Πάνω από τρεις μήνες αφότου κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις ομοσπονδιακές εκλογές, ο ακροδεξιός ηγέτης Χέρμπερτ Κικλ βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γίνει ο πρώτος Αυστριακός καγκελάριος του Κόμματος Ελευθερίας σε συνεργασία με το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα.
Ο Κικλ, 56 ετών, πρόκειται να συναντήσει τον Πρόεδρο της χώρας για να συζητήσουν το σχηματισμό κυβέρνησης. Εν τω μεταξύ οι συντηρητικοί δήλωσαν την Κυριακή ότι είναι έτοιμοι να αρχίσουν να συζητούν.
Μια κυβέρνηση Κικλ θα ήταν η πρώτη με επικεφαλής το ακροδεξιό κόμμα στην Αυστρία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Λαϊκό Κόμμα προσπάθησε για δεκαετίες να κρατήσει αποστάσεις, σχηματίζοντας συνασπισμούς με τους Σοσιαλδημοκράτες και άλλες πολιτικές ομάδες ή προσκαλώντας τα μέλη του να συμμετάσχουν ως μικρότεροι εταίροι.
Αυτή τη φορά, οι συντηρητικοί αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, σοκάροντας το πολιτικό κατεστημένο της Αυστρίας. Το Κόμμα της Ελευθερίας κέρδισε 57 έδρες στις εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Αυστρία, αυξημένες κατά 26 από το 2019, έναντι 51 του Λαϊκού Κόμματος, με απώλεια 20. Το συνολικό μερίδιο ψήφων του εκτινάχθηκε σχεδόν κατά 13 μονάδες.
Σε εκείνο το σημείο, τα άλλα κόμματα της Αυστρίας προσπάθησαν να κρατήσουν το Κόμμα της Ελευθερίας εκτός κυβέρνησης. Ωστόσο, ο Καρλ Νεχάμερ, καγκελάριος από τα τέλη του 2021, παραιτήθηκε το Σάββατο αφού απέτυχε να καταλήξει σε συμφωνία για συγκρότηση συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες και το φιλελεύθερο NEOS. Ο προσωρινός διάδοχός του, ο γραμματέας του κόμματος Κρίστιαν Στόκερ, έσπευσε να δηλώσει ότι ήταν έτοιμος να συζητήσει έναν συνασπισμό με το Κόμμα της Ελευθερίας.
Η αλλαγή στη θέση είναι μια παραδοχή της φθίνουσας δημόσιας στήριξης προς το κόμμα, καθώς και της αποτυχίας του Νεχάμερ να ικανοποιήσει τους ψηφοφόρους.
«Από χθες, η κατάσταση φαίνεται διαφορετική», δήλωσε την Κυριακή ο Στόκερ, μέχρι πρόσφατα οξύς επικριτής του Κόμματος της Ελευθερίας. «Αυτή η χώρα χρειάζεται μια σταθερή κυβέρνηση αυτή τη στιγμή και δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να χάνουμε χρόνο στις προεκλογικές εκστρατείες».
Οι πιθανότητες ενός συνασπισμού Κόμματος Ελευθερίας-Λαϊκού Κόμματος έχουν αυξηθεί σημαντικά, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί, δήλωσε ο Μάρκους Χάου, αναλυτής στο VE Insight στη Βιέννη.
«Ο Κικλ κρατά τα περισσότερα χαρτιά και επομένως μπορεί να αντέξει να είναι μαξιμαλιστής στη διαπραγματευτική του στάση», είπε ο Χάου. «Εάν αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις, μπορεί απλώς να υποχωρήσει και να διεκδικήσει εκλογές που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα εξασφαλίσουν περαιτέρω συντριπτικά κέρδη» για το Κόμμα της Ελευθερίας.
Ο Κικλ είναι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα στη χώρα των 9 περίπου εκατομμυρίων κατοίκων. Όταν υπηρέτησε ως υπουργός Εσωτερικών, ορισμένες ξένες υπηρεσίες πληροφοριών σταμάτησαν να μοιράζονται πληροφορίες λόγω του επιπέδου δυσπιστίας τους.
Το Κόμμα της Ελευθερίας έχει κάνει εκστρατεία στηριζόμενο σε μια φιλορωσική, αντιμεταναστευτική πλατφόρμα. Ο Κικλ αντιτάχθηκε επίσης στον εμβολιασμό κατά τη διάρκεια της πανδημίας και υποστήριξε ακροδεξιούς ακτιβιστές που προωθούν τη μαζική απέλαση μεταναστών.
Στην Ευρώπη, η ανάληψη της καγκελαρίας από τον Κίρκλ στην Αυστρία θα έφερνε έναν ακόμα λαϊκιστή ηγέτη στην εξουσία, σε μια περίοδο κατά την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ, η Γερμανία ετοιμάζεται για εκλογές τον Φεβρουάριο και η Γαλλία αντιμετωπίζει πολιτικό αδιέξοδο. Ο Κικλ έχει επίσης ορκιστεί να συνεργαστεί με τον Βίκτορ Ορμπαν, τον συχνά αμφιλεγόμενο πρωθυπουργό στη γειτονική Ουγγαρία.
Οι νέοι ηγέτες της Αυστρίας πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν σοβαρούς αντίθετους ανέμους στη βιομηχανία της χώρας μετά από χρόνια μεγάλης αύξησης των μισθών και αυξανόμενες τιμές ενέργειας που βλάπτουν την ανταγωνιστικότητα. Και μετά από δύο χρόνια οικονομικής συρρίκνωσης, η Αυστρία θα χρειαστεί επίσης να εγκρίνει δισεκατομμύρια ευρώ σε μέτρα εξυγίανσης του προϋπολογισμού για να αποφύγει τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.