Κίνδυνος η Ευρώπη να μετατραπεί σε ενεργειακή «Αγρια Δύση»

Ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποιεί τις ευρωπαϊκές χώρες να μην προχωρήσουν σε έναν αγώνα για ενεργειακή ασφάλεια αυτό τον χειμώνα, που θα απειλήσει να συντρίψει την ενότητα της ΕΕ και θα προκαλέσει κοινωνική αναταραχή.

Ο Φατίχ Μπιρόλ, ο εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΑ, δήλωσε πως φοβάται «ένα σενάριο Αγριας Δύσης», εάν οι ευρωπαϊκές χώρες περιορίσουν το δικό τους εμπόριο ή σταματήσουν να συνεργάζονται με τους γείτονες, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για ελλείψεις καυσίμων.

«Οι συνέπειες θα είναι πολύ κακές για την ενέργεια, πολύ άσχημες για την οικονομία, αλλά εξαιρετικά κακές πολιτικά», δήλωσε ο Μπιρόλ την Πέμπτη σε συνέντευξή του. «Εάν η Ευρώπη αποτύχει σε αυτό το τεστ στον τομέα της ενέργειας, αυτό μπορεί να έχει ευρύτερες επιπτώσεις».

Οι ευρωπαϊκές σχέσεις έχουν γίνει πιο δύσκολες καθώς οι χώρες προσπαθούν να διατηρήσουν ένα ενιαίο μέτωπο εν μέσω των αυξανόμενων τιμών της ενέργειας, που έχουν φέρει την ήπειρο στα πρόθυρα οικονομικής ύφεσης. Ωστόσο, η αυξανόμενη κρίση έχει προκαλέσει φόβους ότι ορισμένες χώρες ενδέχεται να κλείσουν παράπλευρες συμφωνίες για προμήθειες από τη Ρωσία ή να περιορίσουν τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας προς τους γείτονές τους.

Υπήρχαν «δύο σενάρια», είπε ο Μπιρόλ, ο οργανισμός του οποίου με έδρα το Παρίσι χρηματοδοτείται κυρίως από μέλη του ΟΟΣΑ. «Η ΕΕ και τα μέλη θα εργαστούν αλληλέγγυα, στηρίζοντας το ένα το άλλο... ή υπάρχει ένα άλλο σενάριο, ο καθένας είναι για τον εαυτό του».

«Μία από τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ είναι η αλληλεγγύη. Θα επηρεάσει αρνητικά το βάρος της ΕΕ σε ολόκληρο τον κόσμο», είπε ο Μπιρόλ για το τελευταίο σενάριο, μεταδίδουν οι Financial Τimes.

Οι σκανδιναβικοί γείτονες της Νορβηγίας τον περασμένο μήνα κατηγόρησαν το Όσλο για «εγωιστική» συμπεριφορά καθώς σκέφτεται να σταματήσει τις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας για να αναπληρώσει τα υδροηλεκτρικά του ταμιευτήρια.

Ο Α. Ερικσεν, υφυπουργός Ενέργειας της Νορβηγίας, αρνήθηκε ότι θα σταματήσει τις εξαγωγές, ωστόσο, είπε στους Financial Times ότι η χώρα απλώς «δίνει προτεραιότητα στην πλήρωση των ταμιευτήρων για τον ίδιο λόγο που η Ευρώπη γεμίζει τις αποθήκες φυσικού αερίου».

Ο Μπιρόλ προειδοποίησε επίσης για τον εφησυχασμό της Ευρώπης, αφού η ήπειρος πέτυχε να δημιουργήσει αποθέματα φυσικού αερίου πριν από τους χειμερινούς μήνες, όταν η ζήτηση κορυφώνεται.

Ακόμη και αν η ήπειρος αποφύγει «αρνητικές εκπλήξεις», όπως ένας ψυχρότερος από το αναμενόμενο χειμώνας, η Ευρώπη θα υποστεί «μώλωπες» τους επόμενους μήνες, είπε ο Μπιρόλ, αναφερόμενος στην οικονομική ύφεση και τη «σημαντική ζημιά στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών».

Η κρίση για την Ευρώπη θα συνεχιστεί και το 2023, είπε, δεδομένης της στασιμότητας της παγκόσμιας προσφοράς και της πιθανότητας αυξημένου ανταγωνισμού για υγροποιημένο φυσικό αέριο από την ανακάμπτουσα Κίνα και άλλους εισαγωγείς.

«Όταν κοιτάζουμε γύρω μας, δεν έρχονται πολλά νέα [έργα] αερίου... Και οι αγωγοί Νορβηγίας, Αλγερίας, Αζερμπαϊτζάν πλησιάζουν τη μέγιστη χωρητικότητά τους. Θα είναι άλλη μια δύσκολη περίοδος», είπε.

Αλλά ο Μπιρόλ ήταν επίσης ανένδοτος στο ότι η Μόσχα είχε «ήδη χάσει την ενεργειακή μάχη» με την Ευρώπη, καθώς η ήπειρος αναζητά εναλλακτικούς προμηθευτές. «Η Ρωσία έχασε έναν καλό πελάτη και για πάντα. Αυτός ο πελάτης πλήρωσε τα χρήματα εγκαίρως και δεν δημιούργησε κανένα πολιτικό πρόβλημα», είπε ο Μπιρόλ.

Ο επικεφαλής του IEA σχολίασε και τις ρωσικές προσπάθειες να αντικαταστήσει την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου με εξαγωγές στην Ασία. «Δεν πουλάς κρεμμύδια στην αγορά. Πρέπει να φτιάξεις αγωγούς, υποδομές, logistics. Αυτό θα διαρκέσει τουλάχιστον 10 χρόνια», είπε.