Ποιοι μπαίνουν στο στόχαστρο για υποχρεωτικό εμβολιασμό

Νέα κρούσματα, θετικότητα, επιβάρυνση του συστήματος υγείας και δείκτες εμβολιασμού. Είναι οι τέσσερις δείκτες, τους οποίους μελετούν συστηματικά στην Κυβέρνηση προκειμένου να αξιολογήσουν τα καθημερινά δεδομένα και να αποφασίσουν ενδεχόμενες έκτακτες παρεμβάσεις για την παρεμπόδιση νέας εξάπλωσης του ιού. Αυτές μπορεί να είναι διαφόρων μορφών που, σε ενδεχόμενες «αναζωπυρώσεις» της πανδημίας, μπορεί να οδηγήσουν σε νέα τοπικά lockdown.

Το Μέγαρο Μαξίμου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τυχόν χαλάρωση των πολιτών, ωστόσο γενικά εκπέμπεται ικανοποίηση τόσο από την σταθερή αποκλιμάκωση του επιδημιολογικού φορτίου το τελευταίο διάστημα (χθες 1.505 νέα κρούσματα, 37 θάνατοι και 586 διασωληνωμένοι) όσο και από την πορεία του μαζικού εμβολιασμού του πληθυσμού.

Οι εμβολιασμοί αγγίζουν τα 5 εκατομμύρια (πρώτη και δεύτερη δόση), καθημερινά διενεργούνται περίπου 100.000 και ο δρόμος προς την ασφαλή, σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα, όπως διαπιστώνουν στο κυβερνητικό επιτελείο, είναι ανοιχτός.

Στις συσκέψεις υπό τον πρωθυπουργό τίθενται πια δύο νέες πτυχές του θέματος, οι οποίες άπτονται αφενός με την υποχρέωση συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων να εμβολιαστούν και αφετέρου με τα ενδεχόμενα προνόμια των εμβολιασμένων.

Δημόσια υγεία

Όσον αφορά τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να τον προωθήσει χωρίς βιασύνη, όπως λένε αρμόδιες πηγές. Αρχικά στην ΕΜΑΚ, το φθινόπωρο στους υγειονομικούς (δεδομένου ότι από το νοσηλευτικό προσωπικό έχουν εμβολιαστεί περίπου 6 στους 10), αλλά και σε άλλους κλάδους.

Στο τραπέζι, χωρίς να έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις, βρίσκονται -μεταξύ άλλων- δημόσιοι υπάλληλοι που έρχονται σε άμεση επαφή με τους πολίτες, εκπαιδευτικοί και εργαζόμενοι σε δομές φιλοξενίας. Επικαλούμενοι τις σχετικές απόψεις συνταγματολόγων, στην κυβέρνηση ξεκαθαρίζουν ότι δεν τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας του μέτρου, καθώς προέχει η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας.

«Όταν υπάρχει διαθεσιμότητα εμβολίων και κάποιος εξακολουθεί για τους δικούς του λόγους να μη θέλει να εμβολιαστεί, αυτό δε σημαίνει ότι η χώρα θα πρέπει να δεσμεύεται από τη βούληση κάποιων», εκτιμά ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης, ενώ ο αναπληρωτής του, Στέλιος Πέτσας, ζητά «να καταλάβουμε ότι μιλάμε για το δημόσιο συμφέρον που είναι αυταπόδεικτο, την προστασία, δηλαδή, της δημόσιας υγείας, στην οποία δεν χωρούν προσωπικές επιλογές»,

Μάλιστα, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, αναφορικά με τον ιδιωτικό τομέα. Έτσι, στην ερώτηση αν μια επιχείρηση θα μπορούσε να θέσει ως προαπαιτούμενο για τους πελάτες της να είναι εμβολιασμένοι, εξήγησε πως δεν υφίσταται κανένα θέμα συνταγματικότητας εάν μια ιδιωτική επιχείρηση επιλέξει να διασφαλίσει την υγιεινή, είναι όμως άλλο να το επιλέξει η ίδια κι άλλο να της επιβληθεί έξωθεν.

Πράσινο πιστοποιητικό

Από την άλλη, στο θέμα των προνομίων των εμβολιασμένων, οι απόψεις σε κυβέρνηση και Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων διίστανται. Όπως σημειώνουν στο Μέγαρο Μαξίμου, είναι πρόωρη μια τέτοια συζήτηση από τη στιγμή που ακόμα δεν έχει ανοίξει η πλατφόρμα εμβολιασμού όλων των ηλικιών. Κάποιοι συσχετίζουν τη συγκεκριμένη εξέλιξη με το άνοιγμα των εσωτερικών χώρων σε εστίαση και ψυχαγωγία, όπου, κατά ένα σενάριο, η βεβαίωση εμβολιασμού θα διευκολύνει την είσοδο.

Ήδη πάντως, ένα είδος τέτοιου προνομίου αποτελεί το ευρωπαϊκό πράσινο πιστοποιητικό, που θα τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιουνίου και αφορά την άρση των εμποδίων των ταξιδιών σε όσους έχουν εμβολιαστεί ή φέρουν αρνητικό τεστ.

«Εκ των πραγμάτων οι πλήρως εμβολιασμένοι έχουν κάποιες περισσότερες δυνατότητες», αναγνώρισε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιώργος Γεωργαντάς και εξήγησε: «Για παράδειγμα αυτός που έχει εμβολιαστεί πλήρως για να πάει σε ένα νησί απλά μπαίνει στο gov. gr και εκτυπώνει τη βεβαίωση. Αυτός που δεν έχει κάνει το εμβόλιο, πρέπει να κάνει τεστ, να το δηλώσει στην πλατφόρμα κλπ. Και οι δύο έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τα ίδια πράγματα. Απλώς άλλοι ταλαιπωρούνται περισσότερο κι άλλοι λιγότερο».

Επί τάπητος φέρεται να έχουν τεθεί οι περιπτώσεις αφαίρεσης της μάσκας σε συγκεντρώσεις όπου όλοι είναι εμβολιασμένοι και η ελεύθερη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, ενώ υπάρχουν και αυτοί που προτείνουν να μην υπάρχουν επιπλέον δικαιώματα για τους εμβολιασμένους, παρά μόνο να μην απαιτείται να κάνουν το rapid test όπου χρειάζεται.