Ο «δεκάλογος» της Συνταγματικής Αναθεώρησης

Μπορεί οι προβολείς της δημοσιότητας να έπεσαν πάνω στις διατάξεις, που αφορούν στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ωστόσο μία σειρά σημαντικών άρθρων πέρασε στο δεύτερο “γύρο” της Συνταγματικής Αναθεώρησης.

Οι προτεινόμενες διατάξεις αφορούν μια ευρεία γκάμα θεμάτων, από τις σχέσεις Εκκλησίας- Πολιτείας μέχρι την προάσπιση κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων. Ξεχωρίζουν άρθρα με έντονο πολιτικό “υπόβαθρο”, από τις αλλαγές στο νόμο περί ευθύνης υπουργών μέχρι τη διενέργεια δημοψηφισμάτων.

Σημειώνεται πως στις 14 Μαρτίου θα γίνει η δεύτερη ψηφοφορία στην Ολομέλεια, όπου θα ληφθεί και η τελική απόφαση για το ποια άρθρα θα κληθεί να αναθεωρήσει η επόμενη Βουλή. Κλειδί αποτελεί ο αριθμός των ψήφων με τις οποίες θα “προκριθεί” η κάθε διάταξη.

Όσα άρθρα πάρουν πάνω από 180 ψήφους μπορούν μετά τις εκλογές να αναθεωρηθούν από 151 βουλευτές. Στον αντίποδα για τα άρθρα που θα συγκεντρώσουν από 151 έως 179 ψήφους, ο “πήχης” στην επόμενη Βουλή μπαίνει στους 180 βουλευτές.

Δέκα είναι τα βασικά άρθρα- πλην αυτών που αφορούν στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας- που έχουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον:

1. Κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους (άρθρο 3 παράγραφος 1). Πρόκειται για πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, που συγκέντρωσε 151 ψήφους στον πρώτο «γύρο». Σήμερα στο συγκεκριμένο άρθρο γίνεται αναφορά στην επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα. Η πρόταση του κυβερνώντος κόμματος προβλέπει την προσθήκη της φράσης πως “η Ελληνική Πολιτεία είναι θρησκευτικά ουδέτερη” . Με την ερμηνευτική δήλωση να αναφέρει πως ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων.

2. Αναγνώριση ίσης αμοιβής για ίσης αξίας εργασία ανεξάρτητα από την ηλικία (άρθρο 22 παράγραφος 1). Σήμερα γίνεται αναφορά σε όλους τους εργαζόμενους “ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση”. Προτείνεται να τροποποιηθεί ως εξής “όλοι οι εργαζόμενοι ανεξάρτητα από φύλο, ηλικία ή άλλη διάκριση”. Πρόκειται για πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και συνολικά ψηφίστηκε από 172 βουλευτές (υπερψήφισε η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το ΚΚΕ). Να σημειωθεί πως την 1η Φεβρουαρίου καταργήθηκε ο υποκατώτατος μισθός, που προέβλεπε χαμηλότερη αμοιβή για τους νέους έως 25 ετών.

3.Υποχρεωτική βουλευτική ιδιότητα του Πρωθυπουργού (άρθρο 37 παράγραφος 2). Πρόκειται για πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, που συγκέντρωσε 153 ψήφους. Επίσης «πέρασε» στην επόμενη ψηφοφορία και η εποικοδομητική πρόταση δυσπιστίας (δηλαδή κάθε πρόταση θα πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύεται από την πρόταση για διορισμό νέου Πρωθυπουργού).

4.Καθιέρωση δημοψηφισμάτων με λαϊκή πρωτοβουλία (άρθρο 44 παράγραφος 2). Την πρόταση του κυβερνώντος κόμματος, ψήφισαν 155 βουλευτές. Ειδικότερα προτείνεται να μπορούν να προκηρυχθούν δημοψηφίσματα μετά από αίτημα 500.000 πολιτών για εθνικά θέματα ή ενός εκατομμυρίου πολιτών για κοινωνικά θέματα (σήμερα δεν υπάρχει ανάλογη πρόβλεψη)

5.Περιορισμός βουλευτικής ασυλίας (άρθρο 62). Συνολικά 237 βουλευτές ψήφισαν τον περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας μόνο για τα αδικήματα που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων, ψαλιδίζοντας δηλαδή το ισχύον “πλαίσιο”.

6.Σύσταση εξεταστικών επιτροπών (άρθρο 68). Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας συγκέντρωσε 234 ψήφους, καθώς στηρίχθηκε και από το ΣΥΡΙΖΑ. Στόχος είναι να μπορεί η Βουλή να συνιστά δύο ανά περίοδο εξεταστικές επιτροπές, εφ' όσον η σχετική πρόταση υπερψηφισθεί από τα δύο πέμπτα του συνόλου των βουλευτών.

7. Περιορισμός των προνομιακών ρυθμίσεων περί ποινικής ευθύνης υπουργών (άρθρο 86 παράγραφος 3). Τα “ναι” έφτασαν τα 253, ενώ θετικά βλέπουν τις αλλαγές τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Νέα Δημοκρατία.

8. Επέκταση των εγγυήσεων της δικαστικής ανεξαρτησίας στους στρατιωτικούς δικαστές (άρθρο 96 παραγραφος 5). Η συγκεκριμένη διάταξη είναι στις συμπληρωματικές προτάσεις, δηλαδή έχει προταθεί από 50 βουλευτές. Πήρε 233 ψήφους.

9.Λειτουργία Ανεξάρτητων Αρχών (άρθρο 101Α). Είναι ένα από τα άρθρα που ψήφισαν τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η Νέα Δημοκρατία και συγκέντρωσε 231 “ναι” . Μεταξύ άλλων το κυβερνών κόμμα προτείνει ανεξάρτητες αρχές, που δεν προβλέπονται στο Σύνταγμα, να ιδρύονται μόνο με νόμο που ψηφίζεται από τα 3/5 των βουλευτών.

10. Καθιέρωση αναλογικού εκλογικού σώματος στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (άρθρο 102 παραγραφος 2). Είναι στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και ψηφίστηκε από 168 βουλευτές, ενώ προτείνεται να ανοίξει ο δρόμος και για τη διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων.