Άλλο το ταμείο της εταιρείας κι άλλο η τσέπη του ιδιοκτήτη

Πόσες φορές σάς έχει επισκεφθεί στο σπίτι ή το γραφείο ένας υδραυλικός ή ηλεκτρολόγος για να επιδιορθώσει κάτι και δεν του έχετε δώσει 30 ή 50 ευρώ ή κάποιο άλλο ποσό χωρίς να σας δώσει απόδειξη; Αρκετές, πρέπει να είναι η απάντηση.  

Πριν από μερικές εβδομάδες, μιλώντας σε μια διαδικτυακή εκδήλωση, ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ κ. Γ. Πιτσιλής είχε αναφερθεί στα βήματα που πρέπει να γίνουν για να μειωθεί η παραοικονομία. Εκτός από το φορολογικό και το τελωνειακό κομμάτι, ο ίδιος είχε υπογραμμίσει την καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης και στα στοιχεία του Mydata, που έδειχναν κάτι ενδιαφέρον. «Όσο πιο μικρή είναι μια εταιρεία τόσο πιο δύσκολο είναι να συμμορφωθεί (φορολογικά) και το βλέπουμε στο Mydata», είχε τονίσει.

Ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ έθεσε εμμέσως ένα θέμα που δεν αφορά μόνο τις φορολογικές αρχές αλλά γενικότερα τη λειτουργία και την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Τη δομή και την κεφαλαιακή διάρθρωση των ελληνικών επιχειρήσεων.

Πολλοί έχουν αναφερθεί κατά καιρούς στο πολύ μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων. Ο υφυπουργός Ανάπτυξης κ. Τσακίρης είχε δώσει πρόσφατα κάποια στοιχεία για τη δομή των ελληνικών εταιρειών, επικαλούμενος στοιχεία του 2018, που δεν πρέπει λογικά να έχουν αλλάξει σημαντικά. Στην Ελλάδα, είχαμε 830 χιλιάδες επιχειρήσεις (ΑΦΜ), εκ των οποίων οι 810 χιλ. απασχολούσαν μέχρι 10 άτομα. Ο μέσος όρος των εργαζομένων στις 810 χιλ. ήταν μόλις 1,7 άτομα. Το 90% των εταιρειών στην Ελλάδα είναι πρακτικά εταιρείες του 1 ατόμου, δηλ. πολύ μικρές.

Αυτό δεν συμβαίνει τυχαία. Προτιμούν να είναι μικρές, γιατί πολλές μπορούν να φοροδιαφεύγουν ενώ ευνοείται το μπέρδεμα του πορτοφολιού της εταιρείας με την οικογένεια. Φυσικά, υπάρχουν πολύ μικρές επιχειρήσεις που είναι δυναμικές και πολύ μεγάλες που είναι είτε προβληματικές είτε προσπαθούν να στρεβλώσουν τους κανόνες προς όφελός τους. Κατά τη διάρκεια της 10ετούς περίπου κρίσης, πολλές εταιρείες έκλεισαν, όμως άλλες επέζησαν και έγιναν πιο παραγωγικές και δυναμικές.  

Επανερχόμενοι στο παράδειγμα με τους υδραυλικούς κ.λπ., ένας άνθρωπος της αγοράς μάς είχε αναφέρει ότι υδραυλικοί υπάρχουν επίσης σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Όμως, έχουν φτιάξει εταιρείες των ολίγων ατόμων, καθένας από τους οποίους έχει μια εξειδίκευση -π.χ. άλλος στις βρύσες, άλλος σε κάτι άλλο κ.λπ.     

Είναι λοιπόν σαφές ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για να αυξήσουν οι εταιρείες το μέγεθός τους. Θεωρητικά, το περίφημο Ταμείο Ανάκαμψης προσφέρει την ευκαιρία να δοθούν χρήματα ώστε να αυξηθεί το μέγεθος των επιχειρήσεων μέσω συγχωνεύσεων. Όμως, κι εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος αρκετά από αυτά τα κοινοτικά κονδύλια να κατευθυνθούν σε συγχωνεύσεις μεταξύ εταιρειών εντός του ίδιου Ομίλου, που γίνονται για την αρπαχτή, κατά το λαϊκό.

Εκτός από το πολύ μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων, ένα άλλο μεγάλο εμπόδιο είναι η κεφαλαιακή τους διάρθρωση. Έχουν μικρά ίδια κεφάλαια. Μάλιστα, ορισμένες από αυτές έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια και παρ’ όλα αυτά, τους επιτρέπεται να λειτουργούν. 

Η ρηχότητα της ελληνικής κεφαλαιαγοράς έχει λειτουργήσει αρνητικά όπως και το μεγάλο έλλειμμα  εταιρικής διακυβέρνησης. Ακόμη μια φορά, το Ταμείο Ανάκαμψης θα μπορούσε να βοηθήσει για να ενισχυθούν κεφαλαιακά. Όμως, οι γνωστοί κίνδυνοι ελλοχεύουν.

Η Ελλάδα χρειάζεται υγιείς επιχειρήσεις που σέβονται τους κανόνες και είναι υγιείς και ανταγωνιστικές, χωρίς να μπερδεύουν το ταμείο τους με την τσέπη του ιδιοκτήτη τους. Αν όμως τα καταφέρει, είναι από αμφίβολο έως εξαιρετικά αμφίβολο, με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία. Ακόμη μια φορά όμως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.