ΕΕ: Αποκαλυπτήρια στο σχέδιο εκκαθάρισης τραπεζών

Σε πορεία σύγκρουσης με το Βερολίνο κινούνται οι Βρυξέλλες καθώς η Κομισιόν θα προτείνει να έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για το κλείσιμο και την εκκαθάριση των τραπεζών της ευρωζώνης. Το Βερολίνο έχει αποσαφηνίσει ότι τέτοια αρχή -της οποίας οι ενέργειες μπορεί να αναγκάσουν τις εθνικές κυβερνήσεις να δαπανήσουν κεφάλαια για να διασώσουν χρεοκοπημένες τράπεζες- παραβιάζει τις συνθήκες της Ε.Ε. Η γερμανική πλευρά εκτιμά ότι με αυτόν τον τρόπο οι αναδιαρθρώσεις τραπεζών θα έχουν αρκετά νομικά κενά με αποτέλεσμα να δημιουργείται και κίνδυνος αβεβαιότητας για τις αγορές.

Ο Μισέλ Μπαρνιέ, ο αρμόδιος επίτροπος για την εποπτεία του χρηματοοικονομικού κλάδου, καταθέτει σήμερα Τετάρτη την πρότασή του για τον ενιαίο μηχανισμό εκκαθαρίσεων που θα έχει την αρμοδιότητα να αναδιαρθρώνει ή να κλείνει οποιαδήποτε από τις 6.000 τράπεζες στην ευρωζώνη.

Η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει τις προτάσεις της για την αντιμετώπιση των τραπεζικών εκκαθαρίσεων πανηγυρικά, ως το δεύτερο άξονα στον ευρύτερο στόχο για την τραπεζική ενοποίηση. Ως σχέδιο για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στις τράπεζες της ευρωζώνης μετά τη χαοτική διαχείριση καταρρεύσεων - με χαρακτηριστική περίπτωση εκείνη της Dexia.

Βάσει του σχεδίου της Κομισιόν, θα υπάρξει ένα «ενιαίο συμβούλιο εκκαθαρίσεων» που θα προετοιμάζει και θα εκτελεί τις αναδιαρθρώσεις τραπεζών, με τη στήριξη ενός κοινού ταμείου που θα χρηματοδοτηθεί από συνεισφορές τραπεζών. Το συμβούλιο θα απαρτίζεται από αντιπροσώπους των αντίστοιχων εθνικών αρχών, της Κομισιόν και της ΕΚΤ. Ο επικεφαλής και ο αναπληρωτής του θα επιλέγονται από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Το σχέδιο Μπαρνιέ, όμως, έχει ένα μειονέκτημα: Το γεγονός ότι αυτή η νέα αρχή θα πρέπει να περιμένει χρόνια μέχρις ότου έχει τα απαραίτητα κεφάλαια για να προχωρά σε εκκαθαρίσεις τραπεζών. Το σχέδιο της Κομισιόν προβλέπει ότι οι τράπεζες θα χτίσουν με δικά τους κεφάλαια ένα δίχτυ ασφαλείας ύψους 70 δισ. ευρώ. «Θα χρειαστεί, όμως, μία δεκαετία για να δημιουργηθεί αυτό το ταμείο, εξέλιξη που αφήνει την επιτροπή της Κομισιόν εξαρτημένη από τα εθνικά σχήματα», σχολιάζει το πρακτορείο Reuters.

Ένα ακόμη σημείο-κλειδί στην πρόταση της Κομισιόν είναι πως δεν θα προτείνει να αναλάβει ο μηχανισμός στήριξης της ευρωζώνης (ΕSM) ρόλο ανάσχεσης για τις τράπεζες, εξέλιξη που υπονομεύει τον κεντρικό στόχο για τραπεζική ενοποίηση.

Η αντίδραση της Γερμανίας σε αυτήν την πρόταση ήταν έντονη, καθώς το Βερολίνο ανησυχεί μήπως αναγκαστεί να καλύψει τα τραπεζικά προβλήματα της Ισπανίας και άλλων χωρών όταν ξεκινήσει και ο εποπτικός ρόλος της ΕΚΤ για τον τραπεζικό κλάδο τον επόμενο χρόνο.

Η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, πάντως, δηλώνουν τη δυσαρέσκειά τους επειδή η ευρωζώνη δεν προχωρά τόσο δυναμικά όσο είχε υποσχεθεί στον δρόμο της τραπεζικής ενοποίησης.

Μιλώντας την Τρίτη, ο Γέοργκ Άσμουσεν, μέλος του εξαμελούς εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, επισήμανε την ανάγκη να αποκτήσει η νέα αρχή ρόλο «ευρωπαϊκής ανάσχεσης». Άφησε μάλιστα να εννοηθεί πως δεν είναι μόνο η Γερμανία το πρόβλημα καθώς χώρες όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Σλοβακία και η Εσθονία έχουν την ίδια στάση. «Είναι εύκολο να κρύβεσαι πίσω από τη Γερμανία… Αλλά είναι μία ομάδα χωρών, δεν είναι μόνο η Γερμανία», δήλωσε.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αποσαφήνισε τις προθέσεις του επίσης την Τρίτη λέγοντας ότι αυτή η ενιαία αρχή παραβιάζει τις συνθήκες της Ε.Ε. «Ενόσω δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε αναθεώρηση των συνθηκών, πρέπει να μείνουμε στη νομική βάση που έχουμε», δήλωσε και συμπλήρωσε: «Σε αντίθετη περίπτωση θα αποτύχουμε και θα φέρουμε νέα αβεβαιότητα στις αγορές». Το Βερολίνο ζητά να υπάρξει ένα πρώτο βήμα με τη δημιουργία ενός δικτύου από τα εθνικά σχήματα. «Όποιος θέλει κάτι περισσότερο θα πρέπει να στηρίξει τη γερμανική κυβέρνηση για την αλλαγή της συνθήκης», κατέληξε.

Ο αντίλογος από την Κομισιόν είναι πως εάν παραμείνει το θέμα στα χέρια των εθνικών κυβερνήσεων ο κλάδος θα επηρεάζεται από τις εθνικές και τις κλαδικές πιέσεις. Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι νομικά μόνο εκείνη έχει τη δυνατότητα στην Ε.Ε. να ασκήσει τέτοια εξουσία. Στην ΕΚΤ υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων καθώς θα αναλάβει και τον εποπτικό ρόλο των τραπεζών, ενώ το ευρωκοινοβούλιο θα ήταν αρκετά χρονοβόρο και στερείται ειδικές γνώσεις.