Σε μια γενική αναθεώρηση των σχεδίων μάχης τους πρόκειται να συμφωνήσει το ΝΑΤΟ, για να προσφέρει καλύτερη προστασία στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας, καταρρίπτοντας ένα μοντέλο που θα μπορούσε να σημαίνει εγκατάλειψη και στη συνέχεια προσπάθεια ανακατάληψης των κρατών της Βαλτικής, σε περίπτωση ρωσικής εισβολής.
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ, γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, είπε στους Financial Times ότι το νέο στρατιωτικό σχέδιο που θα συμφωνηθεί στην ετήσια σύνοδο κορυφής των ηγετών της συμμαχίας αυτή την εβδομάδα, θα αναβαθμίσει δραστικά την ανατολική άμυνά του, μετατοπίζοντας το επίκεντρο από την αποτροπή οποιασδήποτε εισβολής στην πλήρη άμυνα συμμαχικού εδάφους.
Η πρωθυπουργός της Εσθονίας έχει ισχυριστεί ότι η τρέχουσα θεωρία αποδέχεται ότι τα κράτη της Βαλτικής θα «σβήνονταν από τον χάρτη» σε περίπτωση ρωσικής επίθεσης, πριν το ΝΑΤΟ επιχειρήσει μια αντεπίθεση για να τα απελευθερώσει μετά από 180 ημέρες.
«Δεν μοιραζόμαστε ποτέ τις λεπτομέρειες των επιχειρησιακών σχεδίων», είπε ο Στόλτενμπεργκ. «Αλλά μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ήμασταν σε θέση να προστατεύσουμε χώρες που συνορεύουν με τη Ρωσία για δεκαετίες, προσαρμόζοντας την παρουσία μας υπό το πρίσμα της αξιολόγησης της απειλής. Το έχουμε κάνει στο παρελθόν και θα το κάνουμε ξανά».
Η συμμαχία θα «ενίσχυε σημαντικά» την άμυνά της στην Ανατολική Ευρώπη, είπε, δεσμευόμενη ότι η Ρωσία δεν θα μπορέσει να καταλάβει την πρωτεύουσα της Εσθονίας Ταλίν, «όπως δεν μπόρεσε να καταλάβει την πόλη Kirkenes στη βόρεια Νορβηγία ή το Δυτικό Βερολίνο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου».
Η νέα «στρατηγική αντίληψη», που θα υπογραφεί στη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης που ξεκινά την Τρίτη, θα καθορίζει τους στόχους και τις προσεγγίσεις της για την επόμενη δεκαετία και θα συμφωνεί σε ένα πολύ διευρυμένο σχέδιο για την υπεράσπιση των πιο ανατολικών συμμάχων της, ως απάντηση στην εισβολή του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία.
Αυτό θα περιλαμβάνει νέες δομές, στις οποίες οι δυτικοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία, θα υπόσχονται τα στρατεύματά τους, τα πλοία και τα πολεμικά αεροπλάνα τους έτσι ώστε να είναι έτοιμα να αναπτυχθούν σε συγκεκριμένα εδάφη στην ανατολική πλευρά της συμμαχίας, με διαβαθμισμένους χρόνους απόκρισης, που ξεκινούν από την ώρα έναρξης κάθε επίθεσης.
Η νέα προσέγγιση, η οποία επιστρέφει στα στοιχεία του ψυχροπολεμικού σχεδιασμού του ΝΑΤΟ για πιθανή σοβιετική εισβολή, θα επιτρέπει στους στρατιωτικούς διοικητές της συμμαχίας να γνωρίζουν εκ των προτέρων, ανά πάσα στιγμή, ποιες ακριβώς δυνάμεις είναι σε ετοιμότητα και πόσο γρήγορα θα μπορούσαν να εισέλθουν στο πεδίο της μάχης.
Η Ρωσία θα χαρακτηριστεί ως «η πιο άμεση απειλή για την ασφάλειά μας», είπε ο Στόλτενμπεργκ.
Η υπάρχουσα αμυντική στάση του ΝΑΤΟ στη Βαλτική περιλαμβάνει περίπου 8.000 ξένους στρατιώτες -με επικεφαλής το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και τη Γερμανία. Οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η προσέγγιση είναι πλέον αβάσιμη υπό το φως της κλίμακας της επίθεσης του Πούτιν στην Ουκρανία.
«Θα λάβουμε τεράστιες και σημαντικές αποφάσεις στη σύνοδο κορυφής, για να αυξήσουμε περαιτέρω τη συλλογική μας άμυνα... και να υπερασπιστούμε κάθε εκατοστό εδάφους του ΝΑΤΟ, όπως κάναμε εδώ και 72 χρόνια», τόνισε ο ΓΓ της συμμαχίας.