Εκλεισε η συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ για επιπλέον προμήθειες LNG

Οι ΗΠΑ και η ΕΕ ανακοίνωσαν μια μεγάλη συμφωνία για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, σε μια προσπάθεια να μειώσουν την εξάρτηση της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια.

Τη συμφωνία ανακοίνωσαν σε κοινή τους δήλωση ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. 

Η συμφωνία προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα παρέχουν στην ΕΕ τουλάχιστον 15 δισ. επιπλέον κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του έτους.

«Οι ΗΠΑ και οι διεθνείς εταίροι μας θα συνεργαστούν για να εξασφαλίσουν 15 δισ. κ.μ. επιπλέον LNG για την Ευρώπη εφέτος και καθώς η ΕΕ θα εργάζεται για την απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο έως το 2030, θα εργαζόμαστε και εμείς για να εξασφαλίσουμε την προμήθεια 15 δισ. κ.μ. επιπλέον κάθε χρόνο », δήλωσε ο Τζο Μπαιντεν. 

H μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ άλλων και μέσω επιπλέον προμηθειών παραδόσεων υγροποιημένου φυσικού αερίου ανέφερε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις κοινές δηλώσεις που έκανε με τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών.

«Η δέσμευση των ΗΠΑ να παράσχουν στην ΕΕ επιπλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG φέτος είναι ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό θα αντικαταστήσει την προμήθεια LNG που λαμβάνουμε επί του παρόντος από τη Ρωσία» σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και προσέθεσε ότι «η Ευρώπη θα εργαστεί για να εξασφαλίσει σταθερή ζήτηση για επιπλέον LNG των ΗΠΑ τουλάχιστον έως το 2030. Στοχεύουμε σε περίπου 50 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως».

Το μπλοκ έχει ήδη δηλώσει ότι θα μειώσει τη χρήση του ρωσικού φυσικού αερίου ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Αυτό θα σημαίνει αύξηση των εισαγωγών και παραγωγή περισσότερης ανανεώσιμης ενέργειας.

The transatlantic partnership stands stronger than ever.

In a world faced with disorder, our unity upholds fundamental values and rules that our citizens believe in.

And we are determined to stand up against Russia’s brutal war.
https://t.co/EbO9c3R7Mt

— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) March 25, 2022

Το κοινό ανακοινωθέν 

Η Eυρωπαϊκή Επιτροπή και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν τη δημιουργία κοινής ομάδας δράσης (Task Force) για την αντιμετώπιση των αναγκών της ΕΕ σε σχέση με την ενεργειακή ασφάλεια, και την επίσπευση της πράσινης μετάβασης, αναφέρει το κοινό ανακοινωθέν ΗΠΑ-ΕΕ. 

Η Task Force θα προεδρεύεται από έναν εκπρόσωπο από τον Λευκό Οίκο και έναν εκπρόσωπο του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με διεθνείς εταίρους, πρόσθετους όγκους υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για την αγορά της ΕΕ τουλάχιστον 15 bcm το 2022 με αναμενόμενες αυξήσεις στο μέλλον.

«Μέσω της κοινής ευρωπαϊκής δράσης για πιο προσιτή, ασφαλή και βιώσιμη ενέργεια (REPowerEU), η ΕΕ επιβεβαίωσε τον στόχο της να επιτύχει την ανεξαρτησία από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πολύ πριν από το τέλος της δεκαετίας, αντικαθιστώντας τα με σταθερά, οικονομικά προσιτά, αξιόπιστα και καθαρά ενεργειακά αποθέματα για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της ΕΕ», αναφέρεται στην κοινή δήλωση ΕΕ και ΗΠΑ.

Επισημαίνεται, επίσης, ότι οι ΗΠΑ και η ΕΕ έχουν δεσμευτεί να εκπληρώσουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, να επιτύχουν τον στόχο των καθαρών μηδενικών εκπομπών έως το 2050 και να διατηρήσουν το όριο 1,5 βαθμού Κελσίου στην άνοδο της θερμοκρασίας εφικτό, μεταξύ άλλων μέσω μιας ταχείας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση. «Αυτές οι πολιτικές και τεχνολογίες θα συμβάλουν επίσης στην ανεξαρτησία της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Το φυσικό αέριο παραμένει σημαντικό μέρος του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ στην πράσινη μετάβαση, μεταξύ άλλων με τη διασφάλιση της μείωσης της έντασης του άνθρακα με την πάροδο του χρόνου», επισημαίνεται.

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ για να επιταχύνει τις ρυθμιστικές διαδικασίες τους για την επανεξέταση και τον καθορισμό εγκρίσεων για υποδομές εισαγωγής LNG, για τη συμπερίληψη χερσαίων εγκαταστάσεων και σχετικών αγωγών για την υποστήριξη εισαγωγών με χρήση πλωτών μονάδων επαναεριοποίησης και σταθερών τερματικών εισαγωγών LNG.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους φορείς της αγοράς για να συγκεντρώσει τη ζήτηση, μέσω μιας νεοσύστατης Ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ για πρόσθετους όγκους μεταξύ Απριλίου και Οκτωβρίου 2022. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποστηρίξει επίσης μακροπρόθεσμους μηχανισμούς συμβάσεων και θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για να ενθαρρύνει σχετική σύναψη συμβάσεων για την υποστήριξη των τελικών επενδυτικών αποφάσεων σε υποδομές εξαγωγών και εισαγωγών LNG.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη της ΕΕ για τη διασφάλιση σταθερής ζήτησης για πρόσθετο LNG των ΗΠΑ έως τουλάχιστον το 2030, περίπου 50 bcm ανά έτος, με την κατανόηση ότι η φόρμουλα τιμής των προμηθειών LNG στην ΕΕ θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τα μακροπρόθεσμα θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς, και σταθερότητα της συνεργασίας από την πλευρά της ζήτησης και της προσφοράς και ότι αυτή η ανάπτυξη είναι συνεπής με τους κοινούς καθαρούς μηδενικούς στόχους σε ρύπους.

