Τι περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος

Το πρώτο νομοσχέδιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη κατατέθηκε στη Βουλή λίγο μετά τις 11 το βράδυ της Πέμπτης και συγκεντρώνει σε ένα κείμενο διάσπαρτες διατάξεις για την οργάνωση της κεντρικής διοίκησης και της κυβέρνησης, ενώ δημιουργεί νέους θεσμούς και θέτει νέους κανόνες στη λειτουργία του κράτους.

Συγκεκριμένα:

• Επέρχεται μείωση των θέσεων Γενικών Γραμματέων από 93 σε 58 -μέτρο που εκτιμάται ότι θα προκαλέσει εξοικονόμηση 1,8 εκατ. ευρώ ετησίως.
• Στο πλαίσιο της αποκομματικοποίησης, διατηρούνται οι γενικοί διευθυντές που τοποθετήθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση.
• Σε ό,τι αφορά τις Ειδικές Γραμματείες ΣΔΟΕ, ΣΕΠΕ και Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, καταργείται η θέση του Γενικού Γραμματέα και την ευθύνη αναλαμβάνει ο Γενικός Διευθυντής. Η απόφαση αυτή αιτιολογείται από την πλευρά της κυβέρνησης ως κίνηση που εντάσσεται στο πλαίσιο της αποκομματικοποίησης και της εμπιστοσύνης στους δημόσιους υπαλλήλους.

Επίσης:

Θεσμοθετείται Εθνική Αρχή Διαφάνειας, που θα ενσωματώνει τις διάσπαρτες σήμερα δομές ελέγχου για την αντιμετώπιση της δημόσιας και ιδιωτικής διαφθοράς. Υπό τη νέα Αρχή θα υπαχθούν φορείς όπως το Σώμα Επιθεωρητών - Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, οι Επιθεωρητές Υγείας και οι Επιθεωρητές Δημοσίων Έργων.

Το Υπουργικό Συμβούλιο θα συνέρχεται τακτικά και θα παράγει ένα συνεκτικό επιχειρησιακό κυβερνητικό σχέδιο, το οποίο θα υλοποιούν τα αρμόδια υπουργεία. Η πορεία του κυβερνητικού έργου θα παρακολουθείται από κεντρική δομή της Προεδρίας της Κυβέρνησης, όπως συμβαίνει σε όλα τα προηγμένα διοικητικά συστήματα. Αυτό θα γίνεται μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα “Μαζί” -το οποίο είχε παρουσιαστεί κατά την πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου μετά τις εκλογές-, ώστε αφενός να καταπολεμώνται τα προβλήματα που προκαλούν οι πολλαπλές συναρμοδιότητες και αφετέρου, να αντιμετωπίζονται άμεσα οι καθυστερήσεις στις κυβερνητικές δράσεις. Επίσης, προβλέπονται Επιτροπές Εργασίας, κάτω από το επίπεδο του Υπουργικού Συμβουλίου, οι οποίες θα προετοιμάζουν τα θέματα της ατζέντας. 

Ξεκινά πρόγραμμα απλοποίησης και κωδικοποίησης της υφιστάμενης νομοθεσίας, ώστε να αντιμετωπιστεί η πολυνομία. Για τη μελλοντική νομοθεσία γίνεται λόγος για την εισαγωγή ενός πλέγματος κανόνων καλής νομοθέτησης, που θα ελέγχουν τη μέχρι σήμερα ανεξέλεγκτη παραγωγή νόμων.

Καθιερώνεται υπηρεσιακός γενικός γραμματέας σε κάθε υπουργείο. Αυτός θα επιλέγεται αποκλειστικά με διαδικασίες ΑΣΕΠ. Θα προέρχεται από τα στελέχη του δημόσιου τομέα και θα διαχειρίζεται όλες τις δαπάνες και το προσωπικό του υπουργείου, ενώ θα έχει και τον συντονισμό των δημόσιων πολιτικών. Υποψήφιος δημόσιος υπάλληλος θα απαγορεύεται να έχει αποσπαστεί σε κόμμα ή να έχει διατελέσει κομματικός Γενικός Γραμματέας πέντε χρόνια πριν την αίτηση. 

Σε μια προσπάθεια περιορισμού της γραφειοκρατίας, οι ατομικές διοικητικές πράξεις δεν θα εκδίδονται από τον Υπουργό ή τον Γενικό Γραμματέα αλλά από τον αρμόδιο Γενικό Διευθυντή.

Εισάγονται κανόνες σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης -Υπουργούς, Υφυπουργούς, Γραμματείς και Διοικητές ΔΕΚΟ-, με κωλύματα και ασυμβίβαστα που αφορούν όχι μόνο την περίοδο που κάποιος υπηρετεί σε δημόσια θέση αλλά και μετά την αποχώρησή του.