H ανακεφαλαιοποίηση και το παζλ της πιστωτικής επέκτασης

Διάχυτη είναι η εντύπωση ότι κουτσά στραβά οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα ενισχυθούν με κεφάλαια συνολικού ύψους 14,4 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους.

Το ζητούμενο για όσους ιδιώτες μπουν στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου είναι ασφαλώς να βγάλουν λεφτά.

Για τους υπολοίπους, το ζητούμενο είναι η επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη και η χρηματοδότησή της από το τραπεζικό σύστημα.

Είναι ενθαρρυντικό ασφαλώς ότι οι εκτιμήσεις για τη φετινή ύφεση αναθεωρούνται προς το καλύτερο, αφού την τοποθετούν μεταξύ 0,8% και 1,7% πλέον.

Όμως, οι προβλέψεις που θέλουν το 2016 να είναι μια ακόμη χρονιά ύφεσης δεν έχουν αλλάξει και οι ελπίδες εστιάζονται σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης το δεύτερο μισό του έτους, ή τουλάχιστον το τελευταίο τρίμηνο.

Αναφερθήκαμε στην πορεία του ΑΕΠ γιατί η διεθνής εμπειρία δείχνει πως πρώτα ανακάμπτει η οικονομία και μετά ακολουθεί η πιστωτική επέκταση.

Φυσικά, η οικονομία μπορεί να ανακάμψει και εν συνεχεία να αναπτύσσεται χωρίς οι τράπεζες να δίνουν περισσότερα δάνεια από αυτά που ωριμάζουν.

Δεν είναι κάτι ασυνήθιστο.

Μελέτη του ΔΝΤ εξέτασε 272 επεισόδια ανάκαμψης, καλύπτοντας 96 χώρες, και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ανακάμψεις που δεν συνοδεύονταν από πιστωτική επέκταση ξεπερνούσαν το 25% των περιπτώσεων.

Είναι πιθανό η Ελλάδα να βιώσει αυτή την κατάσταση, αν η οικονομία βγει στον αφρό το δεύτερο μισό του 2016.

Κάτι το αντίστοιχο συνέβη το 2014, που ο πραγματικός ρυθμός ανάπτυξης έφθασε το 0,7% αλλά οι πιστώσεις προς την οικονομία συνέχισαν να μειώνονται.

Όμως, η ιστορία δείχνει ότι οι ανακάμψεις που δεν συνοδεύονται από αύξηση των τραπεζικών πιστώσεων τείνουν να είναι πιο αδύναμες και να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια κατά μέσο όρο.

Μερικές απ' αυτές ακολουθούνται από παρατεταμένη περίοδο οικονομικής στασιμότητας.

Τι μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα μετά την ανακεφαλαιοποίηση;

Σε γενικές γραμμές, οι τράπεζες θα είναι φειδωλές στην παροχή δανείων, αφού δεν θα θέλουν να την ξαναπατήσουν.

Την ίδια μάλιστα ώρα που θα προσπαθούν να βρουν απαντήσεις στο πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων.

Εκτός από τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας που θα παρακολουθούν στενά, οι τράπεζες θα έχουν κατά νου πώς θα μειώσουν την εξάρτησή τους από τη ρευστότητα του ευρωσυστήματος.

Επομένως, η λογική υπαγορεύει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να περιμένει κανείς πιστωτική επέκταση το 2016.

Υπό αυτές τις συνθήκες, τα πιστωτικά ιδρύματα καλούνται να βγάλουν μια σημαντική απόφαση.

Ποιες εταιρείες και κλάδους να χρηματοδοτήσουν και ποιες να αφήσουν με λίγες πιστώσεις.

Η απόφαση θα έχει επίπτωση στον ρυθμό ανάπτυξης, έστω κι αν δεν υπάρχει πιστωτική επέκταση.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το 2017 ίσως αποδειχθεί πιο ενδιαφέρουσα χρονιά.

Dr. Money