίς μια πήχη γη και κλέφτες με παλάτια,
ο ένας κλέβει όρνιθες και σκάφες για ψωμί
ο άλλος το έθνος σύσσωμο για πλούτη και τιμή.

Το 2023 δεν έχουμε άμαξες και άτια, ούτε οι Νεοέλληνες κλέβουν σκάφες για ψωμί. Έχει φροντίσει η τεχνολογία γι’ αυτό. Σήμερα, έχουμε αυτοκίνητα, έξυπνα κινητά, τάμπλετ κ.λπ. Όμως, έχουμε πολλούς που δηλώνουν φτωχοί στην εφορία -4 στους 10 δήλωσαν ετήσιο εισόδημα κάτω από 5 χιλ. ευρώ το 2022-, αλλά διάγουν μια άνετη έως πλούσια ζωή. Πολλοί τέτοιοι «φτωχοί» χρωστάνε δάνεια κ.λπ. αλλά δεν πληρώνουν, περιμένοντας γενναιόδωρες ρυθμίσεις και «κούρεμα» από τις αρχές, υπό την πίεση του πολιτικού συστήματος λόγω ψήφων. 

Μαζί με την υγιή επιχειρηματικότητα, που χαρακτηρίζεται από διαχρονική συνέπεια στις πληρωμές προς τους εργαζόμενους, το κράτος, τις τράπεζες κ.λπ., έχουμε επίσης τους επιτήδειους, μπαταχτσήδες και αεριτζήδες. Ανθρώπους που φεσώνουν τις παλιές εταιρείες τους και φτιάχνουν νέες στις οποίες μεταβιβάζουν από πριν συμβάσεις, μηχανήματα και άλλα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εταιρείες που έκλεισαν το 2020 -χρονιά βαθιάς ύφεσης λόγω της πανδημίας- ήταν λιγότερες από αυτές που άνοιξαν. Αρκετές  κρατήθηκαν ζωντανές για να εισπράξουν οι ιδιοκτήτες τους τα ποσά που μοίραζε το υπερχρεωμένο κράτος από δανεικά. Άλλοι έσπευσαν να αλλάξουν ΚΑΔ στις αρχές της πανδημίας για να εισπράξουν τη βοήθεια προς τις πληττόμενες  επιχειρήσεις, είτε γιατί είχαν σωστή πληροφόρηση εκ των έσω είτε γιατί ήταν «γατόνια» και μυρίστηκαν τι θα γινόταν. Εξέχουσα θέση στο πάρτι των 40-50 δισ. ευρώ  από δανεικά που μοιράστηκαν την περίοδο 2020-2022 και τα οποία θα αποπληρωθούν από φόρους στο μέλλον κατείχαν οι περιβόητες επιστρεπτέες προκαταβολές. 

Η στήλη είχε επισημάνει ευθύς εξαρχής ότι θα έφθανε αργότερα η ώρα που τα πολιτικά κόμματα θα έδιναν μάχη ποιο θα χαρίσει τα περισσότερα για τις ψήφους, όπερ και εγένετο. Ξαναθυμηθήκαμε χθες το θέμα, διαβάζοντας το ρεπορτάζ της Ελ. Λάσκαρη στο euro2day.gr: «Μια ακόμα ευκαιρία σε περίπου 10.000 επιχειρήσεις, οι οποίες εκλήθησαν να επιστρέψουν ακέραια τα ποσά που έλαβαν στο πλαίσιο των επτά κύκλων της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, δίνει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Με απόφαση η οποία αναμένεται να εκδοθεί εντός των ημερών, παρατείνεται έως τις 31 Μαΐου 2023 η προθεσμία υποβολής δικαιολογητικών στην πλατφόρμα MyBusinessSupport για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν υποβάλει ακόμα πλήρως τον φάκελο των δικαιολογητικών τους, ενώ παρατείνεται έως τις 30 Ιουνίου η καταβολή αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών».

Δυστυχώς, 130 χρόνια από τότε που έγραψε ο Γιώργος Σουρής το ποίημα «Δυστυχία σου Ελλάς» και 202 χρόνια από την Παλιγγενεσία, το πελατειακό σύστημα παραμένει το ημιεπίσημο κρατικό δόγμα.