Μπορούν οι ποπολάροι να τινάξουν τη Wall Street στον αέρα;

Μπορούν οι μάζες των μικροεπενδυτών (Redditors), οι οποίες στράφηκαν εναντίον των hedge funds που πόνταραν σε πτώση των μετοχών όπως οι GameStop, AMC κ.λπ., να καταφέρουν καίριο πλήγμα στο χρηματοοικονομικό σύστημα μέσω της Wall Street;   

Οι πρώτοι διδάξαντες δεν ήταν οι μικροεπενδυτές αλλά η Fed, η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες. Η Μεγάλη Ύφεση ώθησε τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες στο μεγαλύτερο, έως σήμερα, πείραμα νομισματικής πολιτικής στην ιστορία, για να βγάλουν τις οικονομίες στο ξέφωτο και να καταπολεμήσουν τον αποπληθωρισμό. Τα αρνητικά και μηδενικά επιτόκια μαζί με τις μαζικές αγορές τίτλων (QE) πέτυχαν εν μέρει τον σκοπό τους αλλά τροφοδότησαν ένα άνευ προηγουμένου ράλι στις μετοχές και στα ομόλογα. Το αποτέλεσμα που αρκετοί θεωρούν φούσκα έχει καταστήσει τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες όμηρο των αγορών.

Τον περασμένο Μάρτιο, εν μέσω πανδημίας, οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών αντέστρεψαν το κλίμα και έδωσαν νέα πνοή στις αγορές, βγάζοντας από τη δύσκολη θέση μετοχές που είχαν σορταρισθεί όπως της γνωστής αυτοκινητοβιομηχανίας Tesla. Το προηγούμενο διάστημα, τον ρόλο των τιμωρών ανέλαβαν οι «εκφυλισμένοι» (degenerates) της πλατφόρμας Reddit, έχοντας ως βασικό εργαλείο την πλατφόρμα χρηματιστηριακών συναλλαγών Robinhood, που δεν έχει χρεώσεις.

Για πολλούς, είναι η μάχη του Δαυίδ εναντίον του Γολιάθ (Hedge Funds) και του εκδημοκρατισμού της χρηματοοικονομικής από λιμπεραλιστές (ακραίοι νεοφιλελεύθεροι) που πάνε κόντρα στους πατερναλιστές. Για άλλους, πρόκειται για σαφή ένδειξη ότι είμαστε στην τελευταία φάση του ανοδικού κύκλου των χρηματιστηριακών αγορών ή φούσκας, κατά μερικούς, με τους μικροεπενδυτές να επιδεικνύουν συμπεριφορά όχλου που θα τους βγει σε κακό.

Ποια πλευρά έχει δίκιο θα αποδειχθεί στην πράξη. Η αλήθεια είναι ότι οι θεσμικοί επενδυτές ή επαγγελματίες κυριαρχούν στις αγορές εδώ και χρόνια. Ανάμεσά τους βρίσκονται hedge funds που ειδικεύονται στο σορτάρισμα, δηλ. πώληση μετοχών που έχουν δανεισθεί με στόχο την επαναγορά σε χαμηλότερα επίπεδα τιμών για κέρδος.

Οι «εκφυλισμένοι» ποπολάροι αμφισβητούν τον κυρίαρχο ρόλο των θεσμικών, στρεφόμενοι εναντίον τους σε κάποιες περιπτώσεις. Όμως, διαβάζοντας τη γλώσσα που χρησιμοποιούν στα διάφορα ποσταρίσματα στο Reddit, διαγιγνώσκει κανείς αγανάκτηση εναντίον του συστήματος.

Ο δισεκατομμυριούχος Ray Dalio, ιδρυτής της Bridgewater Associates, δήλωσε ότι αυτό που τον ανησυχεί περισσότερο είναι «η γενική αγανάκτηση -σχεδόν μίσος- και η άποψη να ρίξουμε τους ανθρώπους κάτω…». Από τα γραφόμενα των ποπολάρων στο Reddit εντοπίζει επίσης κάποιος και διαγενεαλογικό μίσος καθώς καταφέρονται με σκληρά λόγια κατά των babyboomers, δηλ. εκείνων που γεννήθηκαν μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.  

Το σίγουρο είναι ότι οι αγοραστές μετοχών όπως της GameStop κ.λπ. θα πρέπει σε κάποιο σημείο να πουλήσουν μετά από μια τόσο μεγάλη άνοδο όπως ήδη έκαναν κάποιοι παλιότεροι βασικοί μέτοχοι. Σ’ εκείνο το σημείο, η έξοδος από τις συγκεκριμένες μετοχές ίσως μετατραπεί σε τσουνάμι. Όμως, το πιο ανησυχητικό ίσως είναι η αυξημένη αβεβαιότητα που προκαλεί στην αγορά η συμπεριφορά του όχλου, αναγκάζοντας αρκετούς θεσμικούς επενδυτές σε μειώσεις θέσεων στα χρηματιστήρια.  

Αν αυτό το πράγμα συνεχισθεί, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά καθώς η βουτιά μπορεί να γίνει μακροβούτι σε περιόδους αυξημένης μόχλευσης και ακριβών αποτιμήσεων. Σε μια τέτοια περίπτωση, το έργο των κεντρικών τραπεζών να αποσοβήσουν τα χειρότερα θα είναι δύσκολο και ίσως αδύνατο. Στο κακό σενάριο, οι οικονομίες θα ξαναμπούν σε ύφεση, με τη Wall Street και τα χρηματιστήρια να είναι στα χέρια των αρκούδων. Δεν είναι το πιθανότερο σενάριο αλλά δεν έχει κι αμελητέες πιθανότητες.