Με το «καυτό» θέμα του προσφυγικού/μεταναστευτικού εγκαινιάζει σήμερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης την «Ώρα του Πρωθυπουργού» στη Βουλή. Αφορμή για την τοποθέτηση του είναι ερώτηση του Γιάνη Βαρουφάκη για το χώρο υποδοχής των ξένων φιλοξενούμενων στη Μόρια, με τον πρωθυπουργό να θεωρεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία την περίσταση προκειμένου να παρουσιάσει τα δεδομένα και κυρίως να στείλει τα απαραίτητα -κατά τον ίδιο- μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση.
Η στρατηγική της κυβέρνησης ξεκινά από το γεγονός πως το πρόβλημα πλέον δεν είναι προσφυγικό, όπως ήταν το 2015, αλλά μεταναστευτικό, καθώς οι περισσότεροι μετακινούνται από διακινητές προγραμματισμένα από ζώνες κατά κανόνα μη εμπόλεμες. Ο κ. Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να πείσει πως σήμερα τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα σε σχέση με την εποχή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας ο ΣΥΡΙΖΑ.
«Όλα είναι διαφορετικά: Νομοθεσία, στρατηγική, διαχείριση», λένε στην κυβέρνηση και εξηγούν: Ο νόμος για το άσυλο αλλάζει αυτόν τον μη να, οργανώνονται οι δομές του κράτους (Δικαιοσύνη, Ένοπλες Δυνάμεις, Αστυνομία, σύστημα πρόνοιας, παιδεία), εντείνεται η φύλαξη στα σύνορα, διεθνοποιείται το ζήτημα από την Αθήνα και τοποθετούνται διοικήσεις στους χώρους υποδοχής στην ενδοχώρα με παράλληλη αστυνόμευση των δομών.
Ο πρωθυπουργός, που προήδρευσε χθες σχετικής σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου, έχει ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τους υπουργούς του και προσπαθεί να πιέσει -όσο του επιτρέπουν οι συνθήκες- για αλλαγή στάσης τόσο της Τουρκίας, όσο και των Ευρωπαίων. Η Ευρώπη, αναγνωρίζουν στο Μέγαρο Μαξίμου, «κινείται δύσκολα, αργά και με συμβιβασμούς». Η χώρα μας, λόγω της έντονης γεωπολιτικής διάστασης του προβλήματος και της βεβαιότητας ότι θα κρατήσει σε βάθος χρόνου, θεωρεί επιβεβλημένη τη συνεργασία στο πλαίσιο της ΕΕ. Χωρίς την συνεργασία αυτή, σύμφωνα και με τα ίδια τα κυβερνητικά στελέχη, η αποτυχία του όλου εγχειρήματος θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Σταθερά απρόβλεπτη
Από την άλλη, εξίσου -ή και ακόμα πιο δύσκολη- είναι η συνεργασία με την σταθερά απρόβλεπτη Τουρκία. Η κυβέρνηση πιέζει ώστε να ανταποκριθεί η Τουρκία στην εφαρμογή της ανανεωμένης κοινής δήλωσής της με την Ε.Ε., ενώ ταυτόχρονα πιέζει για την επικαιροποίηση της δήλωσης, ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσλειτουργίες της που επιδρούν αρνητικά στην κατάσταση των νησιών. Στο πλαίσιο αυτό, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Γιώργος Κουμουτσάκος βρέθηκε στην Άγκυρα για συνομιλίες επί του θέματος, ενώ για σήμερα έχει προγραμματιστεί συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον υπουργό Εσωτερικών της Γερμανίας, Horst Seehofer. Δύο σημεία είναι τα σημαντικά ζητούμενα για την χώρα μας: Αφενός να δεχθεί η Τουρκία επιστροφές και από την ηπειρωτική Ελλάδα και αφετέρου να αναγνωριστεί ως χώρα πρώτου ασύλου για μετανάστες που έρχονται από υποσαχάριες χώρες ή μέρος του Αφγανιστάν.
Με στόχο, εξάλλου, την αποσυμφόρηση των νησιών θα μεταφερθούν σε ένα δίμηνο αναλογικά στις 10 από τις 13 περιφέρειες (εξαιρούνται Θράκη, Βόρειο και Νότιο Αιγαίο), περισσότεροι από 20.000 αιτούντες άσυλο. Ουσιαστικά υλοποιούνται οι αποφάσεις που ελήφθησαν στην σύσκεψη που έγινε με του Περιφερειάρχες της χώρας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στις 27 Σεπτεμβρίου, σε συνεργασία και με τους δημάρχους. Σε ξενοδοχεία θα μένουν μόνον οι οικογένειες με μικρά παιδιά και η χρηματοδότηση θα γίνεται από τα έκτακτα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετά από σχετικό αίτημα του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Επίσης, στα αξιοσημείωτα είναι το γεγονός ότι εκκρεμούν 69.387 υποθέσεις αιτημάτων ασύλου, κάτι που από μόνο του καταδεικνύει την κρισιμότητα του θέματος και τις «διαστάσεις εθνικής κρίσης», όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Κουμουτσάκος.