Πόσα δημοψηφίσματα έχουν γίνει για την ΕΕ

Με όποιον τρόπο και αν η Βρετανία ψηφίσει σήμερα, το δημοψήφισμα αυτό θα είναι το 29ο της ΕΕ στα 43 χρόνια που έχουν περάσει από τότε που το Ηνωμένο Βασίλειο προσχώρησε στους κόλπους της. Και καθώς είναι η πρώτη φορά που μια μεγάλη χώρα και μεγάλη οικονομία στο εσωτερικό της ΕΕ εξετάζει ένα διαζύγιο, αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό από όλα.

Μερικά από αυτά ήταν πολύ κοντά, κάποια ήταν εξαιρετικά ασαφή (η ψηφοφορία στη Δανία επί του ενιαίου δικαστηρίου διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας), αλλά ίσως κανένα δεν προκαλεί τόσο μεγάλη ανησυχία όσο αυτό.

Ο απολογισμός; Μέχρι στιγμής ανέρχεται σε 18 «νίκες» για την ΕΕ και 11 «ήττες», ένα ρεκόρ το οποίο διαστρέβλωσε η Ιρλανδία, καθώς αναγκάστηκε να ψηφίσει δύο φορές επί των συνθηκών της Νίκαιας και της Λισαβόνας, έως ότου δώσει τη «σωστή» απάντηση.

Με δύο σπασμωδικά, ακόμα και τραγικά, δημοψηφίσματα στη Βρετανία -η ψηφοφορία για την ανεξαρτησία της Σκοτίας το 2014, και του Ηνωμένου Βασιλείου για το Brexit-, κάποιοι στη Βρετανία μπορεί να αισθάνονται κόπωση.

Δεν είναι οι μόνοι. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε την Τετάρτη (22 Ιουνίου) στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung ότι δεν είναι «οπαδός των δημοψηφισμάτων», προσθέτοντας ότι «οι ψηφοφόροι μπορούν εύκολα να παραπλανηθούν από αντιπερισπασμούς».

Εδώ, λοιπόν, είναι μια σύντομη χρονολογική ιστορία αυτών των δημοψηφισμάτων:

1972: ΝΙΚΗ. Η Δανία ψηφίζει με 63,3% υπέρ, 30,7% κατά, σε ένα δημοψήφισμα για την ένταξη στην τότε ΕΟΚ (με ποσοστό συμμετοχής 90,1%!).

1975: ΝΙΚΗ. Η Βρετανία ψηφίζει με 67% έναντι 33% για να παραμείνει στην τότε ΕΟΚ (με ποσοστό συμμετοχής 65%)

1979: ΗΤΤΑ. Η Γροιλανδία ψηφίζει για να αποχωρήσει από την τότε ΕΟΚ, μετά από μια συμφωνία με τη Δανία.

2000: ΗΤΤΑ. Η Δανία ψηφίζει κατά της ένταξης στο ευρώ, με 53,2% και ποσοστό συμμετοχής 87,6%.

2001: ΗΤΤΑ. Η Ιρλανδία ψηφίζει με 53,9% κατά της έγκρισης της Συνθήκης της Νίκαιας, έναντι 46,1% υπέρ, με την προσέλευση να αγγίζει μόλις το 34,8%.

2002: ΝΙΚΗ. Κληθέντες να ψηφίσουν ξανά για τη Συνθήκη της Νίκαιας, οι Ιρλανδοί ψηφίζουν με 62,9% υπέρ, 37,1% κατά και ποσοστό συμμετοχής 49,5%.

2003: ΝΙΚΗ. Η Μάλτα, η Σλοβενία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Πολωνία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Λετονία, όλοι ψηφίζουν υπέρ της ένταξης στην ΕΕ, με πλειοψηφίες που κυμαίνονται από 53,6% (Μάλτα) έως 92,5% (Σλοβακία).

2003: ΗΤΤΑ. Η Σουηδία ψηφίζει κατά της ένταξης στο ευρώ με 53,2% έναντι 46,8% και ποσοστό συμμετοχής 81,2%.

2005: ΗΤΤΑ, ήττα, νίκη, νίκη. Γαλλία (54,9% έναντι 45,1%) και Ολλανδία (61,5% έναντι 38,5%) καταψηφίζουν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, ενώ η Ισπανία (76,7% έναντι 23,3%) και το Λουξεμβούργο (56,5% σε 43,5%) ψηφίζουν υπέρ.

2008: ΗΤΤΑ. Η Ιρλανδία (και πάλι) καταψηφίζει την επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας, με 53,2% έναντι 46,4%.

2009: ΝΙΚΗ. Η Ιρλανδία (ξανα)ψήφισε για την επικύρωση της Συνθήκης της Λισαβόνας, αυτή τη φορά συμφωνώντας σε ποσοστό 67,1% έναντι 32,9%.

2012: ΝΙΚΗ. Η Κροατία ψηφίζει υπέρ της ένταξης στην ΕΕ, με 66,3% έναντι 34,7%.

2012: ΝΙΚΗ. Η Ιρλανδία εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Σύμφωνο, με 60,3% έναντι 39,7%.

2014: ΝΙΚΗ. Ίσως στο πιο σκοτεινό δημοψήφισμα της παρτίδας, η Δανία ψηφίζει για να υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας της ΕΕ. Με 62,5% έναντι 37,5%.

2015: ΗΤΤΑ. Οι Έλληνες, υπό τον Αλέξη Τσίπρα, πραγματοποίησαν δημοψήφισμα για το αν θα δεχθούν τους όρους της βοηθείας της ΕΕ. Ψήφισαν «όχι» με 61% έναντι 39% -αλλά στη συνέχεια αποδέχθηκαν τους όρους ούτως ή άλλως. Έτσι, ίσως αυτό θα πρέπει στην πραγματικότητα να προσμετρηθεί στις «νίκες»...

2015: ΗΤΤΑ. Η Δανία -και πάλι- ψηφίζει για το αν θα κρατήσει το opt-out της σε θέματα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Το 53,1% ψήφισε υπέρ της διατήρησης της εξαίρεσης, έναντι 46,9%.

2016: ΗΤΤΑ. Οι Δανοί -για ακόμη μια φορά- καταψηφίζουν την αποδοχή της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας με 61% έναντι 39%, σε ένα μη δεσμευτικό δημοψήφισμα.

2016: ΗΤΤΑ. Οι Κάτω Χώρες απορρίπτουν τη συμφωνία σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας, με 61% έναντι 38,21%. Το δημοψήφισμα θεωρήθηκε ως ένα βαρόμετρο του αντιευρωπαϊκού συναισθήματος και αποτέλεσε ένα δυσάρεστο πλήγμα για την κυβέρνηση που έχει αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.