Οι ασθενείς διαχωρίστηκαν από τους υγιείς και το ζήτημα τώρα είναι η θεραπεία και η αποκατάσταση. Πώς θα γίνει όμως αυτό, διερωτάται σε άρθρο της η εφημερίδα "Wall Street Journal"; Πώς θα κατορθώσουν οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας να πείσουν τους επενδυτές να τους δανείσουν με ανεκτά επιτόκια;

Οι πολιτικοί της ευρωζώνης δηλώνουν ότι το παν είναι οι περικοπές των δαπανών. Η λιτότητα όμως δεν αρκεί για να λυθούν τα προβλήματα. Ακόμα κι αν μειωθούν τα ελλείμματα, παραμένουν ελλείμματα, άρα προσθέτουν στο κρατικό χρέος.

Το πρόβλημα της λιτότητας είναι ότι προσφέρει μεν διαβεβαιώσεις στους επενδυτές ομολόγων, παράλληλα όμως δημιουργεί μεγαλύτερη επιφυλακτικότητα στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις, γεγονός που πλήττει την ανάπτυξη.

Τα τρία κράτη της ευρωζώνης που διασώθηκαν, οι "Bailout Three" όπως τις αναφέρει το άρθρο, δεν έχουν την πολυτέλεια να προχωρήσουν σε υποτίμηση νομίσματος - όπως έχει κάνει για παράδειγμα η Βρετανία, προκειμένου να προωθήσει τις εξαγωγές της, οι οποίες έτσι υποκαθιστούν καταναλωτικές δαπάνες και βοηθούν τις επιχειρήσεις να υποκαταστήσουν κρατικές επενδύσεις.

Πώς θα καταφέρουν λοιπόν η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία να κάνουν την υποτίμηση;

Υπάρχει τρόπος - αλλά είναι πολύ επίπονος. Στην Ιρλανδία, όπως σημειώνει το ΔΝΤ, το εργατικό κόστος έχει μειωθεί 10,4%, που ισοδυναμεί με νομισματική υποτίμηση. Το αποτέλεσμα ήταν μεγάλη αύξηση των εξαγωγών ως μερίδιο του ΑΕΠ, αν και το πρόβλημα είναι πως το ΑΕΠ υποχωρεί.

Η Ελλάδα έχει επίσης μπει στον δρόμο της μείωσης του εργατικού κόστους, αλλά δεν διαθέτει ισχυρή εξαγωγική βάση, οπότε θα περάσει αρκετός χρόνος για να μπορέσουν οι εξαγωγές να κάνουν τη διαφορά - ειδικά καθώς είναι πολύ δύσκολη και ακριβή η έναρξη επιχείρησης στη χώρα.

Η Πορτογαλία είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να βγει από τα προβλήματα μέσω εξαγωγών.

Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η ευρωζώνη δεν κάνει λόγο για αναπτυξιακές στρατηγικές στις τρεις προβληματικές χώρες. Δεν έχει πολλά να πει…

Και χωρίς ανάπτυξη, το πρόβλημα του χρέους δεν θα λυθεί. Το πιθανότερο είναι ότι το 2013 ορισμένες, αν όχι και οι τρεις χώρες, θα εξακολουθούν να μην μπορούν να χρηματοδοτηθούν στις διεθνείς αγορές ομολόγων.

Και το 2013, οι κανόνες θα αλλάξουν και θα τεθεί σε ισχύ ο νέος μηχανισμός European Stability Mechanism, ο οποίος προβλέπει ότι όσες χώρες θέλουν να τον χρησιμοποιήσουν "θα υποστούν αυστηρή ανάλυση της βιωσιμότητας του εθνικού χρέους τους". Κι αν το συμπέρασμα δεν είναι ευνοϊκό και δεν υπάρχει ρεαλιστικός τρόπος βιωσιμότητας του εθνικού χρέους, αυτό θα πρέπει να υποστεί αναδιάρθρωση.

Και με δεδομένες τις προφανείς προοπτικές των δημοσίων χρεών στα επόμενα χρόνια, εμφανίζεται πολύ πιθανή η πιθανότητα αναδιάρθρωσης σε τουλάχιστον μία από τις προβληματικές χώρες της ευρωζώνης.