Σε ένα οικονομικό τοπίο που αλλάζει ραγδαία η Γερμανία ζητά από την παγκόσμια οικονομική κοινότητα να επιμείνει στη γραμμή της δημοσιονομικής προσαρμογής, αν και πλέον συνοδεύει τον όρο με τον επιθετικό προσδιορισμό «φιλική προς την ανάπτυξη». Γερμανός αξιωματούχος, μιλώντας ανώνυμα σε διεθνή πρακτορεία όπως το Bloomberg και το Reuters προετοίμασε τη διεθνή κοινότητα για το στίγμα των γερμανικών προθέσεων λίγο πριν ξεκινήσει η σύνοδος του G20. Συναντά, όμως, σθεναρή αντίδραση, και μάλιστα από την Ουάσιγκτον.

Η Γερμανία επιμένει σε όσα αποφασίστηκαν στη σύνοδο του Τορόντο το 2010 για μείωση των ελλειμμάτων και σταθεροποίηση των χρεών. Ζητά μάλιστα να δεσμευθούν οι κυβερνήσεις του G20 για παράταση αυτής της πέρα από το 2016.

«Ο στόχος είναι και παραμένει η μείωση των χρεών σε βιώσιμα επίπεδα» δήλωσε ο Γερμανός αξιωματούχος και συμπλήρωσε: «Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται με τη δημοσιονομική προσαρμογή, άλλοι λένε με την ανάπτυξη. Εμείς πιστεύουμε ότι γίνεται με τη φιλική προς την ανάπτυξη προσαρμογή».

Το θέμα της μείωσης του δημοσίου χρέους θα είναι από τα βασικότερα στην ατζέντα του G20, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη θέσπιση συγκεκριμένων στόχων. Η Γερμανία, με τη στήριξη και άλλων χωρών, επιμένει να τεθεί στόχος για μείωση του χρέους στο 90% του ΑΕΠ, ενώ οι ΗΠΑ αντιδρούν.

Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών περιπλέκουν την κατάσταση. Η Κύπρος έγινε το πέμπτο μέλος της ευρωζώνης που προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης, με μάλλον άκομψο τρόπο και με το κούρεμα των καταθέσεων να έχει θορυβήσει άπαντες. Η εξίσωση αλλάζει μετά και τις τολμηρές κινήσεις του Τόκιο. Ο όρος που επικράτησε διεθνώς για τη μαζική χαλάρωση της πολιτικής από την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας είναι «νομισματική επανάσταση».

Γεγονός είναι ότι πλέον αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού όχι μόνο για τις αναδυόμενες αγορές, αλλά και για την ευρωζώνη, με ενίσχυση του ευρώ έναντι του γεν και μαζική εκροή κεφαλαίων από την ευρωζώνη προς την Ιαπωνία (όπως αποδεικνύει και η πρόσφατη δημοσκόπηση της Bank of America Merrill Lynch σε διαχειριστές κεφαλαίων).

Παράλληλα, το ΔΝΤ υποβάθμισε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία και ειδικότερα για την ευρωζώνη, ενώ αντιθέτως αναβάθμισε τις εκτιμήσεις του για την Ιαπωνία. Επίσης, η βουτιά στον τελευταίο δείκτη οικονομικού κλίματος ZEW για τη Γερμανία, όπως και η κάθετη πτώση των πωλήσεων αυτοκινήτων στη χώρα κατά 17% αποδεικνύουν ότι η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης δεν μπορεί να συμπαρασύρει τους Ευρωπαίους εταίρους της σε πορεία ανάπτυξης. Πόσο μάλλον όταν συνεχίζει να θέτει εμπόδια στο σχέδιο της τραπεζικής ενοποίησης, αλλά και στις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ακόμη και ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε την Τρίτη ότι πλέον το κλειδί για την ευρωζώνη είναι η ανάπτυξη. Επισημαίνεται ότι ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας έχει ζητήσει ένα ευρωπαϊκό Σύμφωνο Ανάπτυξης από τον Απρίλιο του 2012.

Έναν χρόνο μετά και οι ΗΠΑ εκφράζουν την αγωνία τους για τις εξελίξεις στην ευρωζώνη. Προ ημερών, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ κ.Λιου, κατά τη συνάντησή του με τον Β. Σόιμπλε, ζήτησε από τη Γερμανία να συμβάλει στην ώθηση της καταναλωτικής ζήτησης ευρύτερα της ευρωζώνης. Η αντίδραση του Β. Σόιμπλε ήταν άμεση λέγοντας ότι θα προτιμούσε «να μη δίνονται συμβουλές δημόσια» για θέματα που άπτονται της οικονομικής πολιτικής.


Πού εστιάζουν οι ΗΠΑ

Η διαμάχη μεταφέρεται τώρα σε επίπεδο G20, καθώς υψηλόβαθμο στέλεχος του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών δηλώνει πως οι ΗΠΑ ανησυχούν για την παρατεινόμενη αναιμική ζήτηση στην ευρωζώνη και για την κόπωση από τη λιτότητα σε ορισμένες από τις χώρες της, οι οποίες εφαρμόζουν προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης. «Η μακρά περίοδος αναιμικής ζήτησης στην Ευρώπη προκαλεί εντεινόμενη ανησυχία», δήλωσε ο μη κατονομαζόμενος αξιωματούχος.

Κατά τη διάρκεια της συνόδου των υπουργών Οικονομικών της Ομάδας G20 στην Ουάσιγκτον, οι ΗΠΑ πρόκειται να πιέσουν στην κατεύθυνση για νέα εξισορρόπηση στην ευρωζώνη προκειμένου οι χώρες με πλεονασματικές οικονομίες να αναθερμάνουν την εσωτερική τους ζήτηση ώστε να «διευκολυνθεί» η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών των χωρών της περιφέρειας, πρόσθεσε ο ίδιος. Η νέα αυτή εξισορρόπηση θα πρέπει «να επιτρέψει να αποφευχθεί μία κόπωση από τη λιτότητα», επισήμανε ο ίδιος, απηχώντας τις αντίστοιχες ανησυχίες που εξέπεμψε το ΔΝΤ.

Οι ΗΠΑ εκφράζουν εξίσου την ευαρέσκειά τους για τη «ρύθμιση» του ρυθμού μείωσης των ελλειμμάτων σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες «προκειμένου να ληφθεί με καλύτερο τρόπο υπόψη η ισχνή ανάπτυξη» και για να μην αποδυναμωθεί περισσότερο η ζήτηση, υπογράμμισε ο ίδιος αξιωματούχος, που δεν θέλησε να κατονομαστεί.