Η ΕΕ προετοιμάζει ένα αναβαθμισμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για την ενεργειακή ασφάλεια εφοδιασμού και αποθήκευσης. Αυτό θα ενισχύσει τη βεβαιότητα και την προβλεψιμότητα όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού και τις ανάγκες αποθήκευσης και θα εξασφαλίσει στενότερη συνεργασία εντός της ΕΕ και των γειτονικών χωρών εταίρων της.

Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι η Επιτροπή έχει προτείνει κανονισμό για την αποθήκευση ενέργειας για να διασφαλίσει ότι η υφιστάμενη υποδομή αποθήκευσης θα πληρωθεί έως και το 90% της χωρητικότητάς της έως την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους.

Το παζάρι στην ΕΕ για τη ρωσική ενέργεια

Η Ε.Ε. δέχεται έντονες πιέσεις να απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας, αλλά ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει ταχθεί ενάντια στην άμεση απαγόρευση των ορυκτών καυσίμων της χώρας, λέγοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει ύφεση.

Η Ε.Ε. παρουσίασε τα σχέδιά της να εισάγει επιπλέον 50 δισ. κ.μ. LNG από διεθνείς παραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Αιγύπτου αυτόν τον μήνα, αλλά ορισμένοι αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι το σχέδιο δεν είναι ρεαλιστικό.

Με δεδομένο, άλλωστε, ότι τα εργοστάσια LNG των ΗΠΑ δουλεύουν ήδη με πλήρη δυναμικότητα, αναλυτές λένε ότι το μεγαλύτερο μέρος του επιπλέον φυσικού αερίου που θα πάει στην Ευρώπη θα πρέπει να προέρχεται από εξαγωγές που σε διαφορετική περίπτωση θα είχαν πάει σε άλλα μέρη του κόσμου.

"Αναμένουμε ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη στήριξη των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG θα βασίζονται στην ανακατανομή της υπάρχουσας προσφοράς", ανέφεραν σε έκθεσή τους αναλυτές της Goldman Sachs, σημειώνοντας ότι "μια τέτοια ανακατανομή συμβαίνει ήδη" επειδή οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου έχουν εκτοξευτεί και είναι οι υψηλότερες στον κόσμο.

Κοινές προμήθειες, αλλά όχι πλαφόν

Οι ηγέτες της ΕΕ πάντως αναμένεται να συμφωνήσουν σήμερα να «συνεργαστούν για την κοινή αγορά φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου» πριν από τον επόμενο χειμώνα και να συντονίσουν την κάλυψη των αποθηκών αερίου, σύμφωνα με το προσχέδιο απόφασής τους στη Σύνοδο Κορυφής, που είδε το Reuters.

Αυτές οι κινήσεις στοχεύουν στη δημιουργία ενός αποθέματος ανεφοδιασμού μη ρωσικού φυσικού αερίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή της ΕΕ θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για τη συγκέντρωση της ζήτησης και την αναζήτηση φυσικού αερίου, σύμφωνα με ένα μοντέλο που χρησιμοποίησε το μπλοκ για την αγορά εμβολίων κατά του Covid-19.

Ωστόσο, οι χώρες παραμένουν διχασμένες ως προς το αν θα επιβληθούν απευθείας κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μια κίνηση που έχουν ήδη γίνει από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα εμπάργκο της ΕΕ θα απαιτούσε ομόφωνη έγκριση και από τα 27 κράτη μέλη.

Η Λετονία και η Πολωνία είναι μεταξύ εκείνων που επιδιώκουν να σταματήσουν τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ημερησίως που πληρώνει η Ευρώπη στη Ρωσία για ορυκτά καύσιμα. «Οι ενεργειακές κυρώσεις είναι ένας τρόπος να σταματήσει η ροή χρημάτων στα πολεμικά ταμεία του (Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ) Πούτιν», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Λετονίας, Άρτουρς Κάρινς. «Το πιο λογικό μέρος για να προχωρήσουμε είναι στο πετρέλαιο και τον άνθρακα».

Η Γερμανία, η οποία λαμβάνει το 18% των εξαγωγών φυσικού αερίου της Ρωσίας, και η Ουγγαρία είναι μεταξύ εκείνων που αντιτίθενται, επικαλούμενες την οικονομική ζημιά που θα προκαλούσε ένα εμπάργκο πετρελαίου.

Η Ισπανία, το Βέλγιο, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία πρότειναν ανώτατα όρια τιμών ενέργειας και αποσύνδεση της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, για να ελαφρύνουν τους λογαριασμούς των καταναλωτών. Άλλες χώρες, όμως, προειδοποιούν ότι το πλαφόν στις τιμές χονδρικής θα προκαλούσε προβλήματα και θα υπονόμευε τις προσπάθειες για στροφή στην πράσινη ενέργεια.

Οποιεσδήποτε αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ είναι πιθανό να καθυστερήσουν έως ότου εκδοθεί έκθεση από τις ρυθμιστικές αρχές ενέργειας αυτόν τον μήνα σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.