Το «κράτος των Αθηνών» και η Ελλάδα

Ήταν σωστή η απόφαση της πολιτείας να προσφέρει έξτρα χρηματική ενίσχυση από 1.000 έως 4.000 ευρώ χωρίς το κριτήριο της μείωσης του τζίρου σε δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν κλείσει με κρατική εντολή; 

Οι περισσότεροι -συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης- θα συμφωνήσουν πως ήταν σωστή, καθότι η οικονομική δραστηριότητα των ανωτέρω παραμένει κλειστή με κρατική εντολή. Όμως, κάποιοι άλλοι διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι η πολιτεία θα πρέπει να στηρίζει το εισόδημα των εργαζομένων αλλά όχι των επιχειρήσεων.

«Ξέρω άτομο με ταβέρνα-καφετέρια που δεν πήγαινε καλά πριν από την κρίση και επρόκειτο να την κλείσει αλλά την κράτησε ανοικτή για να εισπράττει τις κρατικές ενισχύσεις. Αυτός βγάζει περισσότερα κλειστός παρά ανοικτός», τόνισε ο συνομιλητής  μας, που εργάζεται στον χρηματοοικονομικό χώρο. Προφανώς, υπάρχουν τέτοια παραδείγματα αλλά λογικά ο αριθμός τους είναι μικρός, παρότι ο συνομιλητής μας είχε την άποψη ότι είναι αρκετοί, αν και μειοψηφία. 

Ίσως, αυτό εξηγεί εν μέρει γιατί το βαθιά υφεσιακό 2020, οι επιχειρήσεις που έκλεισαν ήταν κάπου 2.000 λιγότερες απ’ αυτές που άνοιξαν σε σύγκριση με τις προηγούμενες χρονιές, που ήταν ίσα βάρκα, ίσα νερά. Γι’ αυτόν όπως και γι’ άλλους που είναι στο ίδιο μήκος κύματος, η κυβερνητική απόφαση είχε πολιτικά κίνητρα και έδειξε ακόμη μια φορά πως δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην άσκηση οικονομικής πολιτικής μεταξύ των κομμάτων εξουσίας στην Ελλάδα.

«Αυτό που ξέρουν να κάνουν (οι κυβερνήσεις) είναι να μοιράζουν τα λεφτά των άλλων. Τα πρόσωπα αλλάζουν», συμπλήρωσε ιστορικός από τον ακαδημαϊκό χώρο. «Η ελληνική ελίτ σκέφτεται και ενεργεί με όρους ιδιωτικού συμφέροντος. Το κράτος των Αθηνών δουλεύει για την κομματοκρατία», συμπλήρωσε.  

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβερνητική απόφαση έλαβε υπόψη το πολιτικό ρίσκο μετά τις έντονες διαμαρτυρίες των εμπόρων στις  περιφερειακές ενότητες Θεσσαλονίκης, Αχαΐας και Κοζάνης. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι η οικονομική πολιτική ακολουθεί κάποιους κανόνες που βάζουν οι δανειστές σε υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ελλάδα, ανεξάρτητα από ποιο κόμμα είναι στην εξουσία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μακροοικονομική πολιτική των κομμάτων εξουσίας να προσομοιάζει, παρότι τα κυβερνητικά στελέχη είναι διαφορετικά και διαπνέονται από διαφορετικές ιδέες. 

Και «το κράτος των Αθηνών» στο οποίο αναφέρθηκε ο ακαδημαϊκός ιστορικός; θα ρωτήσει κάποιος. Προφανώς, υπάρχει και είναι συνέχεια του απολυταρχικού κράτους που επιβλήθηκε στην Ελλάδα από τις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής μετά την Επανάσταση του 1821.

Η διαφορά του από τα απολυταρχικά κράτη της Δύσης είναι πως εκείνα εξελίχθηκαν προς διαφορετική κατεύθυνση. Κι αυτό γιατί το κράτος και η ελίτ τους -πολιτική, οικονομική, πολιτιστική κ.λπ.- ενεργούν με όρους δημοσίου συμφέροντος σε αντίθεση με τη χώρα μας, όπου λειτουργούν με όρους ιδιωτικού συμφέροντος. Δυστυχώς.