Ξεκινά η μάχη της Συνταγματικής Αναθεώρησης

Πρεμιέρα σήμερα της συζήτησης για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, με την πρώτη ψηφοφορία να διεξάγεται στην Ολομέλεια την Πέμπτη. Η Βουλή θα κληθεί να τοποθετηθεί για 149 προτάσεις, ωστόσο όπως έχει φανεί από τις συνεδριάσεις των επιτροπών, σε ένα μεγάλο αριθμό διατάξεων τα περιθώρια συναίνεσης είναι περιορισμένα.

Η επόμενη -και τελευταία- ψηφοφορία θα γίνει σε ένα μήνα. Εκεί θα κριθεί όχι μόνο το ποιες διατάξεις θα κληθεί η επόμενη Βουλή να αναθεωρήσει αλλά και με ποια πλειοψηφία. Όλα κρίνονται από τον τελικό αριθμό των ψήφων.

Ειδικότερα διατάξεις που θα συγκεντρώσουν τουλάχιστον 180 ψήφους μπορούν να αναθεωρηθούν από την επόμενη Βουλή με τη σύμφωνη γνώμη 151 βουλευτών. Στον αντίποδα, όσες διατάξεις προκριθούν σε αυτή τη φάση από 151 έως 179 βουλευτές, τότε μετά τις εκλογές, για να αναθεωρηθούν, απαιτούνται πάνω από 180 ψήφοι. Σημειώνεται ότι αν μια προτεινόμενη διάταξη δεν λάβει κατά την πρώτη ψηφοφορία 151 ψήφους, δεν θα πάει στον... δεύτερο γύρο (δηλαδή στην επόμενη ψηφοφορία).

Βασική εστία πολιτικής αντιπαράθεσης αποτελεί το κατά πόσο οι αποφάσεις που θα λάβει η παρούσα -προτείνουσα- Βουλή δεσμεύουν ως προς το περιεχόμενό τους την επόμενη -αναθεωρητική- Βουλή. Δια του εισηγητή της Γιώργου Κατρούγκαλου, η κυβερνητική πλειοψηφία επικαλέστηκε την απόφαση 11/2003 του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου και υποστηρίζει ότι η απόφαση αυτής της Βουλής είναι δεσμευτική και ότι η επόμενη δεν μπορεί να αποφασίσει το περιεχόμενο κατά το δοκούν.

Εκ διαμέτρου αντίθετη άποψη εκφράζουν από την πλευρά τους η Νέα Δημοκρατία και η Δημοκρατική Συμπαράταξη. Αυτό που επισημαίνουν είναι πως θα αποφασιστούν τώρα ποια άρθρα θα αναθεωρηθούν, αλλά η κατεύθυνση των νέων διατάξεων θα αποφασιστεί από την επόμενη Βουλή.

Από εκεί και πέρα οι προβολείς, όπως είναι φυσικό, πέφτουν πάνω στο άρθρο 32, που ρυθμίζει τη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Δημοκρατία συμφωνούν μεν ως προς την ανάγκη αποσύνδεσης της διάλυσης της Βουλής από την αποτυχία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, πρότειναν όμως δύο εντελώς διαφορετικές μεθόδους.

Το κυβερνών κόμμα έχει προτείνει ψηφοφορία ανά μήνα και σε βάθος έξι μηνών, ώστε να επιτευχθεί η απαιτούμενη πλειοψηφία πριν από την προσφυγή στον λαό. Και μπορεί αρχικά η αξιωματική αντιπολίτευση να είχε διαφορετικό σχεδιασμό, ωστόσο αναμένεται να ψηφίσει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη ημέρα.

Ειδικότερα, αν η συγκεκριμένη διάταξη περάσει τώρα με περισσότερους από 180 βουλευτές, τότε η επόμενη Βουλή -σύμφωνα με τον γαλάζιο σχεδιασμό- θα μπορούσε να περάσει ένα νέο πλαίσιο με 151 βουλευτές. Μάλιστα αυτό εκτιμά η αξιωματική αντιπολίτευση πως μπορεί να γίνει αμέσως μετά τις εκλογές και πριν ανοίξει θέμα εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.

Με ανάλογο σκεπτικό, η Νέα Δημοκρατία ψήφισε τελικά στην Επιτροπή Αναθεώρησης την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για το άρθρο 86 και την κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας για την ποινική ευθύνη των υπουργών.

Ταύτιση υπήρξε μεταξύ τους στο άρθρο 62 για τον περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας μόνο για αδικήματα που τελέστηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων, όπως και το άρθρο 101Α για τη συγκρότηση των ανεξάρτητων αρχών παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις.

Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε δύο προτάσεις της ΝΔ και επιφυλάχθηκε για κάποιες άλλες. Συγκεκριμένα, στηρίζει την πρόταση για αναθεώρηση του άρθρου 68 για το δικαίωμα της μειοψηφίας με 2/5 να συστήνει εξεταστικές επιτροπές (δύο ανά κοινοβουλευτική περίοδο), όπως και τη (συμπληρωματική) πρόταση της ΝΔ για το άρθρο 96 και την εξομοίωση των στρατιωτικών με τους τακτικούς δικαστές.

Κατά τα άλλα, τρεις διατάξεις στην Επιτροπή ψηφίστηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ανεξάρτητο Γιώργο Μαυρωτά και θα έχει ενδιαφέρον πόσες ψήφους θα πάρουν από τους ανεξάρτητους βουλευτές. Πρόκειται για διατάξεις στις οποίες εστιάζει το κυβερνών κόμμα, καθώς εκτιμάται πως δίνουν το στίγμα του. Αυτές είναι:

- H πρόταση για ερμηνευτική δήλωση σύμφωνα με την οποία «ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει καμία δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων και γενικότερα στην απόλαυση του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας».

- Η κατοχύρωση απόλυτης προστασίας της ζωής, τιμής και ελευθερίας χωρίς διάκριση φύλου, ταυτότητας φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού (άρθρο 5).

- Η λεγόμενη εποικοδομητική πρόταση δυσπιστίας, με βάση την οποία κάθε πρόταση θα πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύεται από την πρόταση για διορισμό νέου πρωθυπουργού (άρθρα 38 και 84 ).

Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ ρίχνει βάρος και στο άρθρο 22 (παράγραφος 4) για την απαγόρευση της ανταπεργίας. Η πρόταση ψηφίστηκε στην επιτροπή μόνο από τους κυβερνητικούς βουλευτές και αναμένεται η θέση του ΚΚΕ στην Ολομέλεια, το οποίο στην επιτροπή επιφυλάχθηκε. Όσον αφορά στην πρόταση της κυβερνητικής πλευράς να μπορούν να διενεργούνται τοπικά δημοψηφίσματα στην επιτροπή, αυτή στηρίχτηκε μόνο από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και το ενδιαφέρον πλέον συνίσταται αν θα βρει υποστηρικτές στη δεξαμενή των ανεξάρτητων βουλευτών.