Τους κανόνες για τα stress test που θα διεξάγει η ΕΚΤ σε 128 τράπεζες κοινοποίησε η κεντρική τράπεζα. Βάσει αυτών, ως μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα ορίζονται όσα παρουσιάζουν καθυστερήσεις πληρωμών 90 ημερών.
Αναφορικά με τα κεφάλαια των τραπεζών η απαίτηση που θέτει η ΕΚΤ είναι ο δείκτης Core Tier 1 να ανέρχεται σε 8%.
Από την Ελλάδα, στη διαδικασία των stress test μετέχουν οι τρεις μεγαλύτερες τράπεζες, Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς.
Πρακτικά από το Νοέμβριο του 2014 η ΕΚΤ πέρα από τον έλεγχο της ρευστότητας στα επιμέρους τραπεζικά συστήματα της Ευρωζώνης και τον έλεγχο του μηχανισμού έκτακτης ρευστότητας ELA, θα έχει και την εποπτεία των "σημαντικών" τραπεζικών ιδρυμάτων της κάθε χώρας της ευρωζώνης. Πρακτικά λοιπόν ενώ σήμερα αλλά και έως τότε υπεύθυνη για την εποπτεία των τραπεζών μιας χώρας, είναι η Κεντρική της Τράπεζα, μετά το Νοέμβριο του 2014 (αν δεν υπάρξουν καθυστερήσεις) θα υπάρχει "συνυπεύθυνότητα" της ΕΚΤ μαζί με την Κεντρική Τράπεζα της χώρας, αλλά και ένας ενιαίος τρόπος -και μεθοδολογία- εποπτείας σε όλη την Ευρωζώνη.
Η διαδικασία θα ξεκινήσει στις αρχές Νοεμβρίου του 2013 και θα γίνει σε τρία στάδια, δεδομένου ότι η ΕΚΤ αναλαμβάνει και τον εποπτικό ρόλο του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού κλάδου. Πρώτα θα διεξαχθεί μία εποπτική εκτίμηση κινδύνων στους ισολογισμούς, όπου θα εξετάζονται, η ρευστότητα, η μόχλευση και η χρηματοδότηση των τραπεζών. Θα ακολουθήσει η αξιολόγηση των στοιχείων ενεργητικού ως έχει την 31η Δεκεμβρίου του 2013 και στη συνέχεια θα διεξαχθούν τα stress test, όπου θα εκτιμηθεί η δυνατότητα της τράπεζας να ανταποκριθεί σε διαφορετικά οικονομικά σενάρια και καταστάσεις σοκ για την οικονομία.
Η ΕΚΤ δηλώνει επίσης ότι σύντομα θα συγκαλέσει συνάντηση στην Φρανκφούρτη με τις τράπεζες που μετέχουν σε αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης και τονίζει ότι «θα αναγνωρίσει και θα καλωσορίσει» ενδεχόμενες διορθωτικές δράσεις των τραπεζών που θα ληφθούν πριν λήξει η διαδικασία αξιολόγησης.
Τα αποτελέσματα των stress test για τις τράπεζες κάθε χώρας θα δημοσιευθούν πριν το Νοέμβριο του 2014.
Η ΕΚΤ αναφέρει επίσης ότι οποιοδήποτε κεφαλαιακό κενό θα πρέπει πρώτα να καλυφθεί με ιδιωτικά κεφάλαια και τη συνέχεια , εάν χρειαστεί, με στήριξη από το δημόσιο, σε συνάρτηση πάντα με τις εθνικές πρακτικές και τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Δηλώνει ωστόσο, ότι εάν αναγνωριστούν κεφαλαιακά κενά, τότε θα απαιτηθεί από τις τράπεζες να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα μέτρα. Σημειώνει επίσης, είναι «κρίσιμο» να υπάρξει εκ των προτέρων διαθεσιμότητα στήριξης.
«Όλα τα στοιχεία ενεργητικού, συμπεριλαμβανομένων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, των αναδιαρθρωμένων δανείων και της έκθεσης σε κρατικούς τίτλους, θα καλύπτονται» αναφέρει η ΕΚΤ στην ανακοίνωσή της και συμπληρώνει: «Η εξέταση των στοιχείων ενεργητικού θα διεξάγεται με εναρμονισμένους ορισμούς, όπου για παράδειγμα θα συμπεριλαμβάνεται ο ορισμός για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, βάσει της απλοποιημένης πρότασης από την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή»
Επίσης, η ΕΚΤ αναφέρει ότι «θα εξεταστούν τόσο το βιβλίο της τράπεζας όσο και στοιχεία που βρίσκονται στο βιβλίο συναλλαγών (trading book). Στο στοχαστρο θα βρεθούν και υποχρεώσεις δεν περιλαμβάνονται στον ισολογισμό της τράπεζας (παράγωγα κ.τλ.)
Σόιμπλε: Οι τράπεζες θα καλύψουν τα κενά από stress test
Η Γερμανία καλωσορίζει την ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα του πλαισίου για τις ασκήσεις αντοχής των ευρωπαϊκών τραπεζών, τόνισε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο γερμανός υπουργός οικονομικών έσπευσε να σημειώσει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να καλύψουν τα πιθανά κεφαλαιακά κενά που θα προκύψουν από τα stress tests. "Περιμένουμε από τα ιδρύματα να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους βάση εάν χρειαστεί", υπογράμμισε.
Παράλληλα, τόνισε ότι η κρατική βοήθεια θα είναι διαθέσιμη μόνο έως έσχατη λύση, εάν δεν υπάρχουν επιλογές άντλησης κεφαλαίων από τις αγορές.
Η επίσημη ανακοίνωση της ΕΚΤ
Η ΕΚΤ ξεκινά συνολική αξιολόγηση ενόψει του εποπτικού της ρόλου:
● Αξιολόγηση κινδύνου, έλεγχος ποιότητας στοιχείων ενεργητικού και προσομοίωση ακραίων καταστάσεων για τις μεγάλες τράπεζες
● Η άσκηση ξεκινά τον Νοέμβριο και θα διαρκέσει δώδεκα μήνες
● Σκοπός η προώθηση της διαφάνειας, της εξυγίανσης των ισολογισμών και της οικοδόμησης εμπιστοσύνης
Η ΕΚΤ ανακοινώνει σήμερα λεπτομέρειες της συνολικής αξιολόγησης που θα διενεργηθεί ενόψει της προετοιμασίας για την ανάληψη πλήρους εποπτικής αρμοδιότητας στο πλαίσιο του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού. Δημοσιεύεται επίσης ο κατάλογος των τραπεζών που υπόκεινται σε αξιολόγηση. Η αξιολόγηση αποτελεί σημαντικό βήμα στο πλαίσιο της προετοιμασίας του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού και, γενικότερα, σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της διασφάλισης μεγαλύτερης διαφάνειας των τραπεζικών ισολογισμών και ομοιομορφίας των εποπτικών πρακτικών στην Ευρώπη.
Η αξιολόγηση θα ξεκινήσει τον Νοέμβριο του 2013 και θα ολοκληρωθεί σε δώδεκα μήνες. Θα διενεργηθεί σε συνεργασία με τις εθνικές αρμόδιες αρχές των κρατών μελών που συμμετέχουν στον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό και με τη συνδρομή ανεξάρτητων τρίτων φορέων σε όλα τα επίπεδα στην ΕΚΤ και στις εθνικές αρμόδιες αρχές.
Η άσκηση επιδιώκει τρεις βασικούς στόχους: διαφάνεια, προκειμένου να ενισχυθεί η ποιότητα της διαθέσιμης πληροφόρησης για την κατάσταση των τραπεζών• εξυγίανση των ισολογισμών, προκειμένου να καθοριστούν και να εφαρμοστούν τα αναγκαία διορθωτικά μέτρα, αν και όπου χρειάζονται• και οικοδόμηση εμπιστοσύνης, προκειμένου να διαβεβαιωθούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ότι οι τράπεζες είναι κατ' ουσίαν εύρωστες και αξιόπιστες.
Η αξιολόγηση θα περιλαμβάνει τρία στοιχεία: i) την αξιολόγηση των κινδύνων για σκοπούς εποπτείας, προκειμένου να εξεταστούν από ποιοτική και ποσοτική άποψη βασικοί κίνδυνοι που αφορούν, μεταξύ άλλων, τη ρευστότητα, τη μόχλευση και τη χρηματοδότηση• ii) έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού, προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια όσον αφορά τα ανοίγματα των τραπεζών μέσω του ελέγχου της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού τους, περιλαμβανομένης της καταλληλότητας της αποτίμησης των εν λόγω στοιχείων και των ασφαλειών, καθώς και των σχετικών προβλέψεων• και iii) άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test), προκειμένου να εξεταστεί η ανθεκτικότητα των ισολογισμών των τραπεζών σε σενάρια ακραίων καταστάσεων. Τα τρία αυτά στοιχεία συνδέονται στενά μεταξύ τους.
Η αξιολόγηση θα χρησιμοποιεί ως βάση κεφαλαιακό δείκτη αναφοράς 8% κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1) και θα λαμβάνει υπόψη τον ορισμό που περιέχεται στην οδηγία IV σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις/στον κανονισμό σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, περιλαμβανομένων των μεταβατικών ρυθμίσεων, τόσο για τον έλεγχο της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού όσο και για το βασικό σενάριο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων. Οι λεπτομέρειες της άσκησης προσομοίωσης θα ανακοινωθούν μεταγενέστερα σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών.
Η συνολική αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί με τη συγκεντρωτική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της, σε επίπεδο χώρας και τράπεζας, και τυχόν συστάσεων για τη λήψη εποπτικών μέτρων. Το συνολικό αυτό αποτέλεσμα θα δημοσιευθεί πριν από την ανάληψη από την ΕΚΤ του εποπτικού της ρόλου τον Νοέμβριο του 2014 και θα περιλαμβάνει τα πορίσματα των τριών πυλώνων της συνολικής αξιολόγησης.
Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, κ. Mario Draghi, «η ενιαία συνολική αξιολόγηση, η οποία θα εφαρμοστεί ομοιόμορφα σε όλες τις σημαντικές τράπεζες, καλύπτοντας περίπου το 85% του τραπεζικού συστήματος της ζώνης του ευρώ, αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου για την Ευρώπη και για το μέλλον της οικονομίας της ζώνης του ευρώ. Η διαφάνεια θα είναι ο πρωταρχικός της στόχος. Αναμένουμε ότι η εν λόγω αξιολόγηση θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη του ιδιωτικού τομέα στην ευρωστία των τραπεζών της ζώνης του ευρώ και στην ποιότητα των ισολογισμών τους.».