Η κλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών-μελών της ΕΕ, την Ελλάδα και την Κύπρο, δεν στέκεται εμπόδιο στη συνέχιση της πώλησης όπλων από τη Γερμανία στην Άγκυρα, σύμφωνα με επίσημα κρατικά στοιχεία που επικαλείται το EurActiv.
Απαντώντας σε σχετικό αίτημα της βουλευτού του Die Linke, Sevim Dagdelen, το υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας αποκάλυψε πως τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους, η Τουρκία έλαβε εξοπλιστικές προμήθειες ύψους 184,1 εκατ. ευρώ από τη Γερμανία. Πέρυσι μόνο, οι παραδόσεις στην Τουρκία αντιπροσώπευαν σχεδόν το ένα τρίτο όλων των γερμανικών εξαγωγών όπλων (770,8 εκατ. ευρώ) και ανήλθαν σε 242,8 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με κρατική έκθεση, τα όπλα προς την Τουρκία φέρεται να είναι αποκλειστικά «ναυτιλιακά προϊόντα» που προορίζονταν για έξι υποβρύχια τύπου 214, που θα κατασκευαστούν στην Τουρκία με σημαντική εμπλοκή της γερμανικής εταιρείας ThyssenKrupp Marine Systems (TKMS).
Η γερμανική κυβέρνηση είχε εγκρίνει την παράδοση των εξαρτημάτων το 2009 και διασφάλισε την εξαγωγή με μια επονομαζόμενη κάλυψη Hermes, ύψους 2,49 δισ. ευρώ.
Όπως επισημαίνει το EurActiv, τέτοιου είδους εγγυήσεις για εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία δεν έχουν επανεκδοθεί μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Ωστόσο, οι εξαγωγές όπλων που έχουν ήδη εγκριθεί στο πλαίσιο των δεσμεύσεων του ΝΑΤΟ εξακολουθούν να εκτελούνται τακτικά.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν στις 15 Ιουλίου να καθυστερήσουν για λίγες ώρες την ανακοίνωση κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις παράνομες εξορύξεις της στην κυπριακή ΑΟΖ, κατόπιν αιτήματος της Άγκυρας να μη συμπέσει η ανακοίνωση με την τρίτη επέτειο της απόπειρας πραξικοπήματος, όπως δήλωσαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και διπλωμάτες στο EurActiv.
Τα μέτρα περιλαμβάνουν περικοπή 146 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκούς προενταξιακούς πόρους, πάγωμα δραστηριοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Τουρκία, αναστολή της συνεργασίας στις αερομεταφορές και ακύρωση του υψηλού επιπέδου διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας, ενώ οι υπουργοί της ΕΕ προειδοποίησαν ακόμα και για «στοχευμένα μέτρα» κατά ατόμων και εταιρειών, εάν συνεχιστεί η τουρκική επιθετικότητα.
«Οι προκλήσεις της Τουρκίας είναι απαράδεκτες για όλους μας και είμαστε εδώ στο πλευρό της Κύπρου», δήλωσε από τις Βρυξέλλες ο Γερμανός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Michael Roth.
Ερωτηθείς εάν οι γερμανικές εξαγωγές όπλων προς την Τουρκία εξακολουθούν να είναι πρέπουσες, δεδομένων και των κυρώσεων από την ΕΕ, ο ευρωβουλευτής Joachim Schuster, ο οποίος συμμετέχει στην Υποεπιτροπή για την Ασφάλεια και την Άμυνα, δήλωσε πως «επί του παρόντος, πιστεύω πως οι εξαγωγές θα πρέπει να ανασταλούν» καθώς πρόκειται για μια ιδιαίτερη κατάσταση και θα πρέπει να εκτιμηθεί αναλόγως.
Κατά τον ίδιο, θα ήταν ένα ακραίο μέτρο, ωστόσο πρέπει να επιδειχθεί προσοχή, διότι «έχουμε το πρόβλημα πως η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και εντός του ΝΑΤΟ οι εξαγωγές όπλων είναι συνηθισμένες».
Σημειώνεται πως η κοινή θέση της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων, θεωρητικά απαγορεύει την πώληση όπλων σε χώρες που δεν σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και όταν «υπάρχει ξεκάθαρος κίνδυνος ο παραλήπτης να χρησιμοποιήσει την προτεινόμενη εξαγωγή επιθετικά κατά μιας άλλης χώρας ή για να επιβεβαιώσει δια της βίας μιας εδαφική διεκδίκηση». Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η απόφαση έγκειται στα κράτη-μέλη και δεν αγγίζει τις συμφωνίες με τους εταίρους του ΝΑΤΟ.