Διπλό «χτύπημα» στην Τουρκία από Moody΄s και S&P

Σε υποβάθμιση της αξιολόγησης της τουρκικής οικονομίας προχώρησαν οι Moody΄s και S&P.

Ειδικότερα η Moody΄s υποβάθμισε το rating της Τουρκίας σε «Ba3» από «Ba2», προηγουμένως. Επιπροσθέτως ο διεθνής οίκος υποβαθμίζει το outlook των αξιολογήσεων σε αρνητικό. Από την πλευρά της η S&P υποβάθμισε το αξιόχρεο της χώρας σε ξένο νόμισμα σε «B+», από «BB-» προηγουμένως και σε τοπικό νόμισμα σε "BB-", από "ΒΒ". To outlook των αξιολογήσεων είναι "σταθερό".

Σύμφωνα με τη Moody΄s η υποβάθμιση αποδίδεται στην περαιτέρω αποδυνάμωση των θεσμλων στην χώρα και στη μειωμένη προβλεψιμότητα των πολιτικών που ακολουθεί η Άγκυρα.

Ο οίκος αξιολόγησης εκφράζει τον προβληματισμό του για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της χώρας αλλά και για την έλλειψη σαφούς και ξεκάθαρου σχεδίου για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.

Η υποχώρηση της τουρκικής λίρας μαζί με υψηλά και αυξανόμενα ρίσκα που σχετίζονται με εξωτερικούς τομείς της οικονομίας είναι πιθανό να ενισχύσουν περαιτέρω τις πληθωριστικές τάσεις και να υποσκάψουν την ανάπτυξη τονίζει ο οίκος αξιολόγησης.

Από την 1η Ιουνίου όταν το rating της χώρας τέθηκε υπό αναθεώρηση οι χρηματοοικονομικές συνθήκες κατέστησαν πιο δύσκολες κυρίως σε ό,τι αφορά τις ισοτιμίες με την λίρα να έχει απολέσει περίπου το 40% της αξίας της σε σχέση με το δολάριο από την αρχή του έτους, τονίζει η Moody΄s.

Ως εκ τούτου ο κίνδυνος συνεχών χρηματοοικονομικών πιέσεων είναι σημαντικός, με πιθανές περαιτέρω επιπλοκές για τις τουρκικές τράπεζες και εταιρείες που έχουν μεγάλες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης.

Η θέση της Moody’s για περαιτέρω μείωση της προβλεψιμότητας και της αποτελεσματικότητας της χάραξης οικονομικής πολιτικής δικαιολογείται από τις ανησυχίες σχετικά με την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.

Αυτό έρχεται ως επακόλουθο της συγκέντρωσης των εξουσιών στο προεδρικό επίπεδο μετά τις εκλογές του Ιουνίου με τον Τ. Ερντογάν τώρα να έχει την αποκλειστική ευθύνη για τον διορισμό του διοικητή της κεντρικής τράπεζας, του υποδιοικητή και των άλλων μελών της νομισματικής επιτροπής. Από τις εκλογές και μετά, η κεντρική τράπεζα απέφυγε να αυξήσει τα επιτόκια παρά τη σημαντική αύξηση των προβλέψεων για τον πληθωρισμό για φέτος αλλά και το 2019.

Η αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στις προβλέψεις και τους στόχους της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό και η απροθυμία της να ακολουθήσει μια κατάλληλη πολιτική προκειμένου να πετύχει αυτούς τους στόχους, υπονομεύει την αξιοπιστία της. Παρά το γεγονός πως  έδωσε μια ανάσα στις εγχώριες τράπεζες με την μείωση των ελάχιστων υποχρεωτικών διαθεσίμων, αυτό αποτελεί ένα βραχυπρόθεσμο μέτρο το οποίο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ούτε τις πιέσεις που υφίσταται ο τραπεζικός κλάδος ούτε τις αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις, υπογραμμίζει η Moody΄s.

H έλλειψη ή η καθυστέρηση ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού οικονομικού πλάνου για την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών της πρόσφατης οικονομικής κρίσης αποτελεί σαφή ένδειξη της μείωσης της προβλεψιμότητας και της αποτελεσματικότητας από την πλευρά της Τουρκίας.

Η κυβέρνηση έχει περιγράψει συνοπτικά τους γενικούς στόχους ενός μακροπρόθεσμου οικονομικού σχεδίου συμπεριλαμβανομένης της πρόθεσής της να επιβραδύνει την υπερθέρμανση της οικονομίας συσφίγγοντας την δημοσιονομική της πολιτική και επαναφέροντας τον πληθωρισμό σε μονοψήφιο ποσοστό. Ωστόσο αυτοί οι στόχοι δεν έχουν καθοριστεί με ξεκάθαρα μέτρα και σαφές χρονοδιάγραμμα, τονίζει η Moody΄s.

H υποβάθμιση από την S&P

Σε ό,τι αφορά την S&P, τονίζει ότι η υποβάθμιση αντανακλά την πρόβλεψή της ότι η εξαιρετική μεταβλητότητα της τουρκικής λίρας και η επακόλουθη προβλεπόμενη ραγδαία προσαρμογή του ισοζυγίυ πληρωμών θα υπονομεύσουν την οικονομία της χώρας.

Ο διεθνής οίκος προβλέπει ύφεση στη χώρα το επόμενο έτος. Ο δε πληθωρισμός προβλέπεται να κορυφωθεί στο 22% μέσα στους επόμενους τέσερις μήνες προτού υποχωρήσει κάτω από το 20% έως τα μέσα του 2019, εκτιμά.

Ο οίκος αξιολόγησης προβλέπει πως ότι το 2019 θα είναι το πρώτο έτος από το 2009 στο οποίο η ονομαστική πιστωτική επέκταση θα είναι χαμηλότερη από τον πληθωρισμό, δεδομένο που θα οδηγήσει σε μια σημαντική μεταβολή των συνθηκών της πραγματικής εγχώριας χρηματοδότησης.

Η αποδυνάμωση του τουρκικού νομίσματος έχει αρνητικές συνέπειες στα δημοσιονομικά της χώρας, αποστραγγίζει τους ισολογισμούς των εγχώριων επιχειρήσεων και ασκεί μεγάλες πιέσεις στις τουρκικές τράπεζες, σημειώνει ο οίκος.

Η εξασθένιση του νομίσματος ασκεί πιέσεις στον υπερχρεωμένο επιχειρηματικό τομέα, ενώ έχει αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο χρηματοδότησης για τις τουρκικές τράπεζες. Αναμένουμε ότι αυτές οι οικονομικές και χρηματοοικονομικές τάσεις θα έχουν αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά, προκαλώντας άνοδο στον, ήπιο προς το παρόν, λόγο χρέους προς ΑΕΠ της κυβέρνησης, ενώ παράλληλα θα εντείνουν τον κίνδυνο αύξησης των υποχρεώσεων των τραπεζών.

Σύμφωνα με την S&P το σταθερό outlook αντανακλά τους ισορροπημένους κινδύνους για την αξιολόγηση της Τουρκίας τους επόμενους 12 μήνες.

Ο οίκος θα μπορούσε να προχωρήσει σε νέα υποβάθμιση αν διαπιστώσει μια αυξανόμενη πιθανότητα συστημικής τραπεζικής κρίσης η οποία θα είχε τη δυνατότητα θα υπονομεύσει τη δημοσιονομική θέση της χώρας.

Ακόμη μια νέα υποβάθμιση θα μπορούσε να λάβει χώρα εφόσον η οικονομική ανάπτυξη τελικά αποδειχθεί πιο αδύναμη σε σχέση με τις προβλέψεις μας, υπογραμμίζει η S&P.