Η Ελλάδα, ο ευρωστρατός και η Τουρκία

Για αρκετούς Αμερικανούς (όχι απαραίτητα φιλογάλλους), η απόφαση των ΗΠΑ επί Μπάιντεν να προχωρήσει στη δημιουργία του αγγλοσαξονικού συμφώνου ασφάλειας στον Ειρηνικό με την Αυστραλία και τη Βρετανία (AUKUS), αφήνοντας απέξω τη Γαλλία, συνιστά προσβολή εναντίον ενός παραδοσιακού ισχυρού συμμάχου και λάθος στρατηγική.

Προσβολή, γιατί οι ΗΠΑ θα ήταν ακόμη πιθανόν αποικία της Βρετανίας, αν ο Λαφαγέτ και γενικότερα η Γαλλία δεν είχαν βοηθήσει την Αμερικανική Επανάσταση. Θα μπορούσε κάποιος να τους χαρακτηρίσει ρομαντικούς, αλλά αυτό ήταν το σύνθημα των Αμερικανών στρατιωτών όταν ήλθαν να πολεμήσουν στη Γαλλία κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Λάθος, γιατί δεν μπορείς να θες να προετοιμασθείς για στρατιωτική εμπλοκή με την Κίνα κι από την άλλη, να θες να κάνεις μπίζνες μαζί της για να βγάλουν οι μεγάλες εταιρείες  σου κέρδη όπως το εννοεί η κυβέρνηση Μπάιντεν, ισχυρίζονται οι κατά βάση Ρεπουμπλικανοί επικριτές.   

Παρ’ όλα αυτά οι ίδιοι εκτιμούν ότι η δημιουργία του ευρωστρατού που προκρίνει η Γαλλία ως απάντηση δεν θα οδηγήσει σε κάτι λειτουργικό στο οποίο μια χώρα όπως η Ελλάδα, που έχει θέμα ασφαλείας των συνόρων της, θα μπορούσε να ποντάρει. Για να στηρίξουν τη θέση τους, οι ίδιοι θέτουν διάφορα θέματα. Ένα από αυτά είναι η χρηματοδότηση. Η Γαλλία τάσσεται αναφανδόν υπέρ του ευρωστρατού, ιδίως μετά την AUKUS, και έχει τον ισχυρότερο στρατό στην ΕΕ, θα μπορούσε εν μέρει να το χρηματοδοτήσει. Όμως, η Γερμανία έχει το μεγάλο πορτοφόλι και δεν είναι σίγουρο τι στάση θα κρατήσει η νέα κυβέρνηση.  

Υπενθυμίζουμε ότι μιλώντας στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου το 2018, η  Άνγκελα Μέρκελ είχε θέση το ζήτημα της στενότερης αμυντικής συνεργασίας εντός της Ε.Ε., λέγοντας ότι τάσσεται υπέρ της δημιουργίας «ενός αληθινού ευρωπαϊκού στρατού». Η ίδια είχε δηλώσει ότι ο ευρωστρατός θα αποτελέσει ένα καλό συμπλήρωμα του ΝΑΤΟ και σημείωσε με νόημα ότι «η Ευρώπη πρέπει να πάρει τη μοίρα της στα χέρια της». Όμως, η κα Μέρκελ θα είναι παρελθόν σε λίγες μέρες.  Από την άλλη πλευρά, η πρόεδρος της Κομισιόν κα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε πρόσφατα ότι θα συγκαλέσει Σύνοδο Κορυφής με θέμα την ευρωπαϊκή ασφάλεια τον Ιανουάριο του 2022, που η Γαλλία αναλαμβάνει την προεδρία. Αν πιστέψουμε τα δημοσιεύματα, η αρχή μπορεί να γίνει με τη δημιουργία μιας δύναμης ταχείας επεμβάσεως, π.χ. 5.000 ανδρών.  

Όμως, οι Αμερικανοί σκεπτικιστές που επικρίνουν την κίνηση Μπάιντεν με την AUKUS, βλέπουν τα πράγματα από κάπως διαφορετική οπτική γωνία. Ακόμη κι αν λυθεί το πρόβλημα της χρηματοδότησης, απομένουν άλλα σοβαρά ζητήματα. Ποια θα είναι η εντολή που θα έχει ο ευρωστρατός; Ποιοι θα είναι οι κανόνες εμπλοκής του; Θα παρεμβαίνει κατόπιν εορτής ως ειρηνευτική δύναμη κατά τα πρότυπα του ΟΗΕ; Πώς θα λαμβάνονται οι αποφάσεις; Θα απαιτείται ομοφωνία; 

Ειδικότερα στο θέμα μιας ενδεχόμενης στρατιωτικής εμπλοκής της Ελλάδας με την Τουρκία, οι ίδιοι πιστεύουν ότι θα βρίσκονταν κάποιες χώρες, όπως η Μάλτα, η Ισπανία και ίσως η Γερμανία και η Ιταλία, που θα διαφωνούσαν ή θα έβαζαν βέτο σε μια στρατιωτική εμπλοκή του ευρωστρατού, πριν καταλαγιάσει το πράγμα. Αν όμως είναι έτσι, γεννώνται ερωτήματα για τα οφέλη από τη συμμετοχή των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων στον ευρωστρατό, παρότι εκ πρώτης όψεως φαντάζει καλή εξέλιξη για τα ελληνικά συμφέροντα. Για να βγάζουν περισσότερα λεφτά και να κερδίζουν διπλά ένσημα συνταξιοδότησης όσοι βαθμοφόροι συμμετέχουν στις αποστολές όπως έκαναν στο Αφγανιστάν ή θα κάνουν στη Σαουδική Αραβία οι 100 (!!) αξιωματικοί που θα στελεχώνουν τις δύο συστοιχίες των πυραύλων Patriots που στέλνει η Ελλάδα;

Προσεγγίσαμε το θέμα του ευρωστρατού από την αμερικανική σκοπιά και τους επικριτές του προέδρου Μπάιντεν απέναντι στη συμφωνία AUKUS, γιατί είναι κάπως διαφορετική από τις συνηθισμένες που βλέπουμε στον Τύπο. Φυσικά, δεν ξέρουμε αν είναι η σωστή.