Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ομάδας Global ETF Research & Implementation Strategy της BlackRock, το ενεργητικό των διαπραγματεύσιμων αμοιβαίων κεφαλαίων (exchange traded funds - ETFs) και, γενικότερα, των διαπραγματεύσιμων παράγωγων προϊόντων (exchange traded products - ETPs) αναμένεται να αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό της τάξης του 20 με 30 τοις εκατό για τα επόμενα τρία χρόνια, φέρνοντας τα υπό διαχείριση κεφάλαια (AUM) για το σύνολο του κλάδου ETF/ETP στα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, περίπου, μέχρι τις αρχές του 2012.

Σύμφωνα με έκθεση ομάδας αναλυτών της BlackRock, αναφορικά με τη μέχρι σήμερα πορεία και τις μελλοντικές προοπτικές των ETF και ETP σε παγκόσμιο επίπεδο, και με βάση στοιχεία της 31ης Δεκεμβρίου 2010, οι επενδυτές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 3.503 προϊόντα και 7.311 συνδυασμούς (ETF listings).

Tα υπό διαχείριση κεφάλαια φτάνουν τα 1,482 τρισεκατομμύρια δολάρια, ο αριθμός των διαχειριστών τους 168, και το πλήθος των χρηματιστηριακών αγορών οι οποίες έχουν εισάγει ETFs, τις 50. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα αντίστοιχα μεγέθη για το 2009 διαμορφώνονταν ως εξής: 2.672 προϊόντα σε 4.856 συνδυασμούς, υπό διαχείριση ενεργητικό ύψους 1,156 τρισεκατομμυρίων δολάριων, 132 διαχειριστές και 45 χρηματιστήρια σε ολόκληρο τον κόσμο.

“Το 2010 είδαμε να αναπτύσσεται ο κλάδος των ETF/ETP στο σύνολό του, και περιμένουμε ότι η τάση αυτή θα διατηρηθεί και το 2011,” δήλωσε η κα. Deborah Fuhr, Επικεφαλής της ομάδας ETF Research & Implementation Strategy στη BlackRock.

Τα ETFs είναι διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια ανοικτού τύπου, τα οποία συνδέονται με κάποιο δείκτη. Οι επενδυτές μπορούν να τα αγοράζουν ή να τα πωλούν μέσω των χρηματιστηρίων, όπως ακριβώς κάνουν και με τις κανονικές μετοχές. Τα τελευταία χρόνια τα ETFs έχουν γίνει δημοφιλή και χρησιμοποιούνται ευρέως ως επενδυτικά οχήματα, καθώς διευκολύνουν τους επενδυτές στην προσπάθεια διασποράς του επενδυτικού κινδύνου των χαρτοφυλακίων τους (diversification), είτε μέσω βραχυπρόθεσμων κινήσεων τακτικής, είτε μέσω πιο μακροπρόθεσμων επιλογών στρατηγικού χαρακτήρα. Ο ευρύτερος κλάδος των ETPs περιλαμβάνει και άλλους τρόπους οργάνωσης και διάθεσης παραγώγων, μέσω παρακαταθηκών (trusts), εταιρικών σχημάτων (partnerships), αμοιβαίων κεφαλαίων εμπορευμάτων (commodity pools) και χρεογράφων πληρωμής (notes).

Αναφερόμενη ειδικά στα ETFs, η κα. Fuhr προβλέπει ότι μέχρι το τέλος του 2012, το υπό διαχείριση ενεργητικό τους θα προσεγγίζει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια στο σύνολο των παγκόσμιων αγορών. Ειδικότερα για την αμερικανική αγορά, μέσα στο 2011 προβλέπεται να φτάσει το ένα τρισεκατομμύριο, ενώ στην Ευρώπη μέχρι το 2013 το ενεργητικό θα είναι της τάξης των 500 δισεκατομμυρίων.

Αν ληφθεί υπόψη το σύνολο των ETFs και των ETPs, το AUM στις ΗΠΑ θα πρέπει να φτάσει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια μέσα στο 2013, και στην Ευρώπη να προσεγγίσει τα 500 δισεκατομμύρια εντός του 2012.

Σύμφωνα με την κα. Fuhr, οι λόγοι για την όλο και μεγαλύτερη χρήση του συγκεκριμένου επενδυτικού οχήματος, έχουν σχέση με το ότι τα ETFs καλύπτουν πλέον μια μεγάλη ποικιλία τίτλων, δεικτών, εμπορευμάτων και ομολόγων, αλλά και με το ότι γίνεται καλύτερη προώθηση τους από την πλευρά των online brokers, υπάρχει μεγαλύτερη εμπλοκή των παραδοσιακών διαχειριστών αμοιβαίων, και τέλος, αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των χρηματιστηρίων που σχεδιάζουν να εισάγουν τη διαπραγμάτευση νέων ETF. Παράλληλα, αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο των αγορών στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και σε πολλές από τις αναδυόμενες αγορές, επιτρέπουν πλέον στα αμοιβαία κεφάλαια να τοποθετούν σε ETFs ένα μεγαλύτερο μέρος του ενεργητικού τους.

“Η ζήτηση για τα ETFs σε παγκόσμιο επίπεδο έχει αυξηθεί κατακόρυφα, καθώς τόσο οι θεσμικοί, όσο και οι μεμονωμένοι επενδυτές ανακαλύπτουν τα μοναδικά τους πλεονεκτήματα, όπως η ευελιξία, η διαφάνεια, και το σημαντικά χαμηλότερο κόστος,” ανέφερε η κα. Fuhr “Η διάθεση επενδυτικών προϊόντων που είναι ευέλικτα, ρευστοποιούνται εύκολα, βοηθούν στη διασπορά του επενδυτικού κινδύνου και δεν κοστίζουν πολύ, δίνει τη δυνατότητα στους επενδυτές να υλοποιήσουν μια σειρά από ολοκληρωμένες στρατηγικές επιλογές και φαίνεται να χτυπά μια ευαίσθητη χορδή τους, τόσο σε περιόδους έντονα ανοδικής κίνησης των αγορών, όσο και σε περιόδους ταχύτατης πτώσης.”

Η εισροή κεφαλαίων στα ETFs επιβεβαιώνει τη στροφή των επενδυτών σε μετοχικούς τίτλους

Οι εισροές κεφαλαίων στα ETFs κατά τη διάρκεια του 2010 δείχνει ότι αρχίζουν πλέον να αποτελούν ισχυρή ένδειξη, όσον αφορά τη μετατόπιση του ενδιαφέροντος των επενδυτών από μια κατηγορία επενδύσεων σε κάποια άλλη. “Στη διάρκεια του 2010, παρατηρήθηκαν μεγάλες εισροές σε ETFs τα οποία παρακολουθούσαν την πορεία συγκεκριμένων μετοχών σε αναπτυγμένες και αναδυόμενες αγορές,” δήλωσε η κα. Fuhr. “Παράλληλα, οι καθαρές εισροές στα ETFs/ETPs που συνδέονταν με εμπορεύματα ή ομόλογα ήταν μικρότερες σε σύγκριση με το 2009, γεγονός που αποτυπώνει την αλλαγή των επενδυτών όσον αφορά τον επενδυτικό κίνδυνο που ήταν έτοιμοι να δεχτούν.”

Το 2010, οι νέες καθαρές τοποθετήσεις σε ETFs/ETPs ανήλθαν στα 169,4 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ το 2009 το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 176,3 δισεκατομμύρια.

Το 2010, τα μετοχικά ETFs/ETPs προσέλκυσαν νέα κεφάλαια ύψους 106,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό σημαντικά μεγαλύτερο από τα 69,1 δισεκατομμύρια του 2009. Από τα κεφάλαια αυτά, 64.2 δισεκατομμύρια δολάρια τοποθετήθηκαν σε ETFs/ETPs τα οποία παρακολουθούν χρηματιστηριακούς δείκτες ανεπτυγμένων αγορών, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσό του 2009 ήταν 34.6 δισεκατομμύρια. Όσον αφορά τα ETFs/ETPs τα οποία είναι συνδεδεμένα με δείκτες αναδυόμενων αγορών, οι εισροές νέων κεφαλαίων το 2010 έφτασαν τα 42,1 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με τα 34.5 δισεκατομμύρια του 2009.

Παράλληλα, τα ETF/ETP σταθερού εισοδήματος προσέλκυσαν, το 2010, νέα κεφάλαια ύψους 37,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε σύγκριση με τα 54,3 δισεκατομμύρια του 2009. Την ίδια περίοδο, μειώθηκαν σημαντικά τα νέα κεφάλαια που κατευθύνθηκαν σε ETFs/ETPs τα οποία είναι συνδεδεμένα με εμπορεύματα, από τα 46.2 δισεκατομμύρια δολάρια του 2009, στα 22.7 δισεκατομμύρια το 2010.

Εξασφαλίζοντας ευρεία έκθεση και ταυτόχρονη διαχείριση του επενδυτικού κινδύνου

Οι δύσκολες συνθήκες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια του 2008 και του 2009 στις χρηματιστηριακές αγορές, οδήγησαν τους επενδυτές σε σημαντικές αλλαγές όσον αφορά το ρίσκο που έχουν διάθεση να αποδεχτούν, και άνοιξε την όρεξη τους για τοποθετήσεις σε προϊόντα με μεγάλη εμπορευσιμότητα, τα οποία ρευστοποιούνται χωρίς δυσκολία. Κατά τη διάρκεια του 2010, πολλοί επενδυτές ανακάλυψαν ότι τα ETFs καλύπτουν καλύτερα από άλλα επενδυτικά προϊόντα, την ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τα κόστη, τη διαμόρφωση των τιμών, τη δομή των παραγώγων, την ευκολία ρευστοποίησης, και τον επενδυτικό κίνδυνο σε σχέση με το προσδοκώμενο κέρδος, σημείωσε η κα. Fuhr.

“Τα ETFs διευκολύνουν τους επενδυτές, επιτρέποντας τους να τοποθετούνται σε διάφορες κατηγορίες επενδύσεων (asset classes), γεωγραφικές περιοχές και κλάδους της οικονομίας,” δήλωσε σχετικά. “Ακόμη πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα ETFs δίνουν στους επενδυτές την ευκαιρία να συμμετέχουν στις αγορές εκείνες που έχουν δώσει υποσχέσεις υψηλών αποδόσεων.”

Την ίδια στιγμή, και παρά την διάδοση στη χρήση των ETFs ως εργαλείων για τοποθετήσεις σε εναλλακτικά asset classes, οι επενδυτές θα συνεχίσουν να προτιμούν τα ETFs τα οποία παρακολουθούν ευρύτερους δείκτες, δήλωσε η κα. Fuhr. “Δεδομένης της μεγάλης μεταβλητότητας που χαρακτηρίζει σήμερα τις αγορές, κανένας κλάδος, καμία μετοχή και καμία επενδυτική στρατηγική δεν μπορούν από μόνοι τους να αποδίδουν συνεχώς καλύτερα από τους υπόλοιπους,” σημείωσε η κα. Fuhr. “Αν κάποιος τοποθετήσει ένα μέρος των διαθεσίμων του σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, επιλέγοντας προϊόντα συνδεδεμένα με πιο γενικούς δείκτες, όχι μόνο βοηθά να μειωθεί η μεταβλητότητα των επενδύσεων του, αλλά μπορεί και να εξασφαλίσει μια εξίσου καλή απόδοση για το σύνολο του χαρτοφυλακίου του.”

“Τα ETFs έχουν αλλάξει εκ βάθρων τον τρόπο με τον οποίο κτίζουν τα χαρτοφυλάκια τους, τόσο οι θεσμικοί, όσο και οι μεμονωμένοι επενδυτές,” ανέφερε η κα. Fuhr. “Περιμένουμε ότι τα ETFs θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα όχημα επενδύσεων το οποίο κερδίζει την προτίμηση των επενδυτών, θεσμικών ή μη, καθώς τους εξασφαλίζει έκθεση σε ευμετάβλητες αγορές χωρίς ιδιαίτερα υψηλό κόστος.”

Η ανάπτυξη του κλάδου υπογραμμίζει την ανάγκη καλύτερης εκπαίδευσης

Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη του κλάδου των ETFs και ETPs υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη επιμόρφωση της αγοράς σε σχέση με τα συγκεκριμένα προϊόντα, το πώς σχεδιάζονται και το πώς λειτουργούν αποτελεσματικά, ανέφερε η κα. Fuhr.

“Τα ETFs αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες καινοτομίες του χρηματοοικονομικού τομέα τα τελευταία χρόνια, και παρόλο που το μέλλον τους διαγράφεται ρόδινο, ο κλάδος βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι,” σημείωσε η κα. Fuhr. “Απαιτείται σαφήνεια για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τους επενδυτές να κατανοήσουν τη δομή και το μηχανισμό λειτουργίας των ETF και των ETP, αλλά και τα φορολογικά και κανονιστικά θέματα που συνδέονται με τη χρήση των συγκεκριμένων προϊόντων. Επίσης, μια από τις πιεστικές ανάγκες του κλάδου για το 2011, είναι η αποσαφήνιση των ορισμών όσον αφορά τον τρόπο δόμησης των διάφορων προϊόντων.

“Η μεγαλύτερη διαφάνεια όσον αφορά τη δομή των ETFs και των ETPs, τη σύνθεση των δεικτών που παρακολουθούν και τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται οι τιμές τους, είναι θέματα ζωτικής σημασίας για τους επενδυτές που επιθυμούν να κάνουν συνειδητές επενδυτικές επιλογές,” σημείωσε.