H στήριξη της Δύσης στο Ισραήλ νάρκη για το Ουκρανικό

Η δυτική υποστήριξη στο Ισραήλ μετά την επίθεση της Χαμάς έχει δηλητηριάσει τις προσπάθειες για την επίτευξη συναίνεσης με σημαντικές αναπτυσσόμενες χώρες για την καταδίκη του πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προειδοποιούν αξιωματούχοι και διπλωμάτες.

Η αντίδραση στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ από την ισλαμιστική μαχητική οργάνωση Χαμάς έχει αναιρέσει μήνες προσπαθειών για να χαρακτηριστεί η Μόσχα ως παγκόσμιος παρίας για  την παραβίαση του διεθνούς δικαίου, είπαν, εκθέτοντας τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τους συμμάχους στην κατηγορία της υποκρισίας, εξηγούν οι Financial Times.

Στον καταιγισμό των έκτακτων διπλωματικών επισκέψεων και των βιντεοδιασκέψεων οι δυτικοί αξιωματούχοι κατηγορήθηκαν ότι δεν υπερασπίστηκαν τα συμφέροντα 2,3 εκατομμυρίων Παλαιστινίων στη βιασύνη τους να καταδικάσουν την επίθεση της Χαμάς και να υποστηρίξουν το Ισραήλ.

Τις πρώτες ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς, ορισμένοι δυτικοί διπλωμάτες ανησυχούσαν ότι οι ΗΠΑ έδιναν «λευκή επιταγή» στο Ισραήλ να επιτεθεί στη Γάζα με πλήρη ισχύ. Αυτό έχει διαβρώσει τις προσπάθειες να οικοδομηθεί συναίνεση με χώρες που ανήκουν στον λεγόμενο Παγκόσμιο Νότο —όπως η Ινδία, η Βραζιλία και η Νότια Αφρική— σχετικά με την ανάγκη να διατηρηθεί μια παγκόσμια τάξη βασισμένη σε κανόνες, είπαν πάνω από δώδεκα δυτικοί αξιωματούχοι.

Οι εξελίξεις ισχυροποιούν εδραιωμένες θέσεις στον αναπτυσσόμενο κόσμο σχετικά με την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, δήλωσαν αξιωματούχοι. Προειδοποίησαν ότι αυτό θα μπορούσε να εκτροχιάσει τις μελλοντικές διπλωματικές προσπάθειες για την Ουκρανία.

«Σίγουρα έχουμε χάσει τη μάχη στον Παγκόσμιο Νότο», είπε ανώτερος διπλωμάτης της G7. «Όλη η δουλειά που κάναμε με τον Παγκόσμιο Νότο [για την Ουκρανία] έχει χαθεί. . . Ξεχάστε τους κανόνες, ξεχάστε την παγκόσμια τάξη. Δεν θα μας ακούσουν ποτέ ξανά».

Πολλές αναπτυσσόμενες χώρες έχουν παραδοσιακά υποστηρίξει την παλαιστινιακή υπόθεση, βλέποντάς την μέσα από το πρίσμα της αυτοδιάθεσης και την ώθηση ενάντια στην παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ, του σημαντικότερου υποστηρικτή του Ισραήλ.

Ορισμένοι Αμερικανοί διπλωμάτες ανησυχούν ότι η απάντηση της κυβέρνησης Μπάιντεν απέτυχε να αναγνωρίσει πώς η ευρεία υποστήριξή της στο Ισραήλ μπορεί να αποξενώσει μεγάλο μέρος του Παγκόσμιου Νότου. Στη Μέση Ανατολή, πολλοί Άραβες αισθάνονται ότι οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις δεν έχουν καταστήσει ποτέ υπόλογο το Ισραήλ για τη μεταχείριση των Παλαιστινίων, ούτε έδωσαν αρκετή προσοχή στις βίαιες συγκρούσεις στη Συρία, την Υεμένη και τη Λιβύη.

Η Ρωσία και η σύμμαχός της Κίνα έχουν καλλιεργήσει θερμούς δεσμούς με τους Παλαιστίνιους. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν συναντήθηκε την Τρίτη στον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στο Πεκίνο.

«Αυτό που είπαμε για την Ουκρανία πρέπει να ισχύει για τη Γάζα. Διαφορετικά χάνουμε όλη την αξιοπιστία μας», πρόσθεσε ο ανώτερος διπλωμάτης της G7. «Οι Βραζιλιάνοι, οι Νοτιοαφρικανοί, οι Ινδονήσιοι: γιατί να πιστέψουν ποτέ αυτά που λέμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα;»

Μόλις τέσσερις εβδομάδες πριν από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, ηγέτες από τις ΗΠΑ και την συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Νέο Δελχί και ζήτησαν από τις αναπτυσσόμενες χώρες να καταδικάσουν τις επιθέσεις της Ρωσίας σε Ουκρανούς αμάχους προκειμένου να γίνει σεβαστό το καταστατικό του ΟΗΕ.

Από την περασμένη Κυριακή, πολλοί από αυτούς τους αξιωματούχους δήλωσαν στους Financial Times ότι αντιμετώπισαν οι ίδιοι αυτό το επιχείρημα καθώς τους ζητήθηκε να καταδικάσουν τα αντίποινα του Ισραήλ στη Γάζα και την απόφασή του να σταματήσει την παροχή νερού, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου.

Τις τελευταίες ημέρες η Ρωσία προσπάθησε να περάσει ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που καταδικάζει τη βία κατά αμάχων στη σύγκρουση, χωρίς να αναφέρει συγκεκριμένα τη Χαμάς. Το συμβούλιο απέρριψε το ψήφισμά του τη Δευτέρα.

«Εννοώ, ας είμαστε ειλικρινείς. Αυτό είναι ένα δώρο για τη Ρωσία», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ. «Νομίζω ότι είναι επιζήμιο αυτό που συμβαίνει... γιατί η Ρωσία εκμεταλλεύεται την κρίση και λέει: «Κοίτα, η παγκόσμια τάξη που έχει χτιστεί μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο δεν λειτουργεί για εσάς» και απευθύνεται σε 1 δισεκατομμύριο κατοίκους στη Μέση Ανατολή ή στον αραβικό κόσμο».

Τα αραβικά κράτη, ιδιαίτερα η Ιορδανία και η Αίγυπτος, έχουν πιέσει δυτικούς αξιωματούχους να σκληρύνουν τον τόνο τους όσον αφορά την προστασία των αμάχων της Γάζας. «Αν περιγράφετε τη διακοπή νερού, τροφίμων και ηλεκτρισμού στην Ουκρανία ως έγκλημα πολέμου, τότε θα πρέπει να πείτε το ίδιο πράγμα για τη Γάζα», είπε ένας Άραβας αξιωματούχος.

Σημείωσαν μια αλλαγή τόνου από ορισμένες δυτικές κυβερνήσεις τις τελευταίες ημέρες. Από την Κυριακή, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανακοινώσει αύξηση των αποστολών βοήθειας στη Γάζα.

Σε μια ένδειξη συντονισμένων προσπαθειών για τη διατήρηση της επαφής με τις αναπτυσσόμενες χώρες, ο James Cleverly, υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, είπε την Τρίτη ότι μίλησε με τους υπουργούς Εξωτερικών της Βραζιλίας, της Ινδονησίας, των Φιλιππίνων, του Μαρόκου και της Σαουδικής Αραβίας.

Σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη των ηγετών της ΕΕ χθες, αρκετοί ηγέτες προειδοποίησαν ότι η αποτυχία υπεράσπισης των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων στη Γάζα ενέχει τον κίνδυνο να εκτεθούν τα δυτικά κράτη στην κατηγορία της υποκρισίας, είπαν πηγές που ενημερώθηκαν για τη συζήτηση.

Αυτή η συζήτηση προκλήθηκε από τον εκνευρισμό που προκάλεσε στις πρωτεύουσες της ΕΕ η απόφαση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ταξιδέψει στο Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα χωρίς εντολή από τα 27 κράτη μέλη του μπλοκ ή συμφωνημένη κοινή θέση. Η Ιρλανδία, η Ισπανία και το Λουξεμβούργο αναστατώθηκαν από το ότι δεν αναφέρθηκε στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο όταν μίλησε στο Τελ Αβίβ.

«Αυτό που θέλουν να δουν το Νέο Δελχί, η Τζακάρτα και η Μπραζίλια είναι μια κοινή θέση σε αυτά τα θέματα και η συνέπεια. Και αν δεν το δουν... τότε για τα μεγάλα παγκόσμια ζητήματα υπάρχει ένας ορισμένος κίνδυνος να μην ληφθούν σοβαρά υπόψη η ΕΕ, η G7, το ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Jaap de Hoop Scheffer, πρώην γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.

«Εμείς, η Δύση, δεν κινούμε τα νήματα πια και ο Παγκόσμιος Νότος λέει: «Εχουμε και μια φωνή που έχετε παραμελήσει εδώ και αρκετό καιρό», πρόσθεσε ο de Hoop Scheffer, τώρα πρόεδρος του Ινστιτούτου Clingendael.

Το προτεινόμενο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ από τη Ρωσία συγκέντρωσε υποστήριξη μόνο από τέσσερις χώρες - Κίνα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μοζαμβίκη και Γκαμπόν - αλλά πολλοί δυτικοί διπλωμάτες ανησυχούν ότι ένα τροποποιημένο ρωσικό ψήφισμα θα μπορούσε να κερδίσει τις εννέα ψήφους που απαιτούνται για να περάσει. Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Γαλλία ενδέχεται στη συνέχεια να ασκήσουν βέτο, δίνοντας στη Μόσχα μια νίκη προπαγάνδας.