Παράταση στις συνομιλίες για τα πυρηνικά του Ιράν

Σε προκαταρκτική συμφωνία σε ό,τι αφορά τις γενικές γραμμές μιας πιθανής δημόσιας ανακοίνωσης αναφορικά με την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν φέρεται να έχουν καταλήξει οι διαπραγματευτές, με βάση διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Reuters.

Στην ανακοίνωση θα αναφέρονται και οι τομείς διαφωνίας, ανέφεραν οι διπλωμάτες, σημειώνοντας πως δεν έχουν συμφωνηθεί όλες οι βασικές λεπτομέρειες για ένα πολιτικό πλαίσιο που θα αποτελούσε τη βάση για μελλοντική συμφωνία.

Ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ αναχώρησε από τη Λωζάννη για τη Μόσχα, αφού εξέπνευσε τα μεσάνυκτα η προθεσμία για την επίτευξη ιστορικής πολιτικής συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ενώ επανελήφθησαν νωρίτερα σήμερα οι συνομιλίες του σχήματος "5+1" (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία και Κίνα) με το Ιράν μετά τη διακοπή τους αργά χθες τη νύχτα εν μέσω σύγχυσης και αντικρουόμενων δηλώσεων για το αποτέλεσμα.

Η κινεζική αντιπροσωπεία στη Λωζάννη εξέδωσε νωρίς το πρωί σήμερα ανακοίνωση με την οποία καλεί τις μεγάλες δυνάμεις και το Ιράν "σε προσέγγιση των θέσεων για την επίτευξη συμφωνίας".

"Είναι σημαντικό να περιορισθούν οι διαφορές. Σε αυτήν την τελική φάση, όλες οι πλευρές οφείλουν να είναι έτοιμες για προσέγγιση των θέσεων και για ισχυρότερη πολιτική ώθηση στις διαβουλεύσεις", δηλώνει στο κείμενο της ανακοίνωσης ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι.

"Αν οι διαπραγματεύσεις 'κολλήσουν' τότε όλες οι προηγούμενες προσπάθειες για την επίλυση της αντιπαράθεσης για τα πυρηνικά του Ιράν με τις έξι μεγάλες δυνάμεις θα έχουν πάει χαμένες", προειδοποιεί η Κίνα. 

Από την πλευρά του ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Φίλιπ Χάμοντ δήλωσε στο BBC ότι υπάρχει η βάση για μία συμβιβαστική συμφωνία, αλλά "σημαντικά θέματα" πρέπει να συζητηθούν περαιτέρω, ενώ μέλος της γερμανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας επίσης σήμερα είπε ότι υπάρχει εμπλοκή ως προς σειρά σημαντικών θεμάτων.

"Τίποτε δεν έχει ακόμη συμφωνηθεί..., μία συμφωνία είναι εφικτή, εάν υπάρχει καλή θέληση από όλες τις πλευρές", δήλωσε η γερμανική πηγή, κάνοντας λόγο ωστόσο λόγο για σημαντική πρόοδο.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς, σε τακτική ενημέρωση από την πλευρά της γαλλικής κυβέρνησης προς τους δημοσιογράφους, δήλωσε πως οι διαβουλεύσεις μεταξύ του Ιράν και των διεθνών δυνάμεων δεν έχουν προχωρήσει επαρκώς ώστε να διασφαλιστεί μια γρήγορη κατάληξή τους, σημείωσε ωστόσο πως το Παρίσι είναι έτοιμο "όποτε χρειαστεί" να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Λωζάννη.

Ο κ. Φαμπιούς είχε αναχωρήσει αμέσως μετά τη διακοπή των συνομιλιών χωρίς να κάνει δηλώσεις. Όμως, διευκρίνισε ότι μεταβαίνει στο Παρίσι για να λάβει μέρος στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και ότι θα επιτρέψει "όταν θα χρειαστεί".

Λίγη ώρα μετά τη διακοπή των διαπραγματεύσεων αργά τη νύχτα, σύγχυση επικρατούσε για την έκβαση των συνομιλιών. Η Ρωσία και το Ιράν έκαναν λόγο για πρόοδο, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες διαβεβαίωναν ότι δεν έχουν διευθετηθεί σημαντικά θέματα.

Τα κύρια προβλήματα των διαπραγματεύσεων επικεντρώνονται σε δύο σημεία: Κατά πρώτον, η διάρκεια της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν τη θέσπιση αυστηρού πλαισίου ελέγχου των ιρανικών πυρηνικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης, διάρκειας 15 ετών, αλλά το Ιράν δεν θέλει να δεσμευθεί παρά για διάστημα το πολύ δέκα ετών.

Κατά δεύτερον, το θέμα της άρσης των κυρώσεων του ΟΗΕ είναι επίσης από την αρχή αιτία προστριβής. Οι Ιρανοί θα ήθελαν άρση των οικονομικών και των διπλωματικών κυρώσεων αμέσως μετά τη σύναψη της συμφωνίας. Οι μεγάλες δυνάμεις θέλουν μία σταδιακή άρση των κυρώσεων αυτών που συνδέονται με τη διασπορά των πυρηνικών και έχουν ληφθεί από το 2006 με αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Σε περίπτωση άρσης κάποιων κυρώσεων, ορισμένες χώρες της ομάδας "5+1" επιθυμούν τη θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει την επανεπιβολή τους σε περίπτωση που το Ιράν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις του.

Μία αποτυχία του παρόντος γύρου δεν θα σήμαινε αυτομάτως τη ρήξη και το τέλος των διαπραγματεύσεων, τονίζουν οι πρωταγωνιστές των συνομιλιών.

Ολες οι πλευρές όμως συμφωνούν ότι η κατάσταση θα ήταν πολύ περισσότερο μπλεγμένη και δυσχερής διότι θα ενίσχυε τις αντιρρήσεις που εκφράζονται επί πιθανής συμφωνίας στο εσωτερικό των ΗΠΑ, στο Ιράν, στο Ριάντ και στην Ιερουσαλήμ.

Σημειώνεται ότι χθες ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζος Έρνεστ, είπε πως οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τις συνομιλίες πριν από τις 30 Ιουνίου, εάν δεν υπάρξει συμφωνία.