Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώνονται σήμερα Δευτέρα για την πρώτη σύνοδο κορυφής του 2012, με… ένα καλό και ένα κακό νέο: το καλό νέο είναι η βελτίωση των συνθηκών που επικρατούν στις αγορές για την Ιταλία και την Ισπανία και το κακό ότι η τύχη της Ελλάδας παραμένει ασαφής.

Η επίσημη ατζέντα της συνόδου είναι η εύρεση χρυσής τομής ανάμεσα σε περισσότερα μέτρα λιτότητας για κράτη που ήδη γονατίζουν από τα χρέη και στα μέτρα ανάπτυξης που θα βοηθήσουν να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα στα 17 μέλη της ευρωζώνης.

Στη σύνοδο στις Βρυξέλλες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν σκοπό να εγκρίνουν τον μόνιμο μηχανισμό διάσωσης της ευρωζώνης και να βάλουν τις τελευταίες πινελιές στο γερμανικής έμπνευσης πακέτο αυστηρότερης δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Με τη Βρετανία να έχει αποστασιοποιηθεί, οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες καλούνται να συμφωνήσουν στο δημοσιονομικό πακέτο που προβλέπει την υπαγωγή των κανόνων για ισολογισμένους προϋπολογισμούς στην εθνική νομοθεσία - μολονότι πολλοί οικονομολόγοι αμφισβητούν την οικονομική σωφροσύνη ενός τέτοιου μέτρου.

"Ο προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης πρέπει είναι πλεονασματικός ή ισοσκελισμένος" αναφέρει το προσχέδιο, ενώ σημειώνεται ότι "όταν το χρέος ενός κράτους μέλους υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ", τότε θα πρέπει να μειώνεται με ρυθμό 1/20 κάθε έτος.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, οι κανόνες για τον έλεγχο των εθνικών προϋπολογισμών "θα εφαρμοστούν στο εθνικό δίκαιο των Συμβαλλόμενων Μερών μέσα σε διάστημα ενός χρόνου από την στιγμή που τεθεί σε ισχύ η παρούσα συνθήκη, μέσω διατάξεων δεσμευτικού και μόνιμου χαρακτήρα".

Το δημοσιονομικό σύμφωνο θα τεθεί σε ισχύ από τις 13 Ιανουαρίου εφόσον εγκριθεί από 12 μέλη κράτη της ευρωζώνης και όχι από την πλειοψηφία.

Λίγες ώρες πριν από την επίσημη έναρξη της συνόδου, ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας William Hague δήλωσε ότι η χώρα του δεν προτίθεται να θέσει βέτο στη χρήση ευρωπαϊκών θεσμών, όπως το δικαστήριο ευρωπαϊκών κοινοτήτων, για το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο της Ευρώπης. Τόνισε ότι η Βρετανία διατηρεί τη θέση της για την ώρα και θα αναλάβει δράση εάν η χρήση αυτών των θεσμών απειλήσει τα βρετανικά συμφέροντα.

Ωστόσο, τέσσερις πρωθυπουργοί χωρών της κεντρικής Ευρώπης τονίζουν ότι το δημοσιονομικό συμβόλαιο χρειάζεται αλλαγές, κυρίως όσον αφορά τη δυνατότητα συμμετοχής στις συνόδους της ευρωζώνης χωρών που δεν βρίσκονται στη ζώνη του ευρώ.

Αναμένεται να εκδηλωθούν διαμάχες για τα όρια της λιτότητας, καθώς και για τις ατελέσφορες συνομιλίες για την αναδιοργάνωση του ελληνικού χρέους με τους ιδιώτες πιστωτές, οι οποίες και θα υποβαθμίσουν τις προσπάθειες να δοθεί ένα πιο αισιόδοξο μήνυμα ότι η Ευρώπη έχει αρχίσει να παίρνει το πάνω χέρι στον έλεγχο της κρίσης χρεών.

Όσον αφορά την κρίσιμη ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και τη λιτότητα, σε αυτήν τη 17η σύνοδο κορυφής εντός δύο ετών, η Ε.Ε. θα προσπαθήσει να μεταστρέψει τη συζήτηση μακριά από την πολιτικά δυσάρεστη λιτότητα και προς την ανάπτυξη.

Αναμένεται να ανακοινωθεί ότι έως 20 δισ. ευρώ από τα μη αξιοποιημένα κεφάλαια του προϋπολογισμού 2007-2013 της Ε.Ε. θα ανακυκλωθούν για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ειδικά μεταξύ των νέων, και ότι η Ένωση θα δεσμευθεί να απελευθερώσει τον τραπεζικό δανεισμό προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Χωρίς όμως να υπάρχει φρέσκο δημόσιο χρήμα διαθέσιμο, οι ηγέτες θα επικεντρωθούν κυρίως στην προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, όπως χαλάρωση της αγοράς εργασίας, μείωση της γραφειοκρατίας για τις επιχειρήσεις και προώθηση της καινοτομίας. Και πάλι, όπως σημειώνει το πρακτορείο Reuters, δύσκολα θα επιλύσουν τη 10ετή μάχη για τη δημιουργία ενιαίας ευρωπαϊκής πατέντας, που θα μειώσει τα έξοδα κατοχύρωσης και προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων.

Σε κάθε περίπτωση, όσο κι αν προσπαθήσουν να αναδείξουν άλλα ζητήματα, η διαμάχη για την αύξηση των πυρομαχικών της ευρωζώνης και τη μείωση του δανειακού βάρους της Ελλάδας θα κυριαρχήσει στις συνομιλίες. Μέχρι να υπογραφεί η συμφωνία για το ελληνικό κούρεμα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν να προωθήσουν το νέο πακέτο βοήθειας στην Αθήνα.

Ωστόσο, πιθανότατα θα υπογραφεί η συμφωνία για τη δημιουργία του European Stability Mechanism, του μόνιμου μηχανισμού διασώσεων 500 δισ. ευρώ, που θα τεθεί σε λειτουργία τον Ιούλιο, έναν χρόνο πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία.

Σύνοδος Κορυφής: Ενεργοποίηση ΕSM τον Ιούλιο

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να τεθεί σε ισχύ ο ESM τον Ιούλιο, μεταδίδει το Reuters επικαλούμενο δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων.

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες η ισχύς του μόνιμου μηχανισμού σταθερότητας παραμένει στα 500 δισ. ευρώ.

Όσον αφορά τη συνθήκη, αναμένεται να υπογραφεί σε μεταγενέστερο στάδιο,

"Υπάρχει συμφωνία αλλά η συνθήκη θα υπογραφεί σε μεταγενέστερο στάδιο" ανέφερε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος, ενώ άλλοι δύο αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν την είδηση.

* Προσχέδιο του δημοσιονομικού συμφώνου δημοσιεύεται στα αγγλικά στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".