Κριμαία: Το colpo grosso με τις ερωτήσεις στο δημοψήφισμα

Το δημοψήφισμα της Κυριακής στην Κριμαία χαρακτηρίζεται επισήμως ως μια ευκαιρία για τον λαό της χερσονήσου να αποφασίσει δίκαια και ελεύθερα το μέλλον του, όμως στην πραγματικότητα το ψηφοδέλτιο δεν θα τους δίνει κανένα περιθώριο να πουν «νιέτ» στον έλεγχο της Ρωσίας.

Οι ψηφοφόροι της Κριμαίας θα έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν μόνο μία από τις δύο επιλογές στις 16 Μαρτίου.

Όπως μεταδίδει το Reuters, στο ψηφοδέλτιο, το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της βουλής της Κριμαίας, το πρώτο ερώτημα θα είναι «Είστε υπέρ της επανένωσης της Κριμαίας με τη Ρωσία ως μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας;». Το δεύτερο ερώτημα θα είναι «Είστε υπέρ της αποκατάστασης του Συντάγματος του 1992 και του status της Κριμαίας ως μέρους της Ουκρανίας;».

Με μια πρώτη ματιά, η δεύτερη επιλογή φαίνεται να προσφέρει την προοπτική παραμονής της χερσονήσου στην Ουκρανία.

Όμως το εθνικό σχέδιο του 1992 -που υιοθετήθηκε σύντομα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και στη συνέχεια καταργήθηκε γρήγορα από το νεοσύστατο μετασοβιετικό κράτος της Ουκρανίας- απέχει πολύ από το να δίνει αυτήν την προοπτική.

Το σύνταγμα του 1992

Το σύνταγμα του 1992 προβλέπει τη χορήγηση στην Κριμαία όλων των χαρακτηριστικών μιας ανεξάρτητης οντότητας εντός της Ουκρανίας –όμως με το δικαίωμα να καθορίζει μόνη της την πορεία της και να επιλέγει μόνη τις σχέσεις της, συμπεριλαμβανομένων και αυτών με τη Ρωσία.

Καθώς, όμως, η φιλορωσική βουλή έχει ήδη πει ότι θέλει να επιστρέψει η Κριμαία στη Ρωσία, αυτή η δεύτερη επιλογή αποτελεί απλώς έναν μακρύτερο δρόμο προκειμένου να επιστρέψει η χερσόνησος στον έλεγχο της Ρωσίας, όπως εκτιμούν αναλυτές

Στο ψηφοδέλτιο δεν δίνεται η επιλογή της διατήρησης του υφιστάμενου status quo – υπό το οποίο η Κριμαία είναι αυτόνομη, αλλά παραμένει μέρος της Ουκρανίας.

Οποιοδήποτε σημάδι σε ένα από τα δύο κουτιά θεωρείται θετική ψήφος. Τα ψηφοδέλτια θα θεωρούνται άκυρα εάν συμπληρωθούν και τα δύο κουτιά ή κανένα. Επίσης, αυτοί που δεν θα συμμετέχουν δεν θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα, αφού το αποτέλεσμα θα βασίζεται στην επιλογή που θα προτιμήσει η πλειοψηφία.

Η επιλογή που... δεν είναι επιλογή

«Ακόμα και αν (το δημοψήφισμα) ήταν νόμιμο, οι δύο επιλογές που δίνονται στους ψηφοφόρους της Κριμαίας δεν τους δίνουν αυτή για αποχώρηση από τον έλεγχο της Ρωσίας», σύμφωνα με τον Keir Giles. «Η αποκατάσταση του συντάγματος αυτού (του 1992) θα αποτελούσε βήμα προς τη θεωρητική ανεξαρτησία υπό ρωσικό έλεγχο... Οι πολίτες που ήταν ικανοποιημένοι με την παραμονή της Κριμαίας στην Ουκρανία δεν έχουν φωνή σ' αυτό το δημοψήφισμα. Δεν υπάρχει τρίτη επιλογή».