Ενώπιον των προβλημάτων της καθημερινότητας του πολίτη, με πρώτο αυτό της ακρίβειας βρίσκεται η κυβέρνηση. Την ίδια στιγμή που τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναζητούν τον βηματισμό τους και -προς ώρας τουλάχιστον- απέχουν πολύ δημοσκοπικά από τη ΝΔ, οι πραγματικοί αντίπαλοι -όπως λένε κατ’ επανάληψη στο Μέγαρο Μαξίμου- είναι τα προβλήματα της κοινωνίας. Και η αλήθεια είναι ότι, παρά τις πολύπλευρές προσπάθειες να τιθασευτεί η μάστιγα του υψηλού πληθωρισμού και των τιμών ρεκόρ στο ράφι, οι μέχρι τώρα επιδόσεις σε πολιτικό -και όχι μόνο- επίπεδο δεν είναι καλές.
«Το πρόβλημα της εισαγόμενης ακρίβειας είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα το οποίο ξέρω ότι δοκιμάζει κάθε νοικοκυριό και ξέρω πόσο δύσκολο είναι να πηγαίνετε στο σούπερ μάρκετ και να βλέπετε τις τιμές να ανεβαίνουν», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη χθεσινή περιοδεία του στην Κερατέα, αναγνωρίζοντας ότι «δεν θα λύσουμε το πρόβλημα από τη μια στιγμή στην άλλη».
Οι τιμές των τροφίμων, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, αυξήθηκαν τον Οκτώβριο κατά 9,9% από 9,4% τον Σεπτέμβριο, ενώ και ο γενικός πληθωρισμός έκανε νέο άλμα στο 3,4%.
«Αν και ο γενικός πληθωρισμός έχει μειωθεί αισθητά, οι τιμές στα τρόφιμα παραμένουν διεθνώς σε υψηλά επίπεδα», λένε στο υπουργείο Ανάπτυξης και αναφέρονται σε τρεις λόγους για τους οποίους «η ακρίβεια επιμένει, ιδίως στα τρόφιμα»: στην κλιματική κρίση που έχει προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στην αγροτική παραγωγή σε πολλές περιοχές του πλανήτη, όπως για παράδειγμα στην παραγωγή ελαιόλαδου, στην γεωπολιτική αστάθεια η οποία δημιουργεί έντονες διαταραχές στις αλυσίδες παραγωγής και εφοδιασμού, καθώς και στην μεγάλη έλλειψη εργατών γης που οδηγεί σε μείωση της παραγωγής και αύξηση του κόστους.
Όπως σημειώνουν στο πρωθυπουργικό επιτελείο, γίνεται ό,τι είναι δυνατόν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε δύο επίπεδα: αφενός με παρεμβάσεις, όπως το «Καλάθι του Νοικοκυριού» και η «Μόνιμη Μείωση Τιμών» κατά 5% για έξι μήνες, με στόχο να συγκρατηθούν οι τιμές σε αποδεκτά επίπεδα και αφετέρου με διαρκείς ελέγχους και πρόστιμα στους κερδοσκόπους.
«Ακόμα καλύτερη»
Ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, προκειμένου η διαχείριση της κατάστασης να γίνεται ακόμα καλύτερη και πιο αποτελεσματική. Ο ίδιος εκτιμά ότι τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας και πως σιγά σιγά θα υπάρξει αποκλιμάκωση των έντονων πληθωριστικών τάσεων, μολονότι οι απρόβλεπτοι παράγοντες είναι πολλοί. Από την άλλη, γνωρίζει καλά ότι τέτοια θέματα που αφορούν το σύνολο της κοινωνίας και δη τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών συμβάλλουν στον μέγιστο βαθμό στη διαμόρφωση του ανάλογου πολιτικού κλίματος και κατά συνέπεια εξελίσσονται σε καθοριστικό παράγοντα για μια επιτυχημένη, δεύτερη θητεία της κυβέρνησής του.
«Είναι αναμφίβολα το μεγάλο μας στοίχημα για το επόμενο διάστημα», σημειώνουν στο γαλάζιο στρατόπεδο και τονίζουν σε όλους τους τόνους πως το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουνίου συνιστά την «υπενθύμιση της μεγάλης ευθύνης απέναντι στους πολίτες».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «οι πρωτοβουλίες για μειώσεις τιμών, οι διαρκείς έλεγχοι στην αγορά και η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος με μόνιμα μέτρα λειτουργούν προς όφελος του καταναλωτικού κοινού» και υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, τους 19.557 ελέγχους από τη ΔΙΜΕΑ από την αρχή του 2023 μέχρι και τις 3 Νοεμβρίου, από τους οποίους διαπιστώθηκαν 1.521 παραβάσεις και έχουν επιβληθεί πρόστιμα ύψους 6.904.032 ευρώ. Από αυτά έχουν εξοφληθεί ή βεβαιωθεί από τις αρμόδιες ΔΟΥ τα 1.299 εξ αυτών, ύψους 4.348.762 ευρώ.
Παράλληλα, επισημαίνουν το μέτρο για τη μόνιμη μείωση τιμής (644 προϊόντα από 35 βασικές κατηγορίες έως τώρα), καθώς και την επέκταση του μέτρου για το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους μέχρι το τέλος του 2023 σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης για το καλάθι της ελληνικής οικογένειας, όπως τρόφιμα, είδη καθαριότητας, καύσιμα και σχολικά είδη.
Όσον αφορά τη μείωση του ΦΠΑ που ζητούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, στην κυβέρνηση αναφέρουν πως έχει γίνει η πολιτική επιλογή να προκρίνονται στοχευμένα μέτρα στήριξης των πιο ευάλωτων πολιτών, χωρίς δημοσιονομικό κόστος, αντί μιας γενικής μείωσης του ΦΠΑ, που -όπως λένε- δεν αποδίδει. Αναφέρουν, ως παράδειγμα, την Ισπανία η οποία τον Δεκέμβριο του 2022 ανακοίνωσε τη μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής (ψωμί και δημητριακά, αλεύρι, τυρί, γάλα, λαχανικά από 4% σε 0% και ζυμαρικά και λάδι μαγειρέματος από 10% σε 5%). Το μέτρο αυτό, σημειώνουν, «δεν συνέβαλε στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, καθώς το Σεπτέμβριο του 2023 η Ισπανία εμφάνισε σημαντικά υψηλότερο πληθωρισμό από την Ελλάδα στα περισσότερα προϊόντα που μειώθηκε ο ΦΠΑ».