Το 10ετές ομόλογο ανέδειξε τα λάθη των θεσμών

To χάσμα που χωρίζει την ελληνική από τη γερμανική οικονομία είναι τεράστιο και όλα δείχνουν ότι θα χρειασθούν πολλά χρόνια -στην καλύτερη των περιπτώσεων- για να κλείσει η ψαλίδα σε σημαντικό βαθμό.

Ομως, αυτό δεν εμπόδισε τις αγορές χθες να οδηγήσουν το spread που χωρίζει τις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων των δύο χωρών στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2008 όπως παρατήρησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Το spread, δηλαδή η έξτρα αποζημίωση που ζητούν οι επενδυτές για να προτιμήσουν τα ελληνικά ομόλογα, υποχώρησε κοντά στις 115 μονάδες βάσης. Μία ποσοστιαία μονάδα ισούται με 100 μονάδες βάσης.

Προφανώς, η αξιολόγηση των δύο οικονομιών δεν έπαιξε βασικό ρόλο στην τιμολόγηση των ομολόγων, με την απόδοση της έκδοσης του ελληνικού 10ετούς ομολόγου χθες να διαμορφώνεται στο 0,89%. Ούτε προφανώς το ύψος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Η Ελλάδα προχώρησε σε αναδιάρθρωση του χρέους της το 2012, όταν βρισκόταν κοντά στο 162% του ΑΕΠ (αν θυμόμαστε καλά) και σήμερα είναι πάνω από 200%.

Πολλοί θα επικαλεσθούν άλλους λόγους, όπως τα υψηλά ρευστά διαθέσιμα, το χαμηλό σταθερό επιτόκιο στο υφιστάμενο χρέος, τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης κ.λπ. Ολοι οι ανωτέρω λόγοι ευσταθούν.

Ομως, ο βασικός λόγος δεν είναι άλλος από την τεράστια ρευστότητα που οι κεντρικές τράπεζες έχουν διοχετεύσει στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα. Τα προγράμματα αγοράς τίτλων (QE), όπως το PEPP της ΕΚΤ που περιλαμβάνει την Ελλάδα, έχουν ρίξει τις αποδόσεις στα τάρταρα. Είναι λοιπόν επόμενο, οι συμμετέχοντες στις αγορές να αναζητούν την έξτρα απόδοση, που τουλάχιστον στην ευρωζώνη προσφέρει το ελληνικό 10ετές ομόλογο.

Αν όμως οι επενδυτές αναλαμβάνουν το ρίσκο, ποντάροντας τα λεφτά τους, κάποιοι άλλοι γραφειοκράτες παραμένουν στο απυρόβλητο, παρότι έχουν πέσει επανειλημμένα έξω στις προβλέψεις τους. Αναφερόμαστε στους γραφειοκράτες των θεσμών, όπως του ESM και του ΔΝΤ, που αποφαίνονται συχνά πυκνά για τη φερεγγυότητα του ελληνικού χρέους μέσω των αναλύσεων βιωσιμότητας (DSA).

Οι ειδικοί των θεσμών συνεχίζουν να κάνουν λάθος στις εκτιμήσεις τους για το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας που ενσωματώνουν στις αναλύσεις τους. Αυτό προκύπτει από τη σύγκρισή τους με τα επιτόκια της αγοράς όπως χθες.

Η αγορά κατέβασε το spread στη 10ετία στις 115 μονάδες βάσης με τη χθεσινή έκδοση. Ομως, οι ίδιοι εκτιμούν στη φόρμουλα που χρησιμοποιούν στο DSA ότι μεσοσταθμικά θα βρίσκεται στις 170 μονάδες βάσης για τα επόμενα 5 χρόνια -κατ’ εξαίρεση- και μετά θα ανέβει στις 250 ή 300 μονάδες βάσης (δεν είμαστε σίγουροι).

Οι διαφορές μεταξύ των προβλέψεών τους και των αποδόσεων των 5ετών και 10ετών ελληνικών ομολόγων που δίνει η αγορά είναι μεγάλη και συστηματική. Αντί όμως να αναπροσαρμόσουν τον τρόπο υπολογισμού του spread για να πλησιάσει την αγορά και να μην πέφτουν πολύ έξω, δεν το κάνουν.

Αντίθετα, οι θεσμοί βρίσκουν τρόπους για να δικαιολογούν το μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας που εμφανίζουν στις αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους τους και είναι αρκετά υψηλότερο σε σχέση με την αγορά.

Ενα τέτοιο τρικ ήταν π.χ. η χρήση του spread του 10ετούς ομολόγου έναντι του 5ετούς, που χρησιμοποιούσαν πιο παλιά, γιατί το spread του 10ετούς είναι μεγαλύτερο και βγάζει υψηλότερο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας.

Κοντολογίς, η χθεσινή έκδοση απέδειξε ότι οι μεν θεσμοί δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους, οι δε εγχώριοι παράγοντες δεν θα πρέπει να έχουν αυταπάτες για τον βασικό λόγο που οδήγησε το spread στη 10ετία στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2008.