Μετωπική σύγκρουση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση

Σε μία ευθεία αντιπαράθεση για ένα κομβικό θέμα της συζήτησης για τη Συνταγματική Αναθεώρηση προχωρούν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση. Εστία πολιτικής σύγκρουσης αποτελεί το κατά πόσον η παρούσα Βουλή θα αποφασίσει όχι μόνο ποια άρθρα θα αναθεωρηθούν αλλά και την κατεύθυνση των αλλαγών που θα «περάσει» η επόμενη Βουλή επί των συγκεκριμένων άρθρων.

Για το θέμα αυτό, οι δύο πλευρές θα διασταυρώσουν σήμερα τα ξίφη τους στην Ολομέλεια, επιστρατεύοντας νομικά αλλά και πολιτικά επιχειρήματα. Δεδομένο, πάντως, είναι πως κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση προσέρχονται στη σημερινή συζήτηση με εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις.

Η κυβερνητική πλειοψηφία επικαλείται την απόφαση 11/2003 του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου και υποστηρίζει ότι η απόφαση αυτής της Βουλής είναι δεσμευτική και ότι η επόμενη δεν μπορεί να αποφασίσει το περιεχόμενο κατά το δοκούν.

Στον αντίποδα, η «γαλάζια» πλευρά επιμένει πως η επόμενη Βουλή δεν δεσμεύεται για την κατεύθυνση των αλλαγών. Μάλιστα για το θέμα αυτό ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συνάντηση με Συνταγματολόγους. Σε αυτή υποστηρίχθηκε πως η επόμενη Βουλή δεν δεσμεύεται ως προς το περιεχόμενο των αναθεωρητέων διατάξεων.

Πάντως για το θέμα αυτό δύσκολα θα βρεθεί λύση και όλα δείχνουν πως θα πυροδοτηθούν νέες εστίες αντιπαράθεσης και στη Βουλή που θα προκύψει μετά τις εκλογές. Μάλιστα η συζήτηση που έχει ξεσπάσει αφορά και στα ψηφοδέλτια που θα πάρουν οι βουλευτές και τι ακριβώς θα αναγράφεται σε αυτά (δηλαδή πόσο αναλυτική θα είναι η αναφορά στην κατεύθυνση των αλλαγών). Επ' αυτού έγινε σήμερα ψηφοφορία η οποία αποφάσισε ότι τα ψηφοδέλτια μπορούν να περιλαμβάνουν πέραν του άρθρου και την κατεύθυνση που θα έχει η αλλαγή του Συντάγματος.

Να σημειωθεί πως θα υπάρξει ένα ψηφοδέλτιο με τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ και ένα με τις προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας. Επίσης χωριστά θα μπουν άλλες προτάσεις που έχουν «εγκριθεί» από τουλάχιστον 50 βουλευτές.

Η διαδικασία έχει ως εξής:

* Αύριο θα γίνει η πρώτη ψηφοφορία και για να περάσει μία πρόταση στον δεύτερο γύρο πρέπει να έχει τουλάχιστον 151 ψήφους. Όσα άρθρα δεν συγκεντρώσουν αυτό τον αριθμό ψήφων δεν θα αναθεωρηθούν.

* Σε ένα μήνα θα γίνει η δεύτερη ψηφοφορία. Εκεί όσες διατάξεις συγκεντρώσουν τουλάχιστον 180 ψήφους μπορούν να αναθεωρηθούν από την επόμενη Βουλή με τη σύμφωνη γνώμη 151 βουλευτών. Στον αντίποδα, όσες διατάξεις προκριθούν από 151 έως 179 βουλευτές, τότε μετά τις εκλογές, για να αναθεωρηθούν, απαιτούνται πάνω από 180 ψήφοι. Προσοχή, καθώς αν μια διάταξη πάρει στην πρώτη ψηφοφορία 151 «ναι» αλλά στη δεύτερη πέσει κάτω από αυτό το όριο (κάτι που πάντως δεν είναι πιθανό), τότε δεν θα συμπεριληφθεί στη Συνταγματική Αναθεώρηση.

Σημειώνεται, με φόντο τα παραπάνω, ότι το Κίνημα Αλλαγής έχει αποφασίσει να ψηφίζει στα άρθρα μόνο ένας βουλευτής (ώστε να είναι ξεκάθαρη η θέση του κόμματος) και οι υπόλοιποι να απέχουν. Στόχος είναι να μην περάσουν άρθρα με πάνω από 180 βουλευτές, ώστε «να μην μπορεί η επόμενη Βουλή να κάνει ό,τι θέλει».

Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας

Το πλέον εμβληματικό άρθρο της Συνταγματικής Αναθεώρησης είναι αυτό που αφορά στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει μία διαδικασία ψηφοφοριών για ένα εξάμηνο και μετά εκλογή από τον λαό. Διαφορετική πρόταση έχει η Νέα Δημοκρατία, η οποία ωστόσο θα ψηφίσει και την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ. «Γαλάζιος» στόχος είναι να περάσει τώρα το συγκεκριμένο άρθρο με πάνω από 180 ψήφους και η κατεύθυνση των αλλαγών να αποφασιστεί από την επόμενη Βουλή με 151.

Το γεγονός αυτό πυροδοτεί «πόλεμο» δηλώσεων, με τα επιτελεία των κομμάτων να ρίχνουν όλο το βάρος στον τρόπο χειρισμού του θέματος. Άλλωστε η διαδικασία που θα αποφασιστεί μπορεί να επηρεάσει τον χρόνο των μεθεπόμενων εκλογών (η θητεία Παυλόπουλου λήγει τον Φεβρουάριο του 2020) και επομένως το θέμα αποκτά ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα.

Η συζήτηση φούντωσε για το κατά πόσο κάποιοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα «σταυρώσουν» το συγκεκριμένο άρθρο στον δεύτερο γύρο, ώστε να μη φτάσει τους 180 βουλευτές. Το θέμα κυριαρχούσε χθες το απόγευμα στα πηγαδάκια της Βουλής και ακολούθησε νέος γύρος δηλώσεων.

Αφορμή για την αναζωπύρωση στάθηκε μία συνομιλία  του Γιώργου Κατρούγκαλου με δημοσιογράφους. Ακολούθησαν σχόλια γαλάζιων κύκλων, για να επανέλθει λίγο αργότερα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών και να χαρακτηρίσει “fake news” όσα ακούγονται για απόσυρση βουλευτών. Μάλιστα για το θέμα υπήρξε ανακοίνωση από το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού.

Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία φέρνει και μεμονωμένες διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό των κομμάτων. Αυτό φάνηκε και από τοποθετήσεις ορισμένων βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Για παράδειγμα ο Γιάννης Μιχελογιαννάκης  του ΣΥΡΙΖΑ λέει «ναι» στην αναθεώρηση του συγκεκριμένου άρθρου, ενώ λέει «όχι» στην αναθεώρηση των άρθρων 3 και 21 (για τις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας και για  την οικογένεια), τα οποία ωστόσο στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Σαφείς αποστάσεις από τη θέση ΣΥΡΙΖΑ στο φλέγον θέμα του αν η Βουλή αποφασίζει μόνο τα άρθρα που θα αναθεωρηθούν ή και την κατεύθυνση κράτησε ο Σταύρος Κοντονής. Την ίδια στιγμή, ο Νίκος Φίλης θα ήθελε πιο «τολμηρή» την πρόταση για τον διαχωρισμό κράτους - Εκκλησίας.