Η Ευρώπη, παρά την παγκόσμια ύφεση και την αβεβαιότητα που δημιουργεί η συνεχιζόμενη κρίση στην Ευρωζώνη, συνέχισε να προσελκύει άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, σημειώνοντας αύξηση της τάξεως του 6,3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2011.

Σύμφωνα με στοιχεία της έρευνας της Ernst & Young «Mid-year European Attractiveness Survey» οι θέσεις εργασίες που δημιουργήθηκαν από ΑΞΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012 (78.299) αντισταθμίζουν σε κάποιο βαθμό τις θέσεις εργασίας που χάθηκαν ως αποτέλεσμα των αναδιαρθρώσεων και της συμπίεσης της αλυσίδας εφοδιασμού σε πολλούς κλάδους της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ο Marc Lhermitte, επικεφαλής των International Location Advisory Services της Ernst & Young, σχολιάζει: «Οι επενδυτές φαίνεται να έχουν αποδεχθεί την αβεβαιότητα και τη ρευστότητα σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και κλάδους ως μια «νέα σταθερά». Τα οικονομικά προβλήματα της περιοχής υπερκαλύπτονται από τα ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη που παρουσιάζει η Ευρώπη, όπως η συγκέντρωση καταναλωτών με μεγάλη αγοραστική δύναμη, η ποικιλία παραγωγικών δεξιοτήτων, ένα απαράμιλλο κλίμα καινοτομίας και ανώτερες υποδομές.»

Που κατευθύνονται οι επενδύσεις;

Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης (ΔΕ) συνέχισαν να προσελκύουν μεγαλύτερο αριθμό επενδύσεων, οι οποίες όμως ήταν μικρότερης αξίας και δημιούργησαν λιγότερες θέσεις εργασίας από τις επενδύσεις σε άλλα σημεία της Ευρώπης. Ωστόσο, η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) άρχισε να ανακάμπτει ως προορισμός ΑΞΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012. Είχε προηγηθεί μια σημαντική επιβράδυνση κατά το 2010 και 2011, όταν οι επενδύσεις στην περιοχή έφθασαν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, η ΔΕ προσέλκυσε το 75% των αποφάσεων για ΑΞΕ, όμως περισσότερες από τις μισές θέσεις εργασίας (53,8%) δημιουργήθηκαν από ΑΞΕ στην ΚΑΕ.

Η Μεγάλη Βρετανία παρέμεινε ο μεγαλύτερος αποδέκτης ΑΞΕ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012 με τη Γαλλία να διατηρεί τη δεύτερη θέση. Η Ισπανία βρέθηκε στην τρίτη θέση ξεπερνώντας τη Γερμανία. Θετική εξέλιξη αποτελεί η αύξηση των ΑΞΕ στους τομείς των υπηρεσιών και της μεταποίησης, ιδιαίτερα σε χώρες της ΚΑΕ όπως η Τσεχία. Υπήρξε επίσης μια σημαντική αύξηση στον τομέα των logistics, με κύριους επενδυτές εταιρείες από τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.

Τρεις κλάδοι δίνουν ώθηση στις ΑΞΕ στην Ευρώπη

Οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις και η βιομηχανία λογισμικού (κυρίως από τις ΗΠΑ, τη Μ.Βρετανία, τη Γαλλία, την Ισπανία και την Ινδία) διατήρησαν τις θέσεις τους ως οι δυο κορυφαίοι κλάδοι ΑΞΕ στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας το 29,4% των επενδυτικών αποφάσεων.

Ωστόσο, βιομηχανικοί κλάδοι όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, τα μηχανήματα, τα χημικά και τα καταναλωτικά αγαθά διατήρησαν τη θέση τους ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Οι ΑΞΕ στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας συνέχισαν να αυξάνονται, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, κυρίως στην ΚΑΕ. Ο κλάδος διατήρησε την τρίτη θέση ως προς τον αριθμό των επενδύσεων και είχε τη μεγαλύτερη συμβολή στη δημιουργία θέσεων εργασίας, χάρη σε μεγάλες επενδύσεις από Γερμανούς, Αμερικανούς και Ιάπωνες κατασκευαστές βασικού εξοπλισμού και προμηθευτές.

Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, υπήρξε μια σημαντική αύξηση των ΑΞΕ που πραγματοποιήθηκαν από εταιρείες παροχής υπηρεσιών logistics, κυρίως από εταιρείες των ΗΠΑ και της Γερμανίας. Οι εταιρείες που επιδιώκουν να διαχειρισθούν τις πυκνές και πολύπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού της Ευρώπης, με στόχο τον εξορθολογισμό των διαδικασιών και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, καταφεύγουν όλο και συχνότερα στο outsourcing σε εταιρείες logistics.

Επενδυτές

Όσον αφορά στην προέλευση των επενδυτικών κεφαλαίων, οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας το 32,5% του συνόλου, κυρίως στους τομείς του λογισμικού και των υπηρεσιών προς τις επιχειρήσεις.

Κατά την ίδια περίοδο πέρυσι, επτά Ευρωπαϊκές χώρες ήταν μεταξύ των 10 μεγαλύτερων επενδυτών στην ήπειρο. Η Γερμανία ενίσχυσε τη θέση της ως ο μεγαλύτερος Ευρωπαίος επενδυτής, αντιπροσωπεύοντας το 12,5% των επενδύσεων και δημιουργώντας το 27,2% των θέσεων εργασίας.

Από τα στοιχεία της έκθεσης προκύπτει, επίσης ότι οι επιχειρήσεις από τις αναδυόμενες αγορές επεκτείνονται, σε επιλεγμένες Ευρωπαϊκές αγορές. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2012, επιχειρήσεις από τις χώρες BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα) αντιπροσώπευαν το 5,7% συνόλου των ΑΞΕ και το 7% των νέων θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.

Ευέλικτοι διαμορφωτές πολιτικής επιδιώκουν την προσέλκυση επενδύσεων

Για να διατηρήσουν το ρυθμό των επενδύσεων στη βιομηχανία, αρκετές Ευρωπαϊκές οικονομίες αποδέχονται, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, τις απαιτήσεις των ξένων επενδυτών. Όπως εξηγεί ο Marc Lhermitte, «οι ΑΞΕ ενισχύονται και από την αυξημένη ευελιξία των διαμορφωτών της πολιτικής, οι οποίοι αναγνωρίζουν το σημαντικό ρόλο των ΑΞΕ στη δημιουργία θέσεων εργασίας και την τόνωση της οικονομίας. Κατά συνέπεια, αρκετοί εξ αυτών επιδιώκουν να διευκολύνουν τις επενδύσεις μέσω της ορθολογικής χρήσης κινήτρων όπως οι φορολογικές ελαφρύνσεις και η ενίσχυση των υποδομών.»

Οι προοπτικές

Ο Marc Lhermitte καταλήγει: «Το γεγονός ότι επιχειρήσεις από όλον τον κόσμο επιλέγουν να επενδύσουν στην Ευρώπη αποδεικνύει ότι η περιοχή διατηρεί, προς το παρόν τουλάχιστον, σημαντικά πλεονεκτήματα. Το οικονομικό κλίμα σε ολόκληρη την Ευρώπη θα παραμείνει ζοφερό για κάποιο διάστημα, όμως οι επενδυτές αρχίζουν να αποδέχονται το νέο περιβάλλον. Η διεθνής επιχειρηματική κοινότητα συνειδητοποιεί ότι η Ευρωπαϊκή αγορά είναι πολύ μεγάλη για να την αγνοήσουν. Αναγνωρίζεται ότι η Ευρώπη διατηρεί ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη που δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς. Αυτό θα την βοηθήσει να παραμείνει μεταξύ των κορυφαίων επενδυτικών προορισμών στον κόσμο.»