Τι σηματοδοτεί η επίσκεψη Πομπέο στην Αθήνα

Μια νέα εποχή στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις προσδοκά η κυβέρνηση να σηματοδοτήσει η ανανέωση της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ.

Οι σχετικές υπογραφές θα μπουν σήμερα από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, Νίκο Δένδια και Μάικ Πομπέο, ο οποίος θεωρείται εκ των πλέον εμπίστων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και πραγματοποιεί από χθες επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα.

Πρόκειται, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, για μια πολύ σημαντική εξέλιξη η οποία αναβαθμίζει τον γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας μας στην ανατολική Μεσόγειο και ενισχύει την αμυντική συνεργασία της Ελλάδας με τις ΗΠΑ, σε μια κρίσιμη περίοδο τόσο για τη χώρα μας όσο και για την ευρύτερη περιοχή.

Η συγκεκριμένη συμφωνία τέθηκε σε ισχύ για πρώτη φορά το 1990, μετά την λήξη της δεκαετούς σύμβασης, ανανεωνόταν κάθε χρόνο και πλέον, κρίθηκε από τις δύο πλευρές ότι ήρθε η ώρα της «επικαιροποίησής» της, όπως προέκυψε μετά από μακρά προετοιμασία.

Η τροποποιημένη σύμβαση, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις για δραστηριότητες στην περιοχή της Σούδας (Μαράθι), την αεροπορική βάση Λάρισας, το Στεφανοβίκειο Μαγνησίας (όπου σχεδιάζεται να συσταθεί κέντρο συνεκπαίδευσης Αμερικανών και Ελλήνων χειριστών ελικοπτέρων) και το λιμάνι Αλεξανδρούπολης.

Παράλληλα, επειδή οι Αμερικανοί επιθυμούν να βελτιώσουν, με ίδια χρηματοδότηση, τις υποδομές στις εν λόγω εγκαταστάσεις, η συμπερίληψή τους στην συμφωνία ανοίγει νομικά το δρόμο για τη διάθεση κονδυλίων από το Κογκρέσο για την εκτέλεση των βελτιωτικών έργων.

Η διοίκηση και ο έλεγχος των στρατιωτικών εγκαταστάσεων, εντός των οποίων φιλοξενούνται οι αμερικανικές δυνάμεις, παραμένουν στην ελληνική πλευρά, ενώ οι ΗΠΑ είναι υπεύθυνες μόνο για τη διοίκηση των δικών τους δυνάμεων κατά την χρονική περίοδο της εκεί παρουσίας τους. Από τη συμφωνία, εξάλλου, θα αφαιρεθούν τοποθεσίες και εγκαταστάσεις απ’ όπου οι Αμερικανοί έχουν αποχωρήσει, όπως το Ελληνικό και η Γλυφάδα.

Με την ανανεωμένη σύμβαση, λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, γίνεται ένα σημαντικό βήμα για την διεύρυνση και ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας της χώρας μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μια χρονική συγκυρία που το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον στρέφεται πάλι στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Ουσιαστικά, συνεχίζουν οι ίδιες πηγές, η νέα Συμφωνία «δημιουργεί ομπρέλα ασφαλείας πάνω από τη χώρα -μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση που βίωσε η Ελλάδα- καθώς αναπτύσσονται ισχυρότεροι δεσμοί γύρω από τα κοινά στρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή». Σε συμβολικό επίπεδο, η αναβάθμιση και διεύρυνση της Αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ελλάδα, πέραν της Σούδας, κατά το πρωθυπουργικό επιτελείο, δείχνει ότι η Ουάσιγκτον αναγνωρίζει τον στρατηγικό ρόλο της χώρας μας στην Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που αποτελεί μήνυμα προς όλους, κυρίως προς την Άγκυρα.

Επιχειρησιακή ετοιμότητα

Προσδοκία της ελληνικής κυβέρνησης είναι να υπάρξουν «χρήσιμα» ανταλλάγματα από αμερικανικής πλευράς, όπως επενδύσεις επιχειρήσεων της απέναντι πλευράς του Ατλαντικού στη χώρα μας, καθώς και προσφορά παλαιότερων αμερικανικών αμυντικών συστημάτων που θα ενίσχυαν τον βαθμό επιχειρησιακής ετοιμότητας της Ελλάδας.

Πέραν τούτων, τα πλεονεκτήματα για την ελληνική πλευρά από τη συμφωνία, όπως τα προσδιορίζει η κυβέρνηση, είναι: Γενικότερη στρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας, θωράκιση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων για την καλύτερη αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων ασφαλείας, άσκηση των στελεχών μας υπό τις πιο σύγχρονες συνθήκες και με τα πιο σύγχρονα μέσα, οι βελτιωμένες υποδομές θα χρησιμοποιούνται και από τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Θα υπάρχει οικονομικό όφελος για τις τοπικές κοινωνίες από την υλοποίηση έργων υποδομών και την παρουσία αμερικανικού προσωπικού, ενώ αναβαθμίζεται η στρατηγική σημασία της Αλεξανδρούπολης ως κόμβου με πλήρως ανεπτυγμένες υποδομές και ως παρακαμπτήριας των Δαρδανελίων οδού προς Βουλγαρία και Ρουμανία.

Ο κ. Πομπέο που έφτασε χθες στην Αθήνα μετά από την ευρωπαϊκή του περιοδεία σε Ιταλία, Βατικανό, Μαυροβούνιο και Βόρεια Μακεδονία, θα συναντηθεί σήμερα διαδοχικά με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις 10.30 στο Μέγαρο Μαξίμου, ακολούθως με τον υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο μία ώρα αργότερα στο Πεντάγωνο και με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια στις 12.30.

Οι δυο τους πρόκειται να υπογράψουν το Πρωτόκολλο Τροποποίησης της Συμφωνίας και θα ακολουθήσουν δηλώσεις.

Στο μεταξύ χθες, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ξεκίνησε κύκλο ενημέρωσης των κομμάτων που μετέχουν στο Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ) σχετικά με τη συμφωνία. Έτσι, ενημέρωσε αρχικά τη Σία Αναγνωστοπούλου και τον Βαγγέλη Καλπαδάκη από τον ΣΥΡΙΖΑ, ακολούθως συναντήθηκε με τον Γιώργο Μαρίνο από το ΚΚΕ και στη συνέχεια με τον Αντώνη Μυλωνάκη και τον Βαγγέλη Φανίδη από την Ελληνική Λύση και τους Σοφία Σακοράφα και Δημήτρη Λιάπη από το ΜέΡΑ25.

Την Τρίτη θα δει τον εκπρόσωπο του ΚΙΝΑΛ Πέτρο Ευθυμίου.