Με συγκρατημένη αισιοδοξία μεταβαίνει στις Βρυξέλλες και τη σημερινή και αυριανή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στον απόηχο των προτάσεων που διατύπωσε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την ενέργεια. Ο πρωθυπουργός θα στηρίξει τη συγκεκριμένη δέσμη προτάσεων, προκειμένου αυτή να μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο υλοποίησης. Να τεθεί δηλαδή προς έγκριση από το Συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας για να οριστικοποιηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες του μηχανισμού διόρθωσης των τιμών.
«Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο», λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, που ήδη διαπιστώνουν μεγάλες καθυστερήσεις στην αντίδραση της Ευρώπης στο θέμα της ενεργειακής κρίσης.
Ο κ. Μητσοτάκης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα επαναλάβει στους ομολόγους του τη θέση ότι πρέπει να σταλεί ένα σαφές και ενιαίο μήνυμα από τους 27 προς τις αγορές ενέργειας ότι θα προστατεύσουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις απέναντι στις ακραίες διακυμάνσεις των τιμών και ότι οφείλουν να δράσουν αποφασιστικά, έχοντας στο οπλοστάσιό τους και έναν μηχανισμό που θα θέτει ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου.
«Ενδεχόμενη υιοθέτηση του σχεδίου που έχει τεθεί στο τραπέζι θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση αποφασιστικής ευρωπαϊκής αντιμετώπισης ενός προβλήματος που είναι ευρωπαϊκό και απαιτεί συνολική απάντηση», λένε στο πρωθυπουργικό επιτελείο, με βάση και τη σχετική επιστολή που απέστειλε τον περασμένο Μάρτιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης προς την κυρία Φον ντερ Λάιεν.
Ο πρωθυπουργός, σε ανάρτησή του μετά τη δημοσιοποίηση των προτάσεων, είχε καλωσορίσει το «ολοκληρωμένο πακέτο που περιλαμβάνει δύο προτάσεις που η Ελλάδα είχε κάνει εδώ και καιρό: μηχανισμό διόρθωσης τιμών στο TTF και περιορισμό των διακυμάνσεων στις αγορές παραγώγων ενέργειας». Το ερχόμενο (σημερινό) Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως σημείωσε, «είναι μια ευκαιρία να αποκαταστήσουμε τον έλεγχο στις αγορές ενέργειας, θέτοντας ένα όριο στις τιμές και μειώνοντας τις ακραίες διακυμάνσεις. Αυτό μπορεί να είναι ένα αποφασιστικό βήμα στην προσπάθειά μας να μειώσουμε τις τιμές της ενέργειας για τους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις».
Τα δύο σημεία
To πρώτο σημείο της προτεινόμενης δέσμης που βασίζεται στην ελληνική πρόταση είναι η προσωρινή επιβολή ενός κυμαινόμενου ανώτατου ορίου στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου. Το πλαφόν, που θα λειτουργεί ως μηχανισμός διόρθωσης των τιμών, θα αφορά το χρηματιστήριο ενέργειας TTF, που αποτελεί σημείο αναφοράς στην Ευρώπη για την τιμολόγηση του εισαγόμενου αερίου. Έτσι, εξηγεί συνεργάτης του Κυριάκου Μητσοτάκη, «νοικοκυριά και επιχειρήσεις δεν θα είναι έρμαια των υπερβολικών και συχνά απότομων διακυμάνσεων, οι οποίες αφενός δεν αντικατοπτρίζουν την προσφορά και τη ζήτηση και αφετέρου δεν αντανακλούν επαρκώς την αυξημένη συμμετοχή του LNG στην ευρωπαϊκή αγορά».
Το δεύτερο σημείο που ικανοποιεί την ελληνική πλευρά, επειδή βασίστηκε στην πρόταση του πρωθυπουργού, αφορά στην αντιμετώπιση της υπερβολικής μεταβλητότητας στις αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει έναν προσωρινό μηχανισμό που θα θέτει όρια στην επιτρεπόμενη ενδοσυνεδριακή μεταβλητότητα των τιμών στις αγορές παραγώγων ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, αποτρέποντας τις ακραίες διακυμάνσεις.
Το προτεινόμενο μοντέλο, λένε στην Κυβέρνηση, μοιάζει να ευνοεί τις μικρές χώρες, που θα βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση έναντι των μεγαλύτερων και πλουσιότερων εταίρων τους στην ανοιχτή αγορά. Προβλέπει την ανάθεση της καταγραφής της ζήτησης σε έναν πάροχο υπηρεσιών, ο οποίος θα πρέπει να συγκεντρώσει τα αιτήματα από τους ενδιαφερόμενους και να αποσαφηνίσει τις ποσότητες που χρειάζεται ο καθένας, το χρονοδιάγραμμα παραδόσεων και τον τόπο παράδοσης. Στη συνέχεια, ο πάροχος θα επιχειρεί να βρει προμηθευτές για την κάλυψη της συλλογικής ζήτησης μέσω ψηφιακών δημοπρασιών.