Πού θα κριθεί το δ' τρίμηνο για τις μετοχές

Ο Αύγουστος αποτελεί τον μήνα με τη μικρότερη συναλλακτική δραστηριότητα στις αγορές μετοχών, σχεδόν ποτέ όμως δεν είναι ο πιο βαρετός από πλευράς κινήσεων και μεταβολών.

Οι παγκόσμιες μετοχικές αγορές σε Ευρώπη και Ασία ολοκλήρωσαν τον όγδοο μήνα του έτους με τις υψηλότερες μηνιαίες απώλειές τους τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ενώ οι δείκτες στις ΗΠΑ βρέθηκαν σε νέα χαμηλά 52 εβδομάδων.

Με πολλές μετοχικές αγορές να εισέρχονται σε bear market ή να προσπαθούν να το αποφύγουν, φαίνεται ότι ο ανοδικός κύκλος των μετοχικών αξιών έχει εισέλθει σε νέα, πιο ευμετάβλητη φάση.

Σε όλη αυτή την περίοδο του 2015, ο δείκτης μέτρησης της μεταβλητότητας-κινδύνου VIX είχε παραμείνει σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα, με ελάχιστες ανοδικές εκφάνσεις. Οι επενδυτές, στηριζόμενοι στα χαμηλά επιτόκια και στην αύξηση της ποσότητας χρήματος, μπορούσαν με χαμηλό κόστος να χρηματοδοτήσουν επενδυτικές θέσεις με αυξημένο ρίσκο.

Η έκρηξη στη μεταβλητότητα που τη Δευτέρα 23/08 ξεπέρασε το φράγμα του 50 δείχνει ότι το bull market έχει ωριμάσει επικίνδυνα.

Οι αιτίες για τη ραγδαία πτώση των τιμών είναι το μίγμα των αυξανόμενων ανησυχιών των επενδυτών για την επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Κίνα, η πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων και η προοπτική των υψηλότερων επιτοκίων στις ΗΠΑ φέτος. Ως εκ τούτου, οι κινήσεις των επενδυτικών κεφαλαίων και στο τελευταίο τρίμηνο του έτους θα συνεχίσουν να κατευθύνονται ολοένα και περισσότερο από τους παραπάνω παράγοντες.

Η αναταραχή στις αγορές είναι πολύ πιθανό να συνεχιστεί αφού η κατάσταση στην Κίνα, η οποία αποτέλεσε το εφαλτήριο για την πτώση, δεν δείχνει να μπορεί να ομαλοποιηθεί, ενώ ο πραγματικός φόβος και λόγος για την αυξημένη νευρικότητα στις κινήσεις των διεθνών χρηματιστηρίων είναι η πρώτη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων από το 2006.

Οι ασιατικές αγορές και ειδικά οι μετοχές στην Κίνα αλλά και στις λοιπές αναδυόμενες οικονομίες σημείωσαν πολύ υψηλές απώλειες.

Οι δύο δείκτες-βαρόμετρα της κινεζικής χρηματιστηριακής αγοράς SZSE και Shanghai διαμορφώθηκαν 14,75% και 12,5% χαμηλότερα.

Ο δείκτης Hang Seng -12%, ενώ o ιαπωνικός Nikkei 225 υποχώρησε 8,2%. Οι δείκτες Μαλαισίας, Σιγκαπούρης, Ινδονησίας σημείωσαν πτωτική κίνηση πάνω από 10%, σε δολαριακούς όρους.

Από τις αρχές τους έτους οι απώλειες ξεπερνούν το 15% στις βασικότερες αναδυόμενες αγορές, με την Ινδονησία να είναι στο 26%.

Από τις αρχές του Αυγούστου, ελάχιστες αγορές στην Ευρώπη κινήθηκαν ενάντια στο πτωτικό ρεύμα. Το ελληνικό χρηματιστήριο, για το οποίο τον Αύγουστο έλαβαν χώρα πολύ ιδιαίτερες συναλλακτικές συνθήκες τόσο λόγω των capital controls όσο και της πολυήμερης αργίας που προηγήθηκε, παρά το πρόσφατο ράλι τιμών, ολοκλήρωσε τον Αύγουστο με πολύ υψηλές απώλειες 21,73%.

Ο δείκτης της υψηλής κεφαλαιοποίησης διαμορφώθηκε σε -24,25% ενώ ο δείκτης των τραπεζών έκλεισε στο -68,4%. Οι απώλειες το 2015 για τον βασικό χρηματιστηριακό δείκτη της Αθήνας προσεγγίζουν το 25% και ξεπερνούν το 35% για τα blue chips.

Από την άλλη πλευρά, οι αγορές της ευρωπαϊκής περιφέρειες και του Νότου έχουν μπορέσει να «κρατήσουν» έδαφος ελαφρώς σε σχέση με τον πυρήνα των αγορών της Ευρώπης. Ο δείκτης FTSE/MIB στην Ιταλία με πτώση 7,18%, ο αυστριακός ΑΤΧ με -7,58% και ο δείκτης BEL 20 στo Βέλγιο με κίνηση -8,35%, αποτελούν τις καλύτερες επιδόσεις για τον Αύγουστο.

Ακολουθούν η Πορτογαλία και η Ισπανία με -8,38% και -8,76%, αντίστοιχα. Από τις ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές, η Ουγγαρία και ο δείκτης BUX που ηγείται των αποδόσεων το 2015 με +28,6%, σημείωσε πτώση -5,3%.

Η γειτονική Τουρκία επίσης σημείωσε «λογικές» απώλειες βάσει των πολιτικών συνθηκών σε -6% αλλά σε δολαριακούς όρους η πτώση ανήλθε σε 12,4%.

Παράλληλα, με πολύ μεγάλη πτώση κινήθηκε τον Αύγουστο και ο ευρωπαϊκός χρηματιστηριακός πυρήνας. Ο δείκτης βαρόμετρο Stoxx 600 έκλεισε τον προηγούμενο μήνα με απώλειες 8,6%, αν και για το 2015 εξακολουθεί να σημειώνει κέρδη 6% περίπου.

Ισχυρή πτώση άνω του 10% σημείωσε ο δείκτης ΑΕΧ στην Ολλανδία. Από τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, ο γερμανικός DAX μετά τα σημαντικά κέρδη τους πρώτους τρεις μήνες συνέχισε πτωτικά και τον Αύγουστο με -9,3%, περιορίζοντας τα κέρδη του στο 4,6% από τις αρχές του χρόνου και 17% χαμηλότερα από τα ιστορικά υψηλά πάνω από τις 12.300 μονάδες.

Ο γαλλικός δείκτης CAC 40, με πτώση 8,5% τον προηγούμενο μήνα, εξακολουθεί να διαμορφώνεται 8,8% υψηλότερα το 2015, απέχοντας 11% από τα υψηλά του.

Ο δείκτης FTSE 100 του Λονδίνου, αν και καταγράφει σημαντικά χαμηλότερες αποδόσεις το 2015, τον Αύγουστο μπόρεσε να σημειώσει μικρότερες απώλειες 6,7%, με την επίδοσή του φέτος να μπαίνει σε αρνητικό έδαφος -4,85%. Ο δείκτης της Ελβετίας, ο οποίος συνεχίζει να επηρεάζεται από την αλλαγή στην πολιτική της ισοτιμίας της κεντρικής τράπεζας το 2015 σημειώνει πτώση περίπου 2%.

Στην αμερικανική αγορά μετοχών, παρότι οι αγορές απέχουν λιγότερο από 8% από τα επίπεδα του all time high, οι συνθήκες δείχνουν διαφορετικές πλέον.

Ο δείκτης DJ Industrial, ο οποίος στις 18.351 μονάδες πραγματοποίησε υψηλό, η απόδοσή του από την αρχή του έτους διαμορφώνεται σε -7% με τις απώλειες να έχουν πραγματοποιηθεί εξ ολοκλήρου τον προηγούμενο μήνα. Ο S&P 500, υψηλό στα επίπεδα των 2.135 μονάδων, υποχώρησε στα επίπεδα των 1.820 μονάδων, πριν επιστρέψει λίγο χαμηλότερα από τις 2.000 μονάδες.

Πλέον, κινείται με απόδοση -3,8% το 2015 και -5,9% τον Αύγουστο. O δείκτης Nasdaq συνεχίζει την έκπληξη να σημειώνει κέρδη το 2015, ενώ συνεχίζει και την υπεραπόδοσή του, η οποία έχει ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2013 σε σχέση με την παγκόσμια αγορά μετοχών.