Η πτώση της τιμής του χρυσού που παρατηρήθηκε τις προηγούμενες ημέρες είχε επισκιάσει άλλες σημαντικές οικονομικές ειδήσεις. Ο χρυσός, που αποτελούσε την αγαπημένη επιλογή πολλών επενδυτών την περασμένη δεκαετία, αποφέροντας πολύ καλές αποδόσεις, ξαφνικά φαίνεται ευάλωτος. Θα αποτελέσει άραγε η κίνηση των τελευταίων ημερών το τέλος της ανοδικής πορείας που ξεκίνησε το 2001, ή θα αποδειχτεί ότι σήμερα υπάρχει μια πραγματική επενδυτική ευκαιρία;

Μέχρι την περασμένη Παρασκευή και για τους τελευταίους 18 μήνες, η τιμή του χρυσού κυμαινόταν από 1.525 έως 1.800 δολάρια ανά ουγκιά. Ενώ ειδικότερα από τον περασμένο Σεπτέμβριο, παρατηρήθηκε μια νέα απομάκρυνση από το επίπεδο των 1.800 δολαρίων ανά ουγκιά. Επιθετικοί επενδυτές, όπως τα κερδοσκοπικά κεφάλαια, οι οποίοι είναι γνωστοί για τις άμεσες αντιδράσεις τους στις κινήσεις της αγοράς, ξεκίνησαν να μειώνουν τις θέσεις τους, οι οποίες από 20 εκατ. ουγκιές σε Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης και δικαιώματα προαίρεσης τον Σεπτέμβριο του 2012 μειώθηκαν σε μόλις 5,6 εκατ. ουγκιές στις 9 Απριλίου 2013.

Παράλληλα, οι επενδυτές που επέλεξαν να επενδύσουν στον χρυσό μέσω των Διαπραγματεύσιμων Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ETFs) και των Διαπραγματεύσιμων Προϊόντων (ETPs) συνέχιζαν να αυξάνουν τις θέσεις τους μέχρι τον Φεβρουάριο, όταν πλέον η πτώση της τιμής έγινε πιο αισθητή. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εν λόγω επενδυτές θεωρούνται πιο συντηρητικοί, πραγματοποιώντας επενδύσεις με μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα. Αυτή η κατηγορία επενδυτών, εκτός από τους μικρούς ιδιώτες επενδυτές, περιλαμβάνει και κάποια μεγάλα hedge funds, όπως το Paulson & Co., το οποίο μέχρι το τέλος του 2012 διατηρούσε στο χαρτοφυλάκιό του 21,8 εκατ. μετοχές του μεγαλύτερου ETF σε χρυσό, του SPDR Gold Trust.

Η μείωση που παρατηρήθηκε τον Φεβρουάριο στις διακρατούμενες ποσότητες των ETPs ξεκίνησε από την τεχνική διάσπαση των 1.625 δολαρίων ανά ουγκιά, για να συνεχιστεί από το τεχνικό γεγονός που αποκαλούμε death cross στις 20 Φεβρουαρίου, το οποίο σηματοδοτείται από τη συνάντηση του κινητού μέσου όρου των τελευταίων 50 ημερών με τον κινητό μέσο όρο των τελευταίων 200 ημερών. Το εν λόγω τεχνικό γεγονός εμφανίστηκε 3 φορές στα τελευταία πέντε χρόνια, στις δύο εκ των οποίων οδήγησε σε πτώση της τιμής του χρυσού κατά 15% και 8%.

Δεδομένων των μεγάλων επενδύσεων σε ETPs, οι κινήσεις πώλησης πήραν μαζικό χαρακτήρα. Τον περασμένο μήνα, παρακολουθήσαμε ισχυρές ρευστοποιήσεις, παρά την υποστήριξη των θεμελιωδών στοιχείων προερχόμενη από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους και την περίπτωση της Κύπρου, τα ισχνά οικονομικά δεδομένα των ΗΠΑ και της Κίνας καθώς και το υπέρογκο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας.

Αυτό που πραγματικά θορύβησε τους επενδύτες ήταν η πρόθεση της Κύπρου να πουλήσει τα αποθέματα χρυσού που διαθέτει για να καλύψει ζημίες. Μια τέτοια πώληση θα μπορούσε εύκολα να απορροφηθεί από την αγορά. Ωστόσο, εάν εφαρμοζόταν θα αποτελούσε προηγούμενο για άλλες κεντρικές τράπεζες της περιφέρειας της ευρωζώνης και μια τέτοια κίνηση από χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία θα είχε πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο, λόγω των υψηλών αποθεμάτων χρυσού που διαθέτουν.

Το κλίμα επιβαρύνθηκε περαιτέρω με την αρνητική έκθεση ενός από τους μεγαλύτερους οίκους αναλύσεων σχετικά με τον χρυσό. Η πορεία της τιμής είχε πλέον καθοριστεί, και με τη διάσπαση των 1.525 δολαρίων ανά ουγκιά οι μαζικές εντολές πώλησης στις αγορές spot και futures την οδήγησαν στα τρέχοντα επίπεδα. Κατά την πρώτη ώρα διαπραγμάτευσης της περασμένης Παρασκευής, σχεδόν 9 εκατ. ουγκιές άλλαξαν ιδιοκτήτες.


Τεχνικές προοπτικές

Την πτώση της τιμής κατά 59 δολάρια ΗΠΑ την Παρασκευή ακολούθησε ακόμα μεγαλύτερη πτώση τη Δεύτερα και το ερώτημα που τίθεται είναι πότε θα σταματήσει αυτή η πορεία. Όπως ήδη αναφέρθηκε, υπάρχει στήριξη από τα θεμελιώδη στοιχεία τις τελευταίες εβδομάδες, όμως η αγορά την προσπερνά. Μέχρι να βρεθεί νέα στήριξη, μια συνέχιση του προγράμματος αγοράς ομολόγων στις ΗΠΑ θα έχει πολύ μικρή ή μηδενική επίδραση στην τιμή του χρυσού. Η τεχνική εικόνα δεν είναι πολύ σαφής, αλλά εντοπίζουμε την αντίσταση στο εύρος τιμών από 1.500 έως 1.525 δολάρια ανά ουγκιά.

Η περαιτέρω πτώση προς τα 1.300 δολάρια ανά ουγκιά, που αντιπροσωπεύει διόρθωση κατά 50% του ανοδικού ράλι που προκλήθηκε από την κατάρρευση της Lehman Brothers το φθινόπωρο του 2008, είναι πλέον ορατή. Επίσης, αξίζει να σημειώσουμε ότι η τρέχουσα τιμή, λίγο πιο πάνω από τα 1.400 δολάρια ανά ουγκιά, βρίσκεται ανάμεσα στα όρια των 1.300 και των 1.425 δολαρίων ανά ουγκιά, τιμές στις οποίες ο χρυσός κινήθηκε για έξι μήνες από τα τέλη του 2010 μέχρι τις αρχές του 2011.


Στον απόηχο των γεγονότων

Η πολυετής ανοδική πορεία του μετάλλου έχει τελειώσει, όμως είναι ίσως πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για οριστική αντιστροφή της τάσης. Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα είναι πολύ σημαντικές, καθώς η αγορά του χρυσού έχει πλέον εξελιχθεί σε ψυχολογικό παιχνίδι. Θα αναγκαστούν οι επενδυτές σε ETPs να συνεχίσουν τις ρευστοποιήσεις τους ή θα υπάρξει στήριξη από τις ισχνές επιδόσεις της παγκόσμιας οικονομίας;

Η πρώτη περίπτωση, παράλληλα με τις εντολές πώλησης των κερδοσκοπικών κεφαλαίων, θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση της αγοράς. Σε προηγούμενες αναλύσεις μας, διατηρούσαμε μια εποικοδομητική άποψη για την πορεία του χρυσού, γνωρίζοντας όμως ότι διάσπαση των 1.500 δολαρίων ανά ουγκιά θα άλλαζε τους όρους του παιχνιδιού. Εντοπίζουμε πλέον το επίπεδο στήριξης στα 1.300 δολάρια ανά ουγκιά, μετά από παρατεταμένη περίοδο αβεβαιότητας, με την αντίσταση να εντοπίζεται στα 1.550 δολάρια ανά ουγκιά.

Η διαδικασία επανάκτησης της εμπιστοσύνης των επενδυτών είναι μακροχρόνια και δεν έχει ξεκινήσει ακόμα.