Στο «έλεος» των CDS τα προβληματικά δάνεια

Θυμάστε τα Credit Default Swaps (CDS), που σε κάποιο σημείο διαγωνίζονταν τα spreads (επιτοκιακές διαφορές) σε αναγνωρισιμότητα στη χώρα μας την περίοδο 2010-2011;

Τα ξεχασμένα CDS είναι σήμερα ανενεργά, αφού δεν υπάρχει πρακτικά αγορά.

Όμως, αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο σε κάτι σημαντικό.

Στην τιμολόγηση της εγγύησης που θα προσφέρει το κράτος στο αποκαλούμενο ιταλικό σχέδιο μείωσης (APS) των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των ελληνικών τραπεζών.

Για να θυμηθούμε λίγο τα CDS.

Ο αγοραστής των CDS ή συμβάσεων ανταλλαγής αθέτησης κινδύνου, όπως αποκαλούνται στα ελληνικά, πληρώνει ένα ποσό στον πωλητή για προστασία έναντι του ενδεχομένου να αθετήσει τις υποχρεώσεις του ο εκδότης κάποιου ομολόγου, π.χ. συνήθως 5ετούς (πιστωτικός κίνδυνος).

Σε περίπτωση αθέτησης κάποιας πληρωμής, ο πωλητής του CDS θα πληρώσει στον αγοραστή την ονομαστική αξία των ομολογιών, σε αντάλλαγμα για την παράδοση του ομολόγου.

Ο αγοραστής μπορεί να πληρώνει π.χ. 400 μονάδες βάσης ή 40 εκατ. δολάρια ετησίως στον πωλητή για ένα 5ετές ομόλογο ονομαστικής αξίας 1 δισ. δολαρίων.

Ο αγοραστής μπορεί να κατέχει το 5ετές ομόλογο και αγοράζει το CDS για προστασία ή μπορεί να μην το κατέχει (naked CDS).

Στη δεύτερη περίπτωση, που δεν κατέχει το ομόλογο αναφοράς, ο αγοραστής σπεκουλάρει, ποντάροντας στη χρεοκοπία του εκδότη του ομολόγου.

Επομένως, όσοι είχαν αγοράσει CDS χωρίς να έχουν τα ελληνικά ομόλογα την περίοδο 2010-2011, πόνταραν στη χρεοκοπία της χώρας.

Είχαν λοιπόν συμφέρον να συντηρούν το αρνητικό κλίμα με δηλώσεις κ.τ.λ., γιατί ανέβαινε η τιμή των CDS και μπορούσαν να τα πουλήσουν βγάζοντας μεγαλύτερο κέρδος ή να πάνε μέχρι το τέλος για να πληρωθούν την ονομαστική αξία τους.

Ας επανέλθουμε όμως στο παρόν.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) είναι εξαιρετικά υψηλός και θα πρέπει να μειωθεί πολύ και γρήγορα, για να μπορέσουν οι τράπεζες να παίξουν τον ρόλο τους, χρηματοδοτώντας την οικονομία.

Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει γνωστοποιήσει το δικό της σχέδιο ενώ το υπουργείο Οικονομικών, με σύμβουλο την JPMorgan Chase, εργάζεται σε κάτι παρόμοιο, με βάση το αποκαλούμενο ιταλικό σχέδιο.

Επιπλέον, η Eurobank έχει ήδη ανακοινώσει το δικό της σχέδιο, με προίκα τα ακίνητα της Grivalia.

Όλα τα σχέδια χρειάζονται αρκετούς μήνες για να τεθούν σε εφαρμογή.

Πολλοί συμφωνούν ότι θα ήταν δύσκολο να εκτελεσθούν οι ανωτέρω συναλλαγές, λόγω ακριβής τιμολόγησης με βάση τις σημερινές συνθήκες στην αγορά.

Ελπίζουν λοιπόν ότι οι συνθήκες θα έχουν βελτιωθεί, όταν έλθει η ώρα και οι εκλογές θα έχουν παρέλθει.

Τα CDS είναι ο πρώτος υποψήφιος για να ρίξει κάποιος μια πρώτη ματιά, για να διαπιστώσει το ρίσκο της Ελλάδας, παρότι δεν υπάρχει αγορά και η τιμολόγησή τους βασίζεται σε αλγόριθμους.

Το ασφάλιστρο για το ελληνικό CDS στο 5ετές ομόλογο βρισκόταν χθες στις 472 μονάδες βάσης ή 4,72 μονάδες, ενισχυμένο κατά 50 και πλέον μονάδες βάσης το τελευταίο τρίμηνο λόγω πιθανώς της παροχολογίας και της προεκλογικής περιόδου.

Οι οίκοι αξιολόγησης  και κυρίως η DG Comp της Κομισιόν, από την οποία θα πρέπει να περάσουν τα σχέδια για μείωση των ΜΕΔ, εκτιμάται πως θα λάβουν υπόψη το ελληνικό CDS.

Με βάση το ιταλικό σχέδιο, που φαίνεται πως έχει προτεραιότητα για την Αθήνα, το δημόσιο θα προσφέρει την εγγύησή του για την αναβάθμιση σε επενδυτική της πιστοληπτικής αξιολόγησης των ομολόγων (senior tranche) που θα εκδοθούν έναντι μέρους των προβληματικών δανείων.

Για να μη θεωρηθεί «κρατική βοήθεια» από την DG Comp, oι τράπεζες θα πρέπει να πληρώσουν προμήθεια στο κράτος, που προσδιορίζεται από τα CDS.

Οσο πιο ακριβά τιμολογείται το CDS, τόσο πιο πολλά λεφτά θα πληρώσουν οι τράπεζες στο δημόσιο για την κρατική εγγύηση με βάση το ιταλικό σχέδιο.

Αν η κρατική εγγύηση είναι πολύ ακριβή, ίσως δεν συμφέρει να γίνει το ντιλ και το ιταλικό σχέδιο θα οδηγηθεί σε ναυάγιο.

Όμως, η Αθήνα ευελπιστεί ότι η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού θα αποδεχθεί τα επιχειρήματα υπέρ της μείωσης του ασφαλίστρου των CDS σε χαμηλότερα επίπεδα από τα τωρινά, π.χ. έλλειψη ρευστότητας στην αγορά των CDS και ευκολιών στην πληρωμή της προμήθειας.  

Επιπλέον, η Αθήνα ελπίζει πως οι οίκοι αξιολόγησης θα έχουν αξιολογήσει πιο θετικά (advance rating) το κομμάτι των δανείων χαμηλού ρίσκου (senior tranche) προηγουμένως.   

Εχει δίκιο ή όχι; Θα φανεί στην πράξη.

Το σίγουρο είναι πως τα CDS ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στο ιταλικό μοντέλο και στα ΜΕΔ.