Εξορύξεις σε βαθέα διεθνή ύδατα ετοιμάζει ο Τραμπ

Υπό επεξεργασία το διάταγμα που θα προβλέπει ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης για εξορύξεις στους ωκεανούς, κατά παράβαση της Διεθνούς Αρχής του ΟΗΕ για τον Βυθό. Αλλά... ψιλά γράμματα για το δόγμα «Πρώτα η Αμερική».

Δημοσιεύθηκε: 31 Μαρτίου 2025 - 21:05

Ο Λευκός Οίκος εξετάζει την έκδοση διατάγματος που θα επιταχύνει τη χορήγηση άδειας για εξορύξεις μεγάλου βάθους σε διεθνή ύδατα, επιτρέποντας στις εταιρείες να παρακάμψουν τη διαδικασία αναθεώρησης που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη, σύμφωνα με δύο πηγές με άμεση γνώση των συζητήσεων που επικαλείται το Reuters.

Εάν υπογραφεί, το διάταγμα θα σημάνει την τελευταία προσπάθεια του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αξιοποιήσει τα διεθνή κοιτάσματα νικελίου, χαλκού και άλλων κρίσιμων ορυκτών που χρησιμοποιούνται ευρέως σε ολόκληρη την οικονομία, μετά τις αντίστοιχες πρόσφατες απόπειρες στις οποίες προχώρησε με αιχμή τον ορυκτό πλούτο της Γροιλανδίας και της Ουκρανίας. Ο Τραμπ πρόσφατα επικαλέστηκε εξουσίες έκτακτης ανάγκης για να ενισχύσει την εγχώρια παραγωγή ορυκτών.

Η Διεθνής Αρχή για τον Βυθό - που προέκυψε από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, την οποία οι ΗΠΑ δεν έχουν επικυρώσει - εδώ και χρόνια επεξεργάζεται πρότυπα για τις εξορύξεις σε βαθέα διεθνή ύδατα, αν και δεν τα έχει ακόμη επισημοποιήσει λόγω ανεπίλυτων διαφορών σε αποδεκτά επίπεδα ρύπανσης και θορύβου, μεταξύ άλλων.

Το διάταγμα Τραμπ είναι πιθανό να ορίζει ότι οι ΗΠΑ σκοπεύουν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους για εξόρυξη κρίσιμων ορυκτών στον πυθμένα του ωκεανού, επιτρέποντας της παράκαμψη της διεθνούς Αρχής. Οι εταιρείες θα λαμβάνουν άδεια από την Εθνική Διοίκηση Ωκεανών και Ατμόσφαιρας του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις πηγές.

Οι εταιρείες εξόρυξης θεωρούν ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εν λόγω πρακτικής στον βυθό είναι σημαντικά μικρότερες από την εξόρυξη στην ξηρά, αν και πολλές περιβαλλοντικές ομάδες επιμένουν ότι δεν πρέπει να επιτραπεί κάτι τέτοιο, λόγω πιθανών κινδύνων για τη θαλάσσια ζωή.

Οποιαδήποτε χώρα μπορεί να επιτρέψει εξόρυξη στα δικά της βαθέα χωρικά ύδατα, περίπου 200 ναυτικά μίλια από την ακτή. Οι χώρες που ενδιαφέρονται περισσότερο γι' αυτό είναι η Νορβηγία και η Ιαπωνία.

Η κίνηση θα σηματοδοτήσει ακόμη ένα βήμα απομάκρυνσης του Λευκού Οίκου από τους παγκόσμιους θεσμούς, που ο Τραμπ θεωρεί ότι έρχονται σε αντίθεση με τις οικονομικές πολιτικές του δόγματος «Πρώτα η Αμερική».

Ενδεχομένως, μάλιστα, θα προκληθούν εντάσεις με άλλα κράτη που ανταγωνίζονται για πόρους στα διεθνή ύδατα και πιστεύουν ότι η αδειοδότηση πρέπει να ορίζεται από τον παγκόσμιο φορέα που επιβλέπει τη σχετική πρόσβαση και επιλύει διαφορές, σημειώνει το Reuters.

Μέρος του κυνηγιού του Τραμπ για φρέσκες πηγές κρίσιμων ορυκτών έχει να κάνει με τις προσπάθειες να μειωθεί ο έλεγχος της Κίνας στην παραγωγή και την επεξεργασία τους.

Η εξόρυξη σε βαθέα ύδατα, σημειώνεται, είναι τεχνικά πιο περίπλοκη από την εξόρυξη στην ξηρά